CHP önseçim adımını büyütüyor

CENGİZ ALDEMİR/ANKARA

Kazım Arslan’ın teklifiyle, tüm siyasi partilerde milletvekilliği adaylığı “aktif üye”lerin önseçimine bağlanıyor. Siyasi parti üyeliği “üyelik” ve “aktif üyelik” olarak ikiye ayrılıyor. Aidatını düzenli ödeyen, parti toplantılarına düzenli katılan aktif üyelere İlçe Başkanlarını ve İlçe Yönetim kurulları dahil olmak üzere milletvekili adaylarını da önseçimle sandıkta belirleme hakkı tanınıyor. Teklifte, tüm siyasi partilere önseçim yapma zorunluluğu getiriliyor, partilerin milletvekili genel seçiminde gösterecekleri adayların en az yüzde 70’ini önseçimle belirlemesi kural altına alınıyor.

TÜM PARTİLERE ÖNSEÇİM ŞARTI GELİYOR

CHP'li Kazım Arslan, Siyasi Partiler Yasası’nın 20. ve 37. maddelerinde değişiklik öngören kanun teklifiyle, tüm siyasi partilere milletvekili adaylarını belirlemek için önseçim yapma zorunluluğu getiriyor. Teklifte, milletvekilliği genel ve ara seçimlerinde, milletvekili adaylarının en az yüzde 70' ini partiye kayıtlı üyelerin katılımıyla, hakim huzurunda yapılacak önseçimle belirlenmesi öngörülüyor. Siyasi parti genel merkezlerinin yüzde 5’lik kontenjan hakkı da bu yüzde 70’lik oranın dışında tutularak, isteyen siyasi partiye adayların yüzde 95’ine kadarını önseçimle belirleme olanağı getiriliyor.  

ERKEN SEÇİM OLURSA ÖNSEÇİM YAPILMAYACAK

Kanun teklifinde, ara seçim takviminin önseçim yapılma sürecini zorlaştırdığı durumlarda, siyasi partilerin tüzüklerinde belirtilmek kaydıyla, Parti Meclisi kararıyla ara seçim döneminde önseçim yapılmayabileceği belirtiliyor. 6 ay içinde yenilenen seçimlerde de aynı usulle, Parti Meclisi’nin kararıyla, önseçim yapılmayabileceği belirtilerek, kanundaki boşluk kural altına alınıyor.

MAHALLE DELEGELİĞİ KALKACAK, İLÇE BAŞKANINI DA ÜYELER SEÇECEK

CHP'li Arslan’ın kapsamlı kanun teklifi, parti içi demokrasiyi tüm siyasi partilerde genişletmeyi öngörüyor. 6 maddelik kanun teklifi, 12 Eylül’den bu yana kaldırılmayan mahalle delegeliği sistemini de değiştiriyor. Delege esasına göre İlçe Başkanı ve İlçe Yönetimlerini belirleyen mevcut kural yerine, siyasi partilere kayıtlı tüm “aktif üye”lerin ilçe başkanı ve ilçe yönetimini topluca İlçe Kongresi’nde seçme hakkı getiriliyor. Mahalle delegeliği yazma sürecinin parti içinde tüm enerjiyi tükettiğini savunan Kazım Arslan, “Delegelik sisteminin Siyasi Partiler Yasası’nda açıkça anılarak partilerin tüzüklerinin delegelik esasına göre ilçe kongrelerini toplamaya zorlanması, parti içi demokrasinin işletilmesini ve aynı mahallede oturanların arasındaki dayanışmayı bozmakta, birlik ve beraberliği zedelemekte, partililer arasında ikilik yaratmaktadır” ifadesini kullandı. Arslan’ın kanun teklifiyle, Siyasi Partiler Yasası’nın 20. maddesinde “delege”lerin seçim usul ve esaslarını düzenleyen 2, 3, 4, 5 ve 6. fıkraları kaldırılıyor.

DELEGE DEĞİL AKTİF ÜYE ÖNE ÇIKSIN DEMOKRASİ KAZANSIN

CHP'li Arslan, meclis başkanlığına sunduğu kanun teklifinin gerekçesi ise şöyle:

“Tüm siyasi partilerde ‘delege’ esasına göre değil, ilçeye kayıtlı tüm aktif üyelerin doğrudan katılımıyla oluşacak bir ilçe kongresi, ilçe üyelerinin partiye aidiyetini ve karar alma süreçlerine katılımını pekiştirebilecektir. İlçeye kayıtlı tüm üyelerin seçeceği ilçe başkanı ile ilçe yönetim kurulu üyelerinin hesap verme sorumluluğu bu yolla artabilecektir. Bu teklifimiz yasalaşırsa, birçok partide sorunlu işleyişine tanık olunan mahalle ve köy bazındaki delege belirlemelerde izlenen yol ve yöntemlere de son verilecektir.”

Arslan’a göre “İlçe Kongresi”nin delege bazında değil, ilçeye kayıtlı tüm partiye kayıtlı aktif üyelerin katılımıyla yapılması “doğrudan katılım” yolunu açacak. Kanun teklifinin devamında, ilçe kongresindeki oy verme hakkının sadece “aktif üyeler”le değil, tüm parti üyelerini kapsayacak şekilde olmasına ise Parti Meclisi’nce karar verilebilecek.

Haber Merkezi