İnsan ve Din

Menfaate dayalı şartlı bir borç vermek caiz mi?

İmkanlar dahilinde kişinin ihtiyacını görmek, yardımcı olmak, borç vermek dinen hoş ve güzel olan bir davranıştır. Ancak bu yardımı yapar ya da borç verirken bir menfaat karşılığında yapmamak lazım. Hatta bir menfaat elde etmek karşılığında yapmak dinen caiz değildir. Nitekim sevgili Peygamberimiz: “Menfaat celbeden her borç faizdir” buyurarak bu tarz bir borç anlayışını yasaklamıştır.

Fakat bir şart olmadan veya borç alırken bir fazlalık şartı koşulmadan ya da başka bir menfaat şart koşmadan ödemede verilen fazlalığın veya bir hediyenin bir sakıncası yoktur. Hatta Şafii mezhebine göre böyle bir davranış sünnettir. Zira kişi bir iyilik yapmıştır siz de pazarlık ve şart olmadığı halde gönlünüzden gelmiş ve borç verene bir jest yapmış olduğunuzdan caizdir. Ancak borcu verirken başta böyle bir fazlalığı şart koşmak caiz değildir. Çünkü böyle bir fazlalık faiz olur, faiz ise İslam’ın yasakladığı ve haram kabul ettiği büyük günahlardan bir günahtır.

Allah her yerdedir demek caiz midir?

Allah vardır ve mekansız olarak vardır. Mekan biz yaratılmış varlıklar için vardır. Ancak bütün varlıkları yaratan Allah mekandan münezzehtir. Dolayısıyla bu sözü söyleyenin hangi manada söylediği önemlidir. Şayet bunu “Allah her yerdedir.” diyerek Allah’ın zatıyla her yerde, mekanda olduğuna inanırsa imanı zarar görür. Çünkü burada Allah’a bir mekan izafe etmektedir. Oysa Allah mekandan münezzehtir. Fakat böyle söyleyen kimse, Allah’ın kudret ve azametiyle her yerde olduğunu kastederse bir sakıncası yoktur. Ki bugün Türkiye’de bu manada bu cümle kullanılmaktadır.

Belli bir amaç için vasiyet edilen paranın başka bir amaçla kullanılması caiz midir?

Yapılan vasiyet, hac, zekat ve keffaretler gibi Allah’a karşı olan bir borç için yapılmış vacip bir vasiyet ise bu vasiyetin aynıyla yerine getirilmesi gerekir. Bu amaçla bırakılmış mal başka bir yere harcanamaz. Vasiyet, dinen meşru olmayan şeyler için yapılmışsa bu vasiyet geçerli olmaz. Bunlar için bırakılmış mallar diğer mallar gibi mirasçılara dağıtılır veya mirasçılar isterlerse bu malı hayır yollarına sarf ederler.

Vasiyet edenin koyduğu şartlar şariin koyduğu şartlar gibi kabul edildiğinden, muayyen bir hayır için vasiyet edilen mal, vasiyet edilen yere harcanmalıdır. Ancak belirlenen yere malı harcamak mümkün olmazsa vasiyet edilen amaca en uygun yere sarf edilir.

Günün Ayeti

Kibirlenenlerin yeri cehennem değil mi?

Zümer 60.

Günün Hadisi

“Namaz dinin direğidir, terk eden dinini yıkmış olur.”

Günün Sözü

Affetmenin ne olduğunu yalnız cesurlar bilir, korkakların tabiatında af diye bir şey yoktur.

Laurence Sterne

Günün Duası

Allah’ım bugün utanacağım bir iş yapmayı nasip etme.

Bunları biliyor muyuz?

Beraet-i Zimmet Nedir?

Aksine bir delil bulunmadığı müddetçe kişinin suçsuz ve borçsuz olması demektir.

Günün Nüktesi

Fakirliğini kimseye söyleme…

Hz. Lokman’ın oğluna nasihat eder:

Ey oğul!

Bir cemaat içinde bulunduğunda onlar ayakta iken sen oturma.

Oturdukları zaman da sen de oturuver.

Ey oğul!

Bıyık ve sakalınla oynama. Elinle sinek kovalamayı terk et.

Ey oğul!

Sükut ve teenni ile hareket et. Az konuş. Çok konuşma yanılmaya sebeptir.

Ey oğul!

Konuşurken sözü fazla dağıtma. Aksi takdirde şerefine zarar gelir.

Konuşurken başkalarını utandırma.

Kaş göz işareti yapma.

Ey oğul!

Güzel ve latif sözleri duymaya çalış. Fazla hayrete düşme.

Sözün tekrarlanmasını isteme. İnsanları güldürecek ve kendini maskara edecek sözlerden sakın.

Ey oğul!

Kimse hakkında ayıp tutma.

Ey oğul!

Senden bir şey istenildiği zaman, elinden geliyorsa vermeye çalış.

Birinden bir şey istediğinde de fazla ısrar etme.

Ey oğul!

Acizliğini ve fakirliğini hiç kimseye, hatta ailene dahi açma ki, onların yanında itibarın düşmesin, sözünü dinlemez olmasınlar.

İnsan ve Din