Sayfa Yükleniyor...
Emetofobi, kusma konusunda duyulan aşırı korkuyu ifade eden bir kavramdır. Emetofobi, kontrol altına alınmadığında kişinin hayatını olumsuz etkiler. Peki kusma korkusu nasıl ortaya çıkar?
Kusmak, son derece olağan ve canlıların doğasında var olan bir eylemdir. Kişiler, hasta olduklarında, yeme bozukluklarından ötürü veya birtakım kaygı bozukluklarının sonucunda kusabilirler. Virüs ve bakterilerin neden olduğu kusma eylemi, ilaç tedavisi ile kısa süre içerisinde kontrol altına alınırken, yeme veya kaygı bozukluklarından dolayı gelişen psikolojik kusma refleksi ise daha kapsamlı bir tedavinin sonucunda kontrol altına alınabilir.
Kusmak her ne kadar normal bir durum olsa da bazı insanlar kusmaktan son derece korkarlar. Bu kişiler, kusma ihtimalinden bile son derece rahatsız olurlar. Psikolojide kusma korkusu, emetofobi olarak açıklanır. Bu içeriğimizde kusma korkusu olan emetofobinin detaylarına yer veriyor olacağız. Peki emetofobi nedir, nasıl ortaya çıkar?
Emetofobi, kişinin kusma ya da kusmayla ilgili durumlara karşı yoğun bir korku duymasıdır. Bu fobiye sahip kişiler, kendilerinin kusmasından ya da başkalarının kusmasına tanık olmaktan aşırı derecede korkar ve kaygı duyarlar. Bu durum, kişinin sosyal hayatını, beslenme alışkanlıklarını ve genel yaşam kalitesini olumsuz yönde etkiler.
Emetofobi, diğer bir adıyla kusma korkusu çoğunlukla travmatik deneyimler, öğrenilmiş davranışlar ve psikolojik faktörlerin bir kombinasyonu sonucunda kendisini gösterir. Kusma korkusunun ortaya çıkmasında etkili olan faktörlerden birkaçı ise şu şekilde:
Özellikle çocukluk döneminde kontrolsüz bir kusma deneyimi yaşamış olmak ya da başkalarının kusmasına tanık olmak bu fobiyi tetikleyebilir.
Mide rahatsızlıkları veya gıda zehirlenmesi gibi kusmaya neden olan olaylar yaşamış olmak, kişide korku oluşturabilir.
Çocukken, bir ebeveynin veya yakın çevredeki bir kişinin kusmayla ilgili aşırı tepki göstermiş olması, kişinin bu korkuyu öğrenmesine neden olmuş olabilir.
Kusmanın utanç verici veya kontrol kaybına yol açan bir durum olarak algılanıyor olması.
Emetofobi, genellikle genel anksiyete bozukluğu veya obsesif-kompulsif bozukluk gibi sorunlarla ilişkilendirilir ve bu gibi durumlar sonucu ortaya çıkar.
Ailede fobilere veya anksiyete bozukluklarına yatkınlık varsa, kişide emetofobi gelişme olasılığı artabilir.
Emetofobiye sahip olan kişilerde hem fiziksel hem de psikolojik olmak üzere çeşitli belirtiler gözlemlenir. Emetofobinin belirtilerinden bazıları ise şu şekildedir:
Fiziksel Belirtiler:
Kalp çarpıntısı
Aşırı terleme
Titreme veya kas gerginliği
Mide bulantısı
Baş dönmesi veya bayılma hissi
Duygusal Belirtiler:
Kusma düşüncesiyle bile yoğun panik ve korku hissi
Kontrol kaybı veya çaresizlik duygusu
Kusma nedeniyle ölüm ya da sosyal dışlanma gibi aşırı korkular
Davranışsal Belirtiler:
Kusmaya neden olabilecek durum ve ortamlardan kaçınma -toplu taşıma kullanmama, hastanelerden uzak durma gibi-
Kusmaya neden olabileceği düşünülen yiyecek ve içecekleri tüketmeme
Sosyal etkinliklerden veya kalabalık yerlerde bulunmaktan kaçınma
Emetofobi tedavi edilebilir bir durum olmakla birlikte, çeşitli yöntemlerle kontrol altına alınması mümkündür. Emetofobinin tedavisinde başvurulan yöntemlerden birkaçını bir araya getirdiğimizde:
Bilişsel Davranışçı Terapi: Bu terapi yönteminde kişinin kusmayla ilgili korkularını anlaması ve bu korkuları yeniden değerlendirmesi sağlanır. Kişi, kusmanın doğal bir süreç olduğunu fark eder.
Maruz Bırakma Terapisi: Bu terapi yönteminde ise kişi, kontrollü bir şekilde korkusuyla yüzleştirilir.
Nefes egzersizleri: Nefes egzersizleri sayesinde derin nefes alıp vermeyi öğrenerek, kaygı seviyesini azaltmak amaçlanır.
İlaç Tedavisi: Kusma korkusuna eşlik eden depresyon ve anksiyete bozukluğu durumlarında doktor önerisi ile ilaç tedavisine başvurulabilir.
HABER MERKEZİ