Tarihte bugün ne oldu? 9 Mayıs…

Türkiye ve dünyada 9 Mayıs tarihinde neler yaşandı, tarihte bugün kim doğdu, kim öldü, tarihte bugün yaşanan önemli olaylar neler gibi soruların cevaplarını sizler için derledik.

TARİHTE BUGÜN NE OLDU?

1935 yılında  Cumhuriyet Halk Fırkası Dördüncü Büyük Kurultayı toplandı. Kurultayda, "fırka" yerine "parti" sözcüğü benimsendi. Altı Ok daha ayrıntılı bir şekilde ele alındı. "Partinin güttüğü bütün bu esaslar Kemalizm prensipleridir" denilerek; Kemalizm, ilk kez resmi olarak tanımlandı.

9 MAYIS TARİHTE BUGÜN KİM DOĞDU?

Sinan Erdem 1927 yılında Manisa'da doğdu. İlköğrenimini İstanbul Yeşilköy İlkokulu'nda yaparken ortaokul ve liseyi ise Galatasaray Lisesi'nde tamamladı. Ardından İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ni bitirdi. Spor yaşamına 1943 yılında voleybol ve tenis ile başladı. 6 yıl sonra profesyonel olarak Beyoğlu Spor Kulübü'nde voleybol oynamaya başladı. 1951'de Galatasaray'a geçti. Türkiye erkek millî voleybol takımında da forma giyerek 12 kez millî oldu. Millî takımda kaptanlık dışında antrenörlük görevinde de bulundu.

Erdem sporculuk kariyeri dışında spor yöneticiliğinde de etkin oldu. 10 yıl Türkiye Voleybol Federasyonu (TVF) Genel Sekreterliği (1957-1967) yaptıktan sonra Türkiye Millî Olimpiyat Komitesi (TMOK) Genel Sekreter Yardımcısı oldu (1975-1982). Daha sonra aynı kurumda Genel Sekreter oldu (1982). 1989'da TMOK Başkanı oldu ve ölümüne kadar görevine devam etti. 2000 Olimpiyatları'nın Türkiye'de düzenlemesi için yoğun bir çaba harcadı.[1] Ayrıca 1966 yılında Uluslararası Voleybol Federasyonu'na (FIVB) üye oldu. 1977 yılında Galatasaray Kulübü Divan Heyeti'nde yer almaya başladı. 1982'de İslam Oyunları Konfederasyonu Yönetim Kurulu Üyesi,1983'te de Akdeniz Oyunları Teknik Komite Üyesi olarak görev aldı. Bir yıl İstanbul Yeşilyurt Spor Kulübü'nde başkanlık yaptı (1987-1988). 1988 Yaz Olimpiyatları'nda Uluslararası Olimpiyat Komitesi üyesi oldu ve yıl içerisinde Akdeniz Oyunları yönetim kurulu üyesi oldu. Bu üyelikleri ile birçok uluslararası organizasyonda etkin isimlerden biri haline geldi.

Erdem spor yöneticiliği ile birçok ödüle layık görüldü. Fransa Spor Bakanlığı kendisine altın madalya ödülü verdi. Uluslararası Olimpiyat Komitesi liyakat ödülü sahibi de olan Erdem, 3 Kasım 1992 tarihinde Japon-Türk ilişkilerine yaptığı katkılar nedeniyle Japon Hükûmeti tarafından İmparator Akihito adına nişan verildi. 1997'de İstanbul’da toplanan Dünya Ordulararası Spor Birliği tarafından madalya ile ödüllendirildi.[3] Türkiye'de ise spora verdiği katkılardan dolayı 1998 yılında Anadolu Üniversitesi'nden, 1999 yılında ise Marmara Üniversitesi'nden fahri doktora unvanı aldı.[2] Erdem'in Uçantop Alantopu Masa Topu Terimleri Sözlüğü ve Adanmış Bir Hayat adlı iki kitabı da bulunmaktadır.

9 MAYIS TARİHTE BUGÜN KİM ÖLDÜ?

Ahmet Kenan Evren 17 Temmuz 1917 yılında doğdu. 

 Türk Silahlı Kuvvetlerinin 17. Genelkurmay Başkanı, 12 Eylül Darbesi sonrası Türkiye'nin Devlet Başkanı (1980-1982) ve 7. Cumhurbaşkanıdır (1982-1989). Ayrıca 1982 yılında kurulan Mehmetçik Vakfının kurucularındandır. 1998 yılında "Atatürk" adlı yağlı boya tablosunun 105 milyar liraya satılmasıyla dönemin yaşayan en pahalı Türk ressamı olmuştur. Osmanlı Devleti'nin vatandaşı olarak doğmuş son Türkiye cumhurbaşkanıdır.

Maltepe Askerî Lisesi, Kara Harp Okulu, Topçu Okulu ve Kara Harp Akademisini bitirdi. Türk Silahlı Kuvvetlerinin çeşitli kademelerinde görev yaptı. Ordu Komutanlığı ve Kara Kuvvetleri Komutanlığından sonra 7 Mart 1978'de Genelkurmay Başkanı oldu. Görevi sırasında 12 Eylül 1980 günü gerçekleştirdiği askerî darbeyle Devlet Başkanlığı ve Millî Güvenlik Konseyi Başkanlığı görevlerini de üstlendi. 1982'de kendisi ve diğer Millî Güvenlik Konseyi üyesi komutanların aralarında topladıkları biner TL ile Mehmetçik Vakfını kurdu. 7 Kasım 1982'de halkoyuna sunulan ve %91,37 oy oranı ile kabul edilen yeni anayasa ile Türkiye Cumhuriyeti'nin yedinci cumhurbaşkanı olarak göreve başladı. Okuma yazma oranının yükseltilmesi, kız çocuklarının mutlaka okutulması, nüfus artış hızının azaltılması, okul yapımının çoğaltılması için başlattığı "Kendi okulunu kendin yap." kampanyası için çalıştı. 9 Kasım 1989'da görev süresini tamamlayarak Marmaris'e yerleşti.

Cumhurbaşkanlığından sonra anılarını ve diğer kitaplarını yazarak, resim yaparak, kişisel resim sergileri açarak, ziyaretleri kabul ederek, ziyaretlerde bulunarak, balolara katılarak ve kurduğu "Kenan Evren Eğitim Kültür Vakfı" ile ilgilenerek günlerini geçirdi. 1990'da Atatürk Uluslararası Barış Ödülü'ne layık görüldü. 1990-1991 yıllarında kendi yazdığı ve 6 ciltten oluşan Kenan Evren'in Anıları adlı otobiyografisini yayımladı.

18 Haziran 2014 tarihinde Ankara 10. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından; 12 Eylül 1980'de dönemin Başbakanı Süleyman Demirel'e muhtıra vermek, T.C. Anayasası'nı ve Türkiye Büyük Millet Meclisini ortadan kaldırmaya ve görevini yapmasını engellemeye teşebbüs suçundan müebbet hapis cezası verilmesine ve orgenerallik rütbesinin erliğe düşürülmesine karar verildi. Ankara 10. Ceza Mahkemesi'nin mahkûmiyet hükmü temyiz edilmiş ancak 24 Kasım 2014 itibarıyla Yargıtay sürecine henüz başlanmamıştı. Evren ve Tahsin Şahinkaya'nın ölümlerinin ardından Yargıtay süreci devam eden kamu davası düşmüş oldu, kararlar kesinleşmedi. Yıllar sonra, 15 Temmuz 2016 Darbe Girişimi sonrası; Evren'in ifadesini alan dönemin Ankara Cumhuriyet Başsavcı Vekili, Evren ve Şahinkaya'ya dava açan dönemin Ankara Cumhuriyet Savcısı, açılan davaya ilk bakan hâkimler ve iddia makamında bulunan savcılar, "Fethullahçı Terör Örgütü (FETÖ) soruşturması" kapsamında meslekten ihraç edildi. Daha sonra bazıları yargılandı ve mahkûm oldu.

9 Mayıs 2015'te tedavi gördüğü Gülhane Askerî Tıp Akademisinde 97 yaşında öldü.