Bugün Mal ile Gerektiğinde Can ile

Geçtiğimiz günlerde merakla beklenen kasım ayı enflasyon rakamları açıklandı. TÜİK’in açıkladığı rakamlara göre kasım ayı enflasyon oranı aylık bazda yüzde -1.44. Bu rakam şaşırtıcı gelmiş, hatta inandırıcı gelmemiş olabilir ancak ben bu yazımda herkesin zaten yeterince bahsettiği büyük bir çoğunluğa da tatmin edici gelmeyen kasım ayı enflasyonunu değil, genel anlamda enflasyonu irdeleyeceğim. Bu yüzden önce enflasyonun nasıl belirlendiğinden ve ne olduğundan bahsedelim.
Enflasyon,  en basit tanımıyla, fiyatlar genel düzeyinde ki sürekli artışlardır. Yani enflasyon sepetinde belirlenen, tüketicinin yaşamını idame ettirmesi için gerekli yüzlerce ürünün fiyatlarında ki ortalama artış bize belirtilen dönemde ki fiyat artış oranını bildirir. Enflasyon, tüketime teşvik edici yönü bakımından faydalı olsa da belirli bir noktadan sonra tehlikeli boyutlara ulaşabiliyor. Enflasyon piyasadaki talep canlılığını sağlayacak bir araçtır. Tek haneli olduğu sürece yatırıma, tüketime, üretime teşvik eder.  Ancak yüzde 10 gibi çift hanelere ulaşan ve daha fazla artan enflasyonun piyasada olumsuz etkileri görülecektir.
Enflasyonun çift hanelerde dolaştığı bir ekonomide;

1. Tasarruflar,  yatırıma dönüştürülmek istenmez.
2. Yerli para ile değil, döviz ya da benzeri araçlarla tasarruf eğilimi görülür.
3. Girişimci yüksek faizlerle borçlanmak istemediği, önünü göremediği,  hatta kaynak bulamadığı için yatırımlar yavaşlar.

1. Yatırımların yavaşlaması istihdamı olumsuz etkiler.
2. Artan işsizlik talebi olumsuz etkiler.
3. Azalan talep üretimi olumsuz etkiler.

Bugün Mal ile Gerektiğinde Can ile