Mardin’de Çağlar Arasında Dolaşmak – 2

Dara Antik Kenti

Mardin-Yenişehir arasında mekik dokurken, Savurkapı sahasında yetişen değerlerimizden MAÜ Öğretim Üyesi Doç.Dr. Cemil İnan, sevgili eşi Arzu Çalım İnan ile davet ederek, her zamanki içtenliğiyle karşıladı. Gideceğimiz yeri söylemeden Nusaybin yoluna saparak güzel bir sürpriz yaptı. Dara tabelasını görünce, bir Tarihçiye yapılacak en güzel sürprizi düşünen değerlimiz ve eşine içtenlikle teşekkür ettim.

***

Dara Antik Kenti, Batılıların iddia ettiği gibi bir Roma şehri değil, her konuda olduğu gibi bir Doğu eseridir. Öncelikle şehrin adı yalanlarını haykırıyor! 1.Darius/DARA MÖ.549-485 yılları arasında yaşamış Pers kralıdır. Anadolu’yu baştanbaşa fethedip, İpek Ticaret Yolunu yaparak, ticareti geliştiren 1.Darius, Mardin kalesine yakın Dara kenti dinlence alanı olarak kurduğu iddia edilse de aslında askeri amaçla kurmuştur. Yunanistan içlerine kadar girip, Maraton yenilgisiyle geri çekilen 1. Darius’un şehri dinlence amacıyla yaptığı iddiası doğru değildir. Kenarından geçen ticaret yolu da l. Darius’un kenti çok işlevli amaçla kurduğunun kanıtıdır. Daha sonra yapılan eklemelerle, kenti Roma eseri olarak tanıtmak Batılıların her zaman, her şeye konma huyunun bir tezahürüdür.

***

Dara harabeleri Mardin’e 30 km. uzak Oğuz köyü içinde yer alır. 1986 yılında Prof. Metin Ahunbay danışmanlığında kazı ve araştırmalar başladı. Kazılarda Pers, Roma, Sasani, Bizans, Emevi, Abbasi, Selçuklu, Artuklu izleri görülebilir. Geniş bir alana yayılan şehirde Zindan olarak adlandırılan bölüm aslında buharlaşmaya önlem olarak dikey yapılan Doğu tarzı su sarnıcıdır. Bir şaheser olan yapı 15 metre yükseklik ve 10bin metreküp kapasiteye sahip olup, İstanbul’daki Yerebatan sarnıcından 6 metre daha derindir. Nekropol ise 1500 yıllık olup, yeniden dirilişe inanlara ait toplu mezardır. Birçok savaşa sahne olan bu coğrafyada B.Iskender ve III. Darius da karşı karşıya gelmiş, III. Darius’un yenilgisiyle Helleistik Dönem başlamıştır.

***

DARA VI. asırda Bizans’ın Doğudaki son kalesi olup, yoğun savaşlar nedeniyle, 3 metre eninde büyük taşlardan oluşan surları da, günümüzde 18 metre uzunlukta olanı görülür. Büyük taşların varlığı, Mısır, İran, Hitilerden kalan örenlerle çağdaş olduğunu gösterir.

***

MARDİN’e gidin, çağlar arasında zaman yolculuğu yaparak, sarı sıcak sağlam yayla havasıyla, Mezopotamya aromalı özgün besinleriyle dinçleşin... Orta Doğu sentezli, Osmanlıya kaynak oluşturan matbahi/mutfağı ile tanışın. Hoşgörü ortamında yetişmiş, üstün değerlere sahip insanlarıyla tanışıp, hayat boyu sürecek dostluklar edinin.

***

Eskiden Mardin mazaralarının özenli, el emeği, göz nuru tefrişiyle gurur duyardık. Günümüzün görkemli binalarına uygun tefrişat ise dillere destan. Bu konuda Arzu Çalım İnan’ı Kız Meslek Lisesi mezunlarına özgü ince zevkle döşediği, evi için kutlar, bu konuda eşine destek olan değerlimiz Cemil İnan’a teşekkür ederim.

Mardin’de Çağlar Arasında Dolaşmak – 2