BÜYÜK TAARRUZ

“Milletimiz çok büyüktür. Hiç korkmayalım!

O, esaret ve aşağılığı kabul etmez.” 

 Mustafa Kemal Paşa-1919

SAD PLÂNI

Türkler sert doğa koşullarının verdiği gücün yanı sıra,  giriştikleri mücadelelerde uyguladıkları Kurt Kapanı veya Turan Taktiği ile galip gelmişlerdir. Düşmanları bunu bildiği halde, her seferinde aynı tuzağa düşmekten kurtulamamışlardır. Türkler, zamanımıza kadar birçok savaşta (Malazgirt Meydan Savaşı, Mohaç Meydan Savaşı, Kurtuluş Savaşı'ndaki bazı çarpışmalar; Hun, Kök-Türk, Avar Ordularının savaşları) bu taktiği maharetle uygulamışlardır. Zaten Türkler, yaptıkları savaşların tümünde düşmandan sayıca az bulunmuşlardır. İşte sayıca az Türk ordusunun kalabalık düşman ordularını alt etmesinin arkasında yatan sırlardan biri bu savaş taktiğidir.

Çağlar boyunca bu taktikle, Dünya Savaş Tarihine geçen zaferler kazanan Türkler, l683 II.Viyana Kuşatması’ndan sonra başlayan gerilemeye paralel olarak Kanije, Plevne, Çanakkale ve Sakarya’daki Savunma Savaşlarında da destanlar yaratmışlardır.  Sakarya’da Mustafa Kemal’in uyguladığı son savunma taktiği de Dünya Savaş Literatürüne girmiş, farklı bir yöntemdir.    “Hattı müdafaa yoktur, sathı müdafaa vardır. O satıh bütün vatandır. Vatanın her karış toprağı vatandaşın kanıyla ıslanmadıkça terk olunamaz. Onun için küçük büyük her birlik bulunduğu mevziden atılabilir. Fakat küçük büyük her birlik, ilk durabildiği noktada yeniden düşmana cephe kurup savaşa devam eder. Yanındaki birliğin çekilmeye mecbur olduğunu gören birlikler ona tâbi olamaz. Bulunduğu mevzide sonuna kadar dayanmaya ve karşı koymaya mecburdur.” Yedekleriyle beraber bu buyruğu yerine getiren Türk Ordusu, sonuçta düşmanı geri püskürterek Sakarya Zaferini kazanmıştır.

Sakarya Zaferinin ardından, yurdu tamamen düşmanlardan temizlemek için, SAD PLÂNI doğrultusunda  bir yıl süren hazırlıklardan sonra, (Anadolu kapılarının açıldığı Malazgirt Zaferi’nin yıldönümünde) 26 Ağustos 1922’de Büyük Taarruz  başlatılarak, 9 Eylül’de düşmanın denize dökülmesiyle sonuçlanmıştır.

SAD PLÂNI

Osmanlıca’daki SAD harfinin şeklinden yararlanılarak hazırlanmıştır. ص Sad harfinin kuyruk kısmına süvariler(düşmanın kaçış yolunu kapatmak için), güneyine I.Ordu,  doğusuna II.Ordu yerleştirilerek, düşmanın sarılarak yok edilmesi kararlaştırıldı. Savaş saldırı ve sarma harekâtı olarak düşünülmüş, hazırlanan plân başarıyla uygulanmıştır.

Yunanlılar Ağustos 1921'de Sakarya muharebesinde mağlup olarak Menderes Vadisi-Afyon-Eskişehir-Bursa hattına çekilmişlerdi. Yunan ordusu yaklaşık 700 km.'lik bu cephe üzerinde bir yıl boyunca savunma hazırlıklarını ikmal etmişti. Yunan Genelkurmayı savunma planını, Türk ordusunun Afyon'un kuzeyinden sıklet merkeziyle taarruz edeceği tahminine göre yapmıştı. Bu sebeple kuvvetlerinin büyük bir bölümü Afyon-Döğer hattında tertiplenmişti. Türk ordusunun Afyon'un güneyinden taarruz edeceği hiç hesaba katılmamıştı.

Plâna neden SAD harfinin konduğunu herkese sordum, ama doyurucu cevap alamadım. Büyük Taarruz’un plânını tahtaya çizerken, karşıma SAD harfi çıkınca, Gazi M.Kemal Paşa ve Fevzi Paşa’nın büyüklüğünü bir kez daha anladım. Bilinen taktiklerden farklı bir yol izlenmiş; savaş alanı Sandıklı’nın baş harfi ile SAD harfinin hem şekli, hem de simgelediği saldırı-sarma-sürme sözcüklerine göre savaş plânı hazırlanıp, başarıyla uygulanmıştır.   Ruhları şad olsun…

26-30.VIII.1922-BÜYÜK taarruz KUMANDANLARI

BAŞKOMUTAN:Müşir Gazi Mustafa Kemal Paşa (ATATÜRK)
-Genelkurmaybaşkanı :Birinci Ferik Fevzi Paşa(ÇAKMAK)
-Batı Cephesi Kumandanı:Mirliva İsmet Paşa(İNÖNÜ)
-1.Ordu Kumandanı:  Mirliva Nurettin Paşa

-2.Ordu Kumandanı: Mirliva Yakup Şevki Paşa (SUBAŞI)

1. Kolordu Kumandanı: Miralay İzzet Bey(ÇALIŞLAR)
2.inci Kolordu Kumandanı ....:Miralay Ali Hikmet Bey(AYERDEM)
3. Kolordu Kumandanı :Miralay Şükrü Naili(GÖKBERK)
4. Kolordu Kumandanı :Miralay KemalattinSami GÖKÇEN
5. Kolordu Kumandanı :Mirliva Fahrettin Paşa(ALTAY)
6. Kolordu Kumandanı :Mirliva Kazım Paşa(İNANÇ)
Kocaeli Grup Kumandanı :Miralay Halit Bey (KARSIALAN)
1.Tümen Kum.:Miralay Abdurrahman Nafiz Bey(GÜRMAN)
3. Kafkas Tümen Kumandanı :Miralay Kazım Bey(ORBAY)
4. Tümen Kumandanı :Miralay Mehmet Sabri Bey(ERÇETİN)
5. Kafkas Tümen Kumandanı :Yarbay Halit Bey(AKMANSU)
6.Tümen Kumandanı :Miralay Hüseyin Nazmi Bey(SOLOK)
7.Tümen Kumandanı :Miralay Naci Bey(ELDENİZ)
8.Tümen Kumandanı :Miralay Kazım(SEVÜKTEKİN)
11.Tümen Kumandanı :Yarbay Ahmet Derviş Bey(DERVİŞ)
12.Tümen Kumandanı :Miralay Osman Nuri Bey(KOPTAGEL)
14.Tümen Kum.:Yarbay Ethem Necdet Bey(KARABUDAK)
15.Tümen Kumandanı :Yarbay Naci Bey (TINAZ)
16.Tümen Kumandanı :Miralay Aşir Bey (ATLI)
17.Tümen Kumandanı :Miralay Hüseyin Nurettin Bey
18.Tümen Kumandanı :Yarbay Mehmet Hulusi Bey(CONK)
23.Tümen Kumandanı :Yarbay Ömer Halis Bey(BIYIKTAY)
41.Tümen Kumandanı :Miralay Alaaddin Bey(KOVAL)
57.Tümen Kumandanı :Miral Reşat Bey (ÇİĞİLTEPE)
61.Tümen Kumandanı :Yarbay Salih Bey(OMURTAK)
1.Süvari Tümen Kumandanı :Miralay Mürsel Bey(BAKÜ)
2.Süvari Tümen Kumandanı :Yarbay Ahmet Zeki Bey(SOYDEMİR)
3.Süvari Tümen Kumandanı :Yarbay İbrahim Bey(ÇOLAK)
14.Süvari Tümen Kumandanı Yarbay Mehmet Suphi Bey(KULA)
Mürettep Süvari Tümen Kum.:Miralay Hacı Arif Bey(ÖRGÜÇ)
Batı Cephesi Kurmay Başkanı : Miralay Asım Bey(GÜNDÜZ)

Kaynak: Ayten Başabaş Dirier:Türk Kurtuluş Savaşı(Dosya)

BÜYÜK TAARRUZ’UN İÇ VE DIŞ ÖNEMİ için bakınız:

İÇ:https://www.ilksesgazetesi.com/buyuk-taarruzun-onemi-makale,8468.html

DIŞ:https://www.ilksesgazetesi.com/buyuk-taarruzun-dunya-tarihindeki-onemi-2-makale,8474.html

*

BÜYÜK TAARRUZ