Mansplaining: Bilgi değil, baskınlık kurma aracı mı?

Toplumsal cinsiyet eşitsizliklerinin temelini oluşturan kavramlardan biri olan ‘mansplaining’ son yıllarda en çok tartışılan konular arasında yer alıyor. Öyle ki bu kavram, 2010’da New York Times tarafından ‘Yılın Sözleri’nden biri seçilmişti. Özellikle feminist hareketin karşısında durduğu bir kavram olan mansplaining, erkek bireylerin, kadınlarla ilgili olan konuları bile kadınlardan daha iyi bildiklerini düşünmeleri ve küçümseyici bir bakış açısı ile açıklamaları olarak açıklanabilir. Bu içeriğimizde mansplaining kavramını daha kapsamlı bir şekilde ele alıyor olacağız. Mansplaining nedir? İşte detaylar…

MANSPLAİNİNG NEDİR?

Mansplaining, kelime olarak İngilizce "man" (erkek) ve "explaining" (açıklamak) kelimelerinin birleşiminden oluşur. Bir erkeğin, bir kadına ya da kimi zaman kendisinden daha az deneyimli ya da güçsüz gördüğü herhangi bir kişiye üstten bakarak, küçümseyici bir şekilde, onların bilgisi ya da deneyimi yokmuş gibi konuşmasını ifade eden bir kavram olarak açıklamak mümkündür. Kadınların uzman oldukları konularda bile fikirlerinin göz ardı edilmesi veya yetersiz görülmesiyle kendini gösterir.

Bu terim, ilk kez 2008 yılında Amerikalı yazar Rebecca Solnit’in "Men Explain Things to Me" (Erkekler Bana Bir Şeyleri Açıklıyor) adlı makalesinde popüler hale geldi.

Mansplaining yalnızca bireysel bir tutum değil, aynı zamanda toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin ve ataerkil kültürün bir yansımasıdır. Erkeklerin, kadınların uzmanlığını veya bilgisini küçümseme eğilimi göstermeleri, bu kavramın yaygınlaşmasına neden oldu.

MANSPLAİNİNG NASIL ORTAYA ÇIKAR?

Mansplaining’in ortaya çıkışında etkili olan nedenler toplumsal, kültürel ve psikolojik olarak birbirinden ayrılır. Bunları sıralayacak olursak:

Geleneksel olarak erkeklerin daha dominant, kadınların ise daha pasif olduğu yönündeki toplumsal algılar, erkeklerin kadınlara bilgi vermeyi bir görev gibi görmesine neden oldu.

Kadınların, teknik veya bilimsel konularda daha az yetkin olduğuna dair oluşan yanlış inançlar, erkeklerin açıklama yapma eğilimlerini artırdı.

Erkeklerin tarihsel olarak daha fazla söz hakkına sahip olduğu toplumlarda, kadınların görüşleri sıklıkla ikinci plana atıldı.

Özellikle iş yerlerinde ve akademik ortamlarda erkeklerin kadınların sözünü kesmesi, fikirlerini küçümsemesi yaygın olarak görülen bir durumdur.

Bazı erkekler farkında olmadan kadınları daha az bilgili veya deneyimsiz görerek, açıklama yapmaya ihtiyaç duyduklarını hissederler.

Kadınların genellikle fikirlerini paylaşırken daha temkinli olmaları, erkeklerin bu durumu bilgisizlikle karıştırmasına neden olur.

Kendini kanıtlama ihtiyacı duyan erkekler, başkalarının bilgilerini küçümseyerek veya yanlışlarını düzeltmeye çalışarak üstünlük kurmaya çalışabilirler.

Özellikle erkek egemen alanlarda, bazı erkekler kadınların uzmanlığını kabul etmekte zorlanabilirler.

MANSPLAİNİNG BELİRTİLERİ

Bir erkeğin size mansplaining yaptığını nasıl anlarsınız? İşte size birkaç mansplaining belirtisi…

Kadınların uzmanlığı göz ardı edilir

Açıklamalar küçümseyici ve üstten bakışlıdır

Kadınların sözü kesilir

Kadınların fikirleri erkekler tarafından sahiplenilir

"Sen yanlış anladın" veya "Öyle değil böyle" gibi cümleler yaygın kullanılır

Erkekler, kadınların söylediklerini sürekli düzeltme veya yanlış anladıklarını iddia etme eğilimi gösterir

Kadınların fikirleri küçümsenir ve onlara alternatif "daha doğru" açıklamalar sunulur.

HABER MERKEZİ