Kist nedir? Neden olur? Kistler hakkında bilmeniz gereken her şey…

Tıp alanında sıklıkla adı duyulan ve birçok hastalığa konu olan kistler; vücudun farklı bölgelerinde oluşabilen iyi veya kötü huylu, içi sıvı, yarı katı veya hava dolu kese benzeri oluşumlardır. Diğer adı tümör olan bu keseler genellikle hastaları korkutsa da birçok durumda iyi huylu (benign) oluşumlardır. Detaylara haberimizden ulaşabilirsiniz.

KİST NEDİR?

Kistler, vücudun farklı doku ve organlarında meydana gelen tipik olarak içleri hava veya sıvı ile dolu kabarcık veya kapsül benzeri keselerdir. Çok küçük boyutlarla meydana gelse de tanı ve teşhis konulmadığında zamanla büyüyerek risk oluşturur. Bulundukları dokunun normal bir parçası olmayıp çevreleri kist duvarı (cidarı) olarak da adlandırılabilecek bir zarla kaplıdır. Bu zar kisti bulunduğu doku ve organdan ayırır. İçlerinin iltihap ile dolu olması durumunda bunların bir kist değil apse olarak da adlandırılabilirler.

KİST NEDEN OLUR?

Enfeksiyonlar ve yağ bezelerinin tıkanması gibi birtakım nedenler kist oluşumuna yol açabilir ancak herhangi bir nedene bağlı olmadan da kistlerin oluşumu söz konusu olabilmektedir.

Kist oluşma sebepleri şöyle sırlanabilir;

• Genetik faktörler
• Doğumsal (konjenital) hastalıklar
• Vücudun çeşitli bölgelerinde ortaya çıkan iyi ya da kötü huylu tümörler
• Hücre deformasyonları ya da hücre ölümleri
• Kronik enflamatuar rahatsızlıklar
• Enfeksiyonlar
• Geçirilen cerrahi operasyonlar
• Travmalar ve yaralanmalar

KİST BELİRTİLERİ NELERDİR?

Küçük ve belli belirsiz olan kistlerin genellikle herhangi bir belirtileri yoktur. Bununla birlikte, kistlerin çoğu şişlikler şeklinde kendini belli eder. Belirtiler ise kistin bulunduğu vücut bölgesi ve tipine göre değişkenlik gösterir.

Ancak bazı belirtiler şöyle kendini belli edebilir;

• Yumurtalık kistleri bazı durumlarda asemptomatik olsa da bazı vakalarda oldukça şiddetli seyreder. Bu durumda, karında ağrı ve şişlik, adet öncesi ve adet döneminde pelvik ağrı, düzensiz âdet kanamaları, bağırsak hareketleri sırasında ağrı hissi, sırt ve bel ağrıları, mide bulantısı ve kusma, kısırlık, hormonal dengesizlik ve cinsel ilişki sırasında ağrı gibi belirtiler görülür. Bu belirtiler özellikle adet döneminde dayanılmayacak seviyede olabilir.
• Epidermoid ve dermoid kistler yumru şeklindedirler. Genellikle içi dolu olan bu kistler gözle görülür şekilde ve kırmızılardır.
• İç organlarda görülen kistler belirti göstermeyebilir. Bununla birlikte, akciğer, karaciğer ve böbrek gibi organlarda işlev kaybı ve bu bölgelerde ağrıya neden olabilir. Ayrıca bu kistler böbrek kistinde bulantı ve kusma da görülebilir.

KİST TÜRLERİ NELERDİR?

• Yumurtalık (Over) ve Rahim Kistleri; yumurtalığın içinde veya yüzeyinde oluşan genellikle içi sıvı dolu keselerdir. Bu keseler yumurtanın gelişip atıldığı yapıdan, rahim içini kaplayan endometrium yapıdan veya direkt yumurtanın kendisinden meydana gelebilir.
• Böbrek Kistleri; genellikle sıvı dolu kesecikler olarak tanımlanan, böbreklerde bulunan benign (iyi huylu) küçük yapılardır. Bu kistlerin çoğu genellikle belirti veya semptom üretmezler ve rastlantısal olarak röntgen veya ultrason gibi görüntüleme testleri sırasında tesadüfen görülürler.
• Meme Kistleri; genellikle kanser olmayan, iyi huylu yapılardır. Meme dokusunda bir veya birden fazla olacak şekilde görülebilirler. Çoğunlukla yuvarlak veya oval yapıdadır ve içi su dolu balon hissiyatı verebilir. Bazen daha sert olabilirler.
• Dermoid ve Epidermoid Kistler; doğuştan gelen bir durum olup bebeğin rahimdeki gelişimi esnasında deri altında oluşan kistik oluşumlardır. Dermoid kistler kese adı verilen bir hücre cebi içinde büyüyen normal dokulardır. Bu dokular cildin içinde veya altında beklenmedik bir yerde ortaya çıkarak büyümektedir. Çoğunlukla zararlı değillerdir.

KİST VE TÜMÖR FARKI NEDİR?

Kist ve tümör görünüm itibariyle benzer özelliklere sahiptir. Bununla birlikte, yapıları tamamen farklıdır. Kistler de tümörler gibi iyi ya da kötü huylu olsa da çoğu kist vücutta herhangi bir hasara neden olmaz.  Kistlerin daha çok deri altı ve yumurtalıklarda çıktığı gözlemlenmiştir. Çoğu iyi huyludur ve yavaş gelişim gösterir. Genel anlamda başka bir hastalığa neden olmazlar. Tümörler ise vücudun herhangi bir bölümü ve dokusunda ortaya çıkabilir. Kötü huylu tümörler kanserle ilişkilidir. Hızlı bir şekilde yayılabilir ve şiddetli belirtilere neden olabilir. Tedavi edilmezse yaşam kalitesini düşürebilir ve hayati risk taşıyabilir.

BU HABER DE İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR: Her beş kişiden üçü iklim değişikliğinden korkuyor

HABER MERKEZİ