İnsan ve Din

Üç Cuma Namazı’nı kılmayan kimse kafir olur sözü doğru mu?

Cuma Namazı, şartları taşıyan Müslüman erkeklere farzdır. Cuma Namazı’nın şartlarını taşıyan erkeklere farz oluşu Kur’an ve Sünnet ile sabittir. Nitekim Kur’an-ı Kerim’de: “Cuma günü namaza çağırıldığınız zaman, Allah’ı zikre koşun ve alış-verişi bırakın.” (Cuma, 62/9.) buyurulmaktadır.

Sevgili Peygamberimiz de, Allah, önemsemediği için üç cumayı terk eden kimsenin kalbini mühürler” (Ebû D avud, “Sal at”, 204) buyurmaktadır.

Bu ayet ve hadisten de anlaşıldığı gibi Cuma Namazı farz olan bir ibadettir. Cumayı kılmakla mükellef olan kişi diğer farz namazları kıldığı gibi bu namazı da kılmak zorundadır.

Bunun yanında Cuma namazını kılmakla mükellef olan kimse, cumayı kıldığında görevini yerine getirmiş ve sevabını almış olur. Cuma namazını ihmal ettiğinde veya kılmadığında ise günahkar olur. Ancak kafir olmaz. Zira ibadetlerin terki Müslüman’ı günahkar yapar ama kafir yapmaz. Ancak ibadeti inkar ederse yani farz olduğunu kabul etmez ise o zaman Allah korusun imanının kaybeder, kafir olur.

Bu bağlamda sevgili peygamberimiz yukarıda geçen hadiste de ifade edildiği gibi farz olan bu ibadete dikkat çekmek ve mazeretsiz olarak terk edilmemesi için bir takım uyarılarda bulunmaktadır. Bu uyarılardan birisi de “Cuma namazını üç defa terk edenin kalbinin mühürleneceğini” hadisidir.

Bu hadis, Müslümanlar arasında yanlış algılanmış, “kalbi mühürlenir” hitabı “kafir olur” şeklinde algılanmıştır. Oysa peygamberimizin bu hadisindeki mühürden kasıt, kişinin kalbi ölür, körleşir, ibadetlere duyarsızlaşır demektir. Kafir olmak demek değildir.

Ayrıca Müslüman cumanın farziyetini ink ar etmeksizin, tasvip etmesek de hayat boyu Cuma Namazı kılmasa da kafir olmaz sadece günahk ar asi bir kul olur. Böyle bir kişinin yaptığı yanlış olmakla birlikte ömründe hiç Cuma Namazı kılmamış olsa dahi kafir olmaz imandan ve İslam’dan ayrılmaz. Ama tabi kılmadığı Cuma namazından dolayı günahkar olduğundan Allah affetmezse ahirette cezasını çeker.

Cuma namazını kılmayan kimse öldüğünde cenaze namazı kılınır mı?

Cuma namazı, şartları taşıyan Müslüman erkeklere farz olduğundan mazeretsiz terk edilemez. Mazeret ise ağır hastalık ve yolculuk gibi zaruri durumlardır. Dinin kabul ettiği bu zaruri durumlar dışında Cuma ile mükellef olan kimsenin cumayı terk etmesi caiz değildir.

Ancak kişi tembelliğinden ya da ihmalkarlığından Cuma Namazı’nı kılmayacak olsa günahkar Müslüman olur ama kafir olmaz. Böyle bir kimse cumanın farz oluşunu inkar etmediği sürece kılmaması yanlış olmakla birlikte kafir olmaz Müslüman kalır.

Durum bu olunca böyle bir kişi tasvip etmediğimiz halde ömründe hiç Cuma Namazı kılmamış olsa dahi Cenaze namazı kılınır. Zira yukarıda ifade ettiğimiz gibi o, günahkar Müslümandır. Günahkar Müslümanın da cenaze namazı kılındığından onun da namazı kılınır.

Müslüman kimsenin Cuma günü çalışmasında dini bir sakınca var mı?

Yapılan iş meşru olur ve bu iş ibadetlere de engel olmazsa çalışmak İslam dinine göre bir ibadettir. Fakat yapılan iş meşru olsa dahi ibadetlere engel oluyorsa namazlar, oruçlar, ya da başka ibadetler aksıyorsa o zaman dinen harama düşülmüş olunur. Cuma gününde çalışmak da böyledir. Cuma gününde çalışmakta dinen bir sakınca yoktur. Cuma Müslüman’ın önemli günlerinden birisi olmakla beraber, haftanın en hayırlı günü olmakla beraber Cuma gününde çalışmakta dinen bir sakınca yoktur. Ancak Müslüman kimse Cuma günü çalışıp Cuma Namazı’nı kılmıyorsa o zaman günaha düşmüş olur.

Nitekim Allah’u Teala bu hususta Kur’an-ı Kerim’de mealen şöyle buyurmaktadır: “Ey iman edenler! Cuma günü namaz için çağrı yapıldığı zaman hemen Allah’ın zikrine koşun ve alışverişi bırakın. Eğer bilirseniz bu, sizin için daha hayırlıdır”

Buna göre Cuma Namazı kılmakla yükümlü olan kişilerin cuma vaktinde alışveriş yapmaları ve çalışmaları caiz değildir. Ancak, Cuma Namazı kılmakla yükümlü olmayan kişilerin alış-veriş yapmasında ve çalışmasında dinen bir sakınca yoktur.

Ancak Cuma Namazı’nı kılmakla mükellef olan satıcının iş yerinde Cuma Namazı kılmakla yükümlü olmayan birisini istihdam etmek suretiyle iş akışının devamını sağlamasında dinî açıdan bir sakınca yoktur.

Cuma saatinde alışveriş yapmak kimler için yasaktır?

Cuma Namazı için iç ezan okunduktan sonra, namaz bitinceye kadar alışveriş ve benzeri işlerle uğraşma yasağı kendisine Cuma Namazı farz olan kimseler için geçerlidir. Yani Cuma Namazı kılması farz olan kimseler için bu vakitte alış veriş yapmak caiz değildir. Nitekim Allah’u Teala Kur’an-ı Kerim’inde bu konuda mealen şöyle buyurmaktadır: “Ey İnananlar! Cuma günü namaz için ezan okunduğu zaman Allah’ı anmaya koşun; alım satımı bırakın; bilseniz bu sizin için daha iyidir.”(Cuma 9)

Cuma Namazı ile mükellef olanlara bu saatte alış veriş yapmak yasakken, bunların dışında kalanlara ise bu saatte alış veriş yapmak caizdir.

Günün Ayeti

Cuma günü namaza çağırıldığınız zaman, Allah’ı zikre koşun ve alış-verişi bırakın.”

(Cuma, 62/9.)

Günün Hadisi

Büyük günah işlenmediği müddetçe, beş vakit namaz ile Cuma Namazı, öteki Cuma’ya kadar aralarda işlenen günahlara kefarettir.

Günün Sözü

Cuma günü günah işlemeden geçerse, diğer günler de selametle geçer.

[İmam Gazali]

Günün Duası

Allah’ım dua ve ibadetlerimizi Cuma saatinde kabul edilen dualarla kabul et.

Bunları biliyor muyuz?

Cuma Namazı nedir?

Cuma günü öğle vakti girince cemaatle kılınan namazdır.

Günün Nüktesi

Cuma namazına geliş sevabı…

“Ebu Hüreyre’den rivayet edildiğine göre,

Hz. Peygamber Efendimiz şöyle buyurdu:

“Cuma günü melekler mescidin kapılarına oturur, insanları geliş sırasına göre yazarlar. İnsanlar o gelişlerine göre; deve bağışlamış, sığır bağışlamış, koyun bağışlamış, tavuk bağışlamış, serçe bağışlamış ve yumurta bağışlamış kimselerin sevabı gibi sevap kazanırlar.”

Buhari, “Cuma,” 31.

İnsan ve Din