Ölümsüz anılar, geçici gösterişlerin kurbanı

İnsanların anılarını ölümsüzleştirmesinde yardımcı olan fotoğrafçılık sektörü Türkiye’nin içinden geçtiği ekonomik süreçten en az diğer sektörler kadar etkilenirken, sektör aynı zamanda teknoloji, yapay zeka ve bizzat sektörün içindeki kişilerin etkisiyle de bitme noktasına gelmiş durumda. Her geçen gün daha fazla firma ve şahıs reklam ihtiyaçlarını yapay zeka desteği ile kendi teknolojik imkanları içerisinde çözme yoluna giderken, İzmir Ticaret Odası Meclis Üyesi Tayfun Bitirim insanların düğün gibi daha geleneksel işlerde bile fotoğrafçıya para vermekten kaçındığını dile getirdi. İnsanların sınırlı süre içerisinde kullanacakları gelinlik ve damatlık gibi harcamaları çekinmeden yaptığını ancak torunlarına bırakılacak anılar için para vermekten kaçındıklarını ifade eden Bitirim, fotoğrafçılık sektörünün bittiğini söyledi. Fotoğrafçılık yaparak ekmek kazanmak isteyenler için yurtdışını işaret eden Bitirim, İzmir’in fotoğrafçılık anlamında birçok avantajı olduğunu ancak bunları kullanacak kimsenin kalmadığını dile getirdi.

GELİNLİĞE PARA VAR FOTOĞRAFA YOK

Ekonomik koşullar nedeniyle insanların düğün planlarken fotoğraf çekimine para vermekten kaçındığını belirten Bitirim, insanların bir kez giyeceği gelinlik ve damatlığa para verirken ise çekinmediğini söyledi. Sektörün bitmesinde rekabet yapmasını bilmeyen genç neslin de etkili olduğunu dile getiren Bitirim, “Sektör her şekilde bitik. Artık insanlar ne düğün yapabiliyorlar ne gelinlik alabiliyorlar. Düğünde fotoğraf çekimi işi yok gibi bir şey. Bu sene bir tane bile çekim almamış fotoğrafçılar var. Almak da istemiyor zaten. Çünkü fiyatı söyleyemiyor müşteriye bir kere. Yani kaç para desin müşteriye? 7 bin 500 liraya çekenler de var işçiliği hariç yaklaşık 6 bin lira masrafı olan bu iş için. Bu insanlar albümlerden nemalanmaya çalışıyorlar sonra bir bakıyorsunuz kaybolmuş. Ama burası Türkiye bir bakıyorsunuz yerine başkası gelmiş çünkü eline bir tane fotoğraf makinesi geçiren fotoğrafçı oluyor. Şu an kaliteli bir düğün albümü işine 100 bin lira ayırmak lazım ama bunun 10’da 1’i fiyatına iş yapılıyor böyle olunca para da kazanılmıyor yapılan iş kaliteli olmuyor. İnsanlar hayatlarında sadece 3-4 giyecekleri gelinlik ve damatlıklara toplam 80 – 100 bin lira para harcarken, ömür boyu ellerinde olacak hatta torunlarına kalacak bir hatıraya 10 bin vermeyi bile çok görüyorlar. Son dönemlerde gösteriş olan işlere kaydırdılar insanlar bütçelerine mesela drone çekimleri veya 3-4 dakikalık videolar için insanlar hiç düşünmeden 20 bin lira para veriyorlar. Bu saydıklarımda tabi ki ekonomik koşullar çok belirleyici olduğu gibi tüm bunlar fotoğrafçının iş bilmezliğinden de kaynaklanıyor. Genç nesil maalesef ki ticaret yapmayı da bilmiyor. Rekabet yapacağım diye hem kaliteyi düşürüyorlar hem de kendi mesleklerini bitiriyorlar” ifadelerini aktardı.

İNSANLAR HİSLERDEN UZAKLAŞTI

Sektörde gelecek görmediğini ve özellikle reklam fotoğrafçılığının yapay zeka destekli teknoloji nedeniyle bittiğini ifade eden Bitirim, artık herkesin her işi kendi yaptığını dile getirdi. Çekilen fotoğrafların ise baskıya dönüşme oranının Türkiye’de çok düşük olduğuna dikkat çeken Bitirim, “Fotoğrafçılıkta ben gelecek olduğunu sanmıyorum. Reklam fotoğrafçılığı zaten bitik çünkü artık herkes kendi işini kendi yapıyor. Kendi telefonu ile çekimi yapıyor yapay zekaya düzenletiyor ve yayınlıyor. Yani sektör teknolojiye yenilmiş durumda. Teknoloji özünde iyi şeyler getiriyor işleri basitleştiriyor ancak Türkiye’de biz her şeyi basite aldığımız için her şeyi kendimiz yapmaya çalışıyoruz bu da sektörü bitiriyor. Şu an tüm dünyada kendi çektiği fotoğrafı kağıda bastırma kültürü devam ederken Türkiye’de bu oran yüzde 1’e düşmüş durumda. Avrupa’da ya da Çin’de insanlar hala bir fotoğrafı bastırıp onu eliyle tutup hissetmek istiyor. Ancak telefondaki bir fotoğrafta o hisleri yakalamak zor kaydırıp geçiyorsunuz anlık olarak” dedi.

OĞLUNA BİLE TEVSİYE ETMEDİ

Yakın zamanda üniversite sınavına giren gençlere fotoğrafçılık bölümünü seçmemelerini tasviye etmeyen Bitirim, pek çok tanıdığı mezunun zor durumda olduğunu dile getirdi. Bölümü okuyup, bu işi yapmak isteyenler için ise yurt dışı önerisinde bulunan Bitirim, “Çeşitli üniversitelerde fotoğrafçılık bölümleri var yakın zamanda üniversiteye giriş sınavı oldu hatta benim oğlum da sınava girdi. Bu bölümlere temel yetenek sınavları ile alıyorlar o bu sınavı geçebilir ama bana soracak olurlarsa gençlere bu bölümü seçmemelerini tavsiye ederim. Ancak yine de bu işi yapmak isteyenlere bu işin içinde olan biri olarak şunu söyleyebilirim ki yurt dışına gitme imkanları varsa mezun olduktan sonra yurt dışında hala bu işte ekmek var. Dokuz Eylül’ün Fotoğrafçılık Bölümünden mezun birçok kişi tanıyorum hepsinin durumu perişan Türkiye’de maalesef para kazanamıyorlar” şeklinde konuştu.

İZMİR’İN AVANTAJI KULLANILMIYOR

İzmir’in fotoğraf çekimine uygun pek çok tarihi ve kültürel yer barındırdığını söyleyen Bitirim, bu mekanlarda fotoğraf çekiminin yasak olmasının ise ülkenin tanıtımını etkilediğini belirterek, şu sözleri söyledi: “İzmir’in fotoğrafçılık anlamında çok fazla avantajı var ancak bu avantajlardan yararlanacak insan yok. İzmir’de fotoğraf çekimine uygun tarihi ve kültürel birçok mekan var. Ancak oralarda da fotoğraf çekmeye izin vermiyorlar, gelin ve damatların girişine izin verilmiyor ya da para istiyorlar. Bu işler aslında Türkiye’nin tanıtımı için çok önemli ama nedense çeşitli yasaklar ile karşılaşıyoruz. İzin verilse dahi konu yine ekonomiye dönüyor. Öyle bir yerde kaliteli fotoğraf çekimi en az 75 – 100 bin lira tutar. İzmir’de 4-5 tane plato var insanlar oralarda fotoğraf çektiriyor.”