Fiziksel Aktivite ve Psikolojik Sağlık

SPOR ve SAĞLIK

Günümüz dünyasının hızlı teknolojik gelişmeleri ve bireylerin kentsel yaşam koşullarına uyum gösterme zorunda kalmaları, hareketsiz bir yaşam tarzını da beraberinde getirmektedir. Günlük yaşam içerisinde pek çok iş ve aktivitenin daha az enerji kullanarak yapılmasını sağlayan teknolojik gelişmelerin, yaşam koşullarını kolaylaştırdığı gözlemlense de fiziksel aktiviteden yoksun bu sedanter (az hareketli) yaşam tarzı aslında fiziksel, metabolik ve psiklolojik sağlık açısından olumlu sonuçlar vermekten uzaktır. Başka bir deyişle, son yıllarda yaşanan teknolojik gelişmeler bireylerin yaşam kalitesini artırıyor gibi gözükse de bireylerin günlük işlerini yapmasında gerekli olan fiziksel gücün, tüketilecek enerjinin de teknolojik araçların yardımıyla üstlenilmesi bireylerin genel sağlık koşulları için olumsuz gelişmelere neden olabilmektedir.
***
Yapılan bilimsel araştırmalarda, yaşam boyu sağlık için en önemli faktörlerden birisi de fiziksel aktiviteden yoğun, hareketli bir yaşam tarzı olduğu vurgulanmaktadır. Şehir hayatı ve hızlı teknolojik gelişmelerin günlük yaşamda yoğun olarak kendisini hissettirmesi, hareket azlığına yol açtığı bilinmektedir. Günümüzde pek çok araştırmacı, fiziksel ve psikolojik sağlık için düzenli fiziksel aktivitenin önemine vurgu yapmaktadır ve fiziksel açıdan hareketsiz bir yaşam tarzının hem fiziksel hem de psikolojik açıdan ciddi sağlık sorunlarına neden olabileceğini öne sürmektedir. Yapılan klinik araştırmalarda, bireylerin sağlıklı bir mental (zihinsel) ve psikolojik (ruhsal) yapı için en azından belli düzeyde fiziksel aktiviteye ihtiyaç duyduğu bir gerçeğinden yola çıkarak, beyinsel fonksiyonlarının ve duygusal durumun fiziksel aktiviteden olumlu yönde etkilendiği ileri sürülmektedir. Ve aynı zamanda, bazı yayınlarda, Alzheimer, epilepsi, migren gibi nörolojik (sinir sistemiyle ilgili) problemlerin de fiziksel aktiviteden olumlu yönde etkilendiğine dair saptamalar da oldukça dikkat çekicidir.
***
Düzenli egzersizin kardiyovasküler (kalp ve damar) sistem hastalıkları başta olmak üzere obezite, hipertansiyon (yüksek tansiyon), osteoporoz, tip 2 diyabet (şeker hastalığı), ve bazı kanser türler gibi çok sayıda kronik hastalıkların görülme sıklığında belirgin düşüşlere neden olarak metabolik sağlığı koruduğu bilinmektedir. Tüm bu olumlu sağlık katkılarının yanı sıra, yapılan araştırmalarda; düzenli egzersiz ve fiziksel aktivitenin bireylerin mental ve psikolojik sağlığın korunması ve geliştirilmesinde sayısız faydası olduğu ortaya konmuştur. Düzenli egzersiz çalışmalarının ve sportif faaliyetlerin, sadece fiziksel yapıyı geliştirmekle kalmayıp ama aynı zamanda, bireysel kaygı seviyesini ve depresyonu da azaltması, özgüveni arttırması ve bu olumlu etkilerin bireylerde psikolojik bir destek sistemi oluşturmaya da yardımcı olabilmesi, bireysel sağlık adına oldukça önemli bir katkı olarak değerlendirilmektedir. Bununla birlikte, bu düzenli sportif aktivitelerin, bireyleri olumsuz düşünce ve duygulardan arındırabildiği gibi olumlu bir psikolojik yapıya ulaşmalarına yardımcı olabildiği de gözlenmektedir.
***
Düzenli fiziksel aktivite alışkanlığı, bireylerin psikolojik ve fiziksel sağlığında son derece önemli bir rol oynamakla birlikte özellikle benlik saygısı üzerindeki olumlu etkisi büyük önem taşımaktadır. Benlik saygısı, bireyin kimlik gelişiminde ve genel yaşam kalitesini belirlemede çok hassas bir faktördür ve benlik saygısının, düzenli fiziksel aktivite alışkanlığıyla güçlü bir şekilde ilişki içinde olduğu düşünülmektedir. Çağın hastalığı olarak da tanımlanabilen stresle mücadele ve benlik saygısının gelişmesinde fiziksel aktivitenin rolüne ilişkin yapılan bilimsel araştırmalarda, düzenli egzersiz alışkanlığının, bireylerin sosyal gelişimine, özgüven kazanmasına, yaygın endişe hali ve stresle mücadele konusunda olumlu katkılar sağladığını göstermektedir.
***
Sonuç olarak, son yıllarda yaşanan hareketsiz yaşam tarzı metabolik ve psikolojik sağlık sorunların artmasına neden olmaktadır. Düzenli fiziksel aktivitenin, ruhsal ve fiziksel sağlık üzerindeki olumlu etkisi nedeniyle, bireylerin düzenli fiziksel aktivite alışkanlığı kazanmaları teşvik edilmektedir. Bu aktiviteler, bu nedenle, tüm dünyada, sağlıklı fiziksel ve psikolojik yaşam koşularının sağlanabilmesi adına hayat boyu spor kültürünün yaygınlaştırılabilmesi için kalıcı stratejilerin oluşturulmasına ve geliştirilmesine özen gösterilmesi büyük önem taşımaktadır.
 

Fiziksel Aktivite ve Psikolojik Sağlık