2

Kilo Kontrolü ve Beslenme Genetiği


  • Oluşturulma Tarihi : 30.12.2023 08:31
  • Güncelleme Tarihi : 30.12.2023 08:31

Kilo yönetimi genel sağlığın sağlanmasında ve korunmasında oldukça kritik bir konudur ve bu amaçla doğal, sağlıklı beslenme ve düzenli egzersizin önemi bilinmektedir. Dengeli beslenme ve sportif aktivitelerle, kilo kontrolünün sağlamak konusunda çok sayıda bilimsel araştırmalar yürütülmektedir. Bu çalışmaların ışığında, düzenli egzersiz alışkanlığı ve sağlıklı beslenme yöntemleriyle, kilo kontrolünün sağlanmasının, genel sağlığın iyileştirilmesi üzerinde önemli bir etkiye sahip olduğu gösterilmiştir. Bireylerin, düzenli egzersiz programı ve beslenme yöntemlerine verdikleri yanıtların farklı olması üzerine, bu bireysel değişkenliği anlamak, kilo kaybına yönelik etkili egzersiz reçetelerinin ve diyet programlarının hazırlanması gerekliği gündeme gelmiştir. Bireysel genetik farklılık nedeniyle ortaya çıkan bu farklılaşma sonrasında, egzersiz programları ve beslenme danışmanlığını da içeren tıbbi uygulamalar yapılandırılmış ve bu tarz bireysel yaklaşımlarla, kilo verme veya kilo kontrolünde başarılı sonuçlar alınmaya başlamıştır. Özellikle genetik yaklaşımla ortaya çıkan bu bireysel uygulamaların sonucunda, spor genetiği (Spor genomiği) ve beslenme genetiği (nutrigenomik) çalışma alanları oluşturulmuş ve bu yeni bilimsel alanlarda araştırma çalışmaları yoğunlaşmıştır.

Düzenli egzersiz alışkanlığı ve sağlıklı beslenmenin vücut kompozisyonu, metabolik sağlık ve fiziksel performans üzerindeki etkileri, özellikle obezite ve diğer kronik hastalıkları olan bireylerde kapsamlı bir şekilde incelenmiştir. Bu çalışmalar, kardiyovasküler (kalp ve damar sistemi) hastalıkları, tip 2 diyabet (şeker hastalığı) ve belirli kanser türleri vb. hastalıklardan şikâyetçi olan bireylerde, kilo kaybını teşvik etmede ve genel sağlığı iyileştirmede egzersiz ve beslenme programlarının tedavi başarılarını ortaya koymuştur. Dahası, egzersiz ve beslenme programlarının özellikle kanserli hastalarda yaşam kalitesinin artmasına ve kanser tedavilerinin olası yan etkilerinin de azalmasına neden olduğu rapor edilmiştir; bu da sağlıklı beslenme ve düzenli egzersiz alışkanlığının, sadece kilo kontrol yönetimi değil ama aynı zamanda, bazı kronik hastalıların tedavilerine destek olabilmesi üzerindeki önemli etkisini vurgulamaktadır.

Aşırı kilo ve obezitenin yaygınlığı dünya çapında salgın boyutlara ulaşmış olması, bu sağlık probleminin küresel çapta önemli sağlık riskleri ve ciddi ekonomik problemlere neden olmaktadır. Sağlıklı diyetlerle yapılan kalori kısıtlamaları ve fiziksel aktivitenin arttırılması gibi kilo yönetimine yönelik geleneksel yaklaşımlar, obezite tedavisinde ve kilo kontrolünde erken dönemde çok başarılı sonuçlar sağlıyor olsa da, bazı bireylerde uzun vadeli başarısının, sınırlı olduğu görülmektedir. Özellikle, uzun vadeli kilo kontrolünü sağlamak için aranan bilimsel çözümleri ortaya çıkarması beklenen beslenme genetiği (nutrigenomik) çalışma alanı, genetik, beslenme ve kilo kontrolü arasındaki karmaşık etkileşimi anlamak ve bu alanda somut başarılar elde edebilmek için umut verici bir yol olarak görülmektedir. Bireyin belirli besinlere tepkisini etkileyen genetik varyasyonları (farklılıkları) belirleyerek, kilo yönetimi yöntemlerini geliştirebilmek için, beslenme genetiği yardımıyla kişiselleştirilmiş diyet programları, kısa vadede kilo kaybını ve uzun vadede kilo kontrolünü sağlamak için en ideal yöntem olarak dikkat çekmektedir.

Beslenme genetiği (nutrigenomik) araştırmalarından elde edilen bulgular, obezitenin önlenmesi ve kilo kontrolü yöntemlerinde kişiselleştirilmiş beslenme yaklaşımları için genetik tabanlı beslenme öneri ve planlamalarını kapsamaktadır. Beslenme genetiği araştırmalarıyla, bireyin genetik varyasyonları (farklılıkları) göz önünde bulundurularak, kilo yönetimi sonuçlarını ideal düzeylere çıkarabilmek ve bu amaç için kişiselleştirilmiş diyet ve beslenme programı önerileri geliştirebilmek mümkün olacaktır. Kişiye özel, genetik tabanlı beslenme öneri ve diyet programlarıyla, bireyin enerji metabolizmasını ve yağ depolama düzenlemesini iyileştirmeyi amaçlarken, makro besin bileşimini, bireyin genetik profiline uygun diyet bileşenleriyle planlamak söz konusu olabilecektir.

Sonuç olarak, obezitenin nedenlerini, sonuçlarını ve tedavi yöntemlerini planlamak için son derece önem taşıyan beslenme genetiği (nutrigonomik) alanındaki çalışmalarının, kilo kontrolü ve metabolik sağlık açısından sorunları olan bireyler için umut ışığı olabilmesi umuduyla, hepinize sağlıklı, mutlu, başarılı bir 2024 yılı dilerim.

Kilo Kontrolü ve Beslenme Genetiği
Doç. Dr. Onur Oral
Yazarımız Kim ?

Doç. Dr. Onur Oral