Urla’da 2 bin 600 yıllık nekropol keşfi

Urla İlçesi’nde yer alan ve daha önce 3’üncü Derece Arkeolojik Sit Alanı olan bölgede yapılan yeni çalışmalar sonucunda bölgenin sit statüsü değişti. İzmir 1 Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’nun aldığı karara göre, özel mülkiyete ait parsel üzerinde yapılan kurtarma kazılarında 2 bin 600 yıllık bölme duvarlarının keşfedilmesi üzerine, parsel üzerinde ilan edilen sit statüsü Birinci Derece Arkeolojik Sit Alanı olarak değiştirildi.

YAPILAŞMA TALEPLERİ REDDEDİLDİ

İzmir 1 Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’nun aldığı karara göre, Atatürk Mahallesi’ndeki özel mülkiyete sahip 217,54 metrekare büyüklüğündeki 4860 ada 3 parselde yürütülen kazılarda 27 pişmiş toprak lahit, 18 amphora mezar, 15 inhumasyon gömü, 13 kremasyon mezar ve 10 pithos gömü olmak üzere toplam 83 mezar ortaya çıkarıldı. Mezar bölme duvarlarının da Milattan Önce (MÖ) 6’ncı – 7’nci yüzyıla tarihlendiği belirlenirken, Kurul, alanın sit derecesini yükselterek 1. derece arkeolojik sit ilan etti. Söz konusu parselde yeni yapılaşma taleplerinin ise reddedildiğini dile getiren Bölge Kurulu, parsel için tapu kaydına da “1. derece arkeolojik sit alanıdır” şerhi konulacağını duyurdu.

Tespiti yapılan mezar bölme duvarlarının yerinde korunacağını da dile getiren Bölge Kurulu, Restorasyon ve Konservasyon Bölge Laboratuvarı Müdürlüğü ile Müze Müdürlüğü denetiminde koruma çalışmalarının yürütülerek üzerlerinin kapatılacağını duyurdu. Bölge Kurulu’nun yayınladığı karar metni ise şu şekilde:

“İzmir İli, Urla İlçesi, Atatürk Mahallesi sınırları içerisinde yer alan, İzmir 1 Numaralı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulunun 23.03.2000 tarih ve 8415 sayılı kararı ile tescil edilen, İzmir 1 Numaralı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulunun 18.02.2004 tarih ve 11047 sayılı kararı ile 1/1000 ölçekli koruma amaçlı uygulama imar planı uygun bulunan 3. derece arkeolojik sit alanındaki, özel mülkiyete ait, tapunun 4860 ada, 3 parseline kayıtlı taşınmazda ilgili Müze Müdürlüğü denetiminde yapılan sondaj kazıları sonucunda mezar ve mezar çevirme duvarına rastlanması sonucunda alınan 24.09.2024 tarihli ve 18261 sayılı Kurul kararı gereği gerçekleştirilen kurtarma kazısı sonucunun değerlendirilmesine ilişkin İl Kültür ve Turizm Müdürlüğünün 23.07.2025 tarih ve 7040001 sayılı yazısı ve Klazomenai Kazı Başkanlığının 04.07.2025 tarihli yazısı ile Müdürlük evrakına 25.08.2025 tarih ve 3658958 sayı ile kayıtlı uzman raporu okundu, işlem dosyası ve ekleri incelendi, yapılan görüşmeler sonucunda; İzmir İli, Urla İlçesi, Atatürk Mahallesi'nde bulunan, tapunun 4860 ada, 3 parsel numarasında kayıtlı 3. derece arkeolojik sit sınırları içerisinde ve koruma amaçlı imar planı kapsamında kalan, özel mülkiyete ait taşınmazda gerçekleştirilen kurtarma kazısı sonucunda; 27 adet pişmiş toprak lahit, 18 adet amphora mezar, 15 adet inhumasyon gömü, 13 adet kremasyon mezar ve 10 adet pithos gömü olmak üzere toplamda 83 adet mezar ile MÖ 6.-7. yüzyıla ait mezar bölme duvarlarına rastlanılması nedeniyle kazı başkanlığı görüşü doğrultusunda taşınmazın sit statüsünün değiştirilerek 1. derece olarak tescil edilmesine, bu nedenle yeni yapılanma talebinin uygun olmadığına, sit sınırına yönelik kararımız eki pafta ile sit fişinin uygun olduğuna, 4860 ada, 3 parselin 2863 sayılı Kanun'un 17. maddesi gereğince 3 yıl süre ile geçerli olmak koşuluyla karar eki geçiş dönemi koruma ve kullanma koşullarının uygun olduğuna, 1. derece arkeolojik sit statüsü değişikliğine yönelik koruma amaçlı imar planı tadilatının ilgili idarelerce hazırlanarak iletilmesine, ilgili Tapu Müdürlüğünce taşınmazın tapu sicil kaydına "1. derece arkeolojik sit alanındadır." şerhinin konularak Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğüne bilgi verilmesine, taşınmazda ortaya çıkarılan mezar bölme duvarlarına yönelik hazırlanan belgelemele çalışmalarının uygun olduğuna, mezar bölme duvarlarının ilgili Restorasyon ve Konservasyon Bölge Laboratuvarı Müdürlüğü, ilgili Müze Müdürlüğü ve Kazı Başkanlığı denetiminde, belirleyeceği teknik ve yöntemlerle yerinde korunacak şekilde koruma ve konservasyon uygulamalarının yapılarak üzerinin kapatılmasına karar verildi."

Kaynak : BERKAY ERDEN