2

İrisin Hormonun Metabolik Etkileri


  • Oluşturulma Tarihi : 14.02.2021 08:15
  • Güncelleme Tarihi :

Fiziksel egzersizin önemi her geçen gün daha da iyi anlaşıldığı için, insanlar sağlık üzerindeki olumlu sonuçları da daha net olarak fark edilmektedir. Bu nedenl fiziksel egzersizin metabolik sonuçları hakkında yürütülen bilimsel çalışmalar, birçok gelişmeyi ortaya çıkarmaktadır. İşte bu yeni araştırmalar sayesinde, irisin hormonun, yeni keşfedilen bir hormon olarak oldukça dikkat çekici fonksiyonlara sahip olduğu gözlenmektedir.

Dr. Almer Boström ve arkadaşları tarafından İsveç Stockholm Karolinska Enstitüsü'nde 2012 yılında keşfefettikleri irisin hormonu, farelerde ve insanlarda iskelet kası tarafından salgılanan egzersize bağlı olarak kandaki seviyesi artan bir hormon olarak tanımladırlar. Ve egzersizin, birçok kronik hastalığın önlenmesi ve metabolik hastalıların tedavisindeki önemli etkisinin, kaslar tarafından salgılana irisin hormonu tarafından yönlendirildiğini iddia edilmektedir.

Egzersiz sonraında kas hücresinden çıkan irisin hormonun salınmasına ve taşıdığı mesajı diğer vücut hücrelerine iletmesine neden olarak, kronik hastalıkların ( kardiyovasküler hastalıklar, koroner arter hastalığı, obezite, kan yağlarının yüksekliği, şeker hastalığı vb.)tedavisinde etken rol oynadığı göserilmiştir. Bu mesajların, yağ dokusuna ( adipoz doku ) ulaşasıyla, beyaz yağ hücrelerinin kahverengi yağ hücrelerine dönüşme işleminin başlattığı bilinmektedir.

İrisin hormonu etkisiyle, beyaz yağ hücrelerinin kahverengi yağ hücrelerine dönüşmesiyle, pankreasda bulunan Langerhans adacık hücrelerinin daha fazla insülin ürettiği de saptanmış olması, diayabet ( şeker ) hastalığının tedavisi adına çok önemli bir gelişme olarak dikkat çekmektedir. Bu konuda yapılan çok merkezli klinik çalışmaları inceleyen Nuriye Bayar’ın yaptığı araştırmalarda, irisin hormonun, metabolik sendrom, obezite, insülin direnci ve insülin salgılama kapasitesiyle bağlantılı olarak diyabet tedavisinin sağlanmasında da alternatif veya destekleyici bir endokrin düzenleyici olabileceğine dair bilimsel öngörülerin var olduğunu vurgulanmaktadır.

İrisin hormonu metabolik etkisini öncelikle, beyaz yağ dokusunu kahverengi yağ dokusuna dönüştürerek, enerji tüketimini artırdığı ve bu dönüşümle sistemik metabolik dengeleri düzelttiği ve geliştirdiği düşünülmektedir. Beyaz yağlar, enerjiyi (kalori) sadece depolamak için kullanılırken, kahverengi yağlar yanarak enerji açığa çıkarmak üzere özelleşmişlerdir. Kahverengi yağ dokusu metabolize edildiğinde (yakıldığında), enerji içeriğinin çoğu ısıya dönüşmesi de tüm metabolik fonksiyonların daha sağlıklı çalışmasını sağlamaktadır.

Egzersiz ve soğukla aktive olan irisin hormonu, hücrede enerji tüketimine neden olan ısı üretimini arttırması nedeniyle kilo kaybı, ısı ve glukoz ( kan şekeri) dengesi sağladığı için, özellikle obezite ve diyabet üzerindeki olumlu etkilerinin yanı sıra, metabolik hastalıklar üzerine alternatif bir tedavi yöntemi olabileceği düşünülmektedir. Bu nedenle, birçok metabolik hastalıkta tedavi edici potansiyelinin fark edilmesiyle birlikte, enjekte edilebilir irisin formlarının üretilerek, kronik hastalıkların kontrol altına alınmasında çok etkin bir ilaç olarak kullanılabileceği olasılığı son derece umut vericidir.

İrisin Hormonun Metabolik Etkileri
Doç. Dr. Onur Oral
Yazarımız Kim ?

Doç. Dr. Onur Oral