Türkiye’de Katılım Bankacılığı

Selamlar sevgili İlkses okurları. Bu hafta ülkemizde ağırlığını ve popülaritesini her geçen gün daha fazla arttıran katılım bankacılığını irdeleyeceğiz. Öncelikle katılım bankacılığı nedir onu açıklayalım.

Türkiye Katılım Bankaları Birliğine (TKBB) göre katılım bankacılığı; faizsizlik prensiplerine göre çalışan, bu prensiplere uygun her türlü bankacılık faaliyetlerini gerçekleştiren, kar ve zarara katılma esasına göre fon toplayıp, ticaret, ortaklık ve finansal kiralama yöntemleriyle fon kullandıran bir bankacılık modelidir. 

Katılım bankacılığında ki temel mantık faizsizliğe dayanmakta. Mevduat bankacılığında kazanılacak miktar önceden belirliyken, katılım bankacılığında böyle bir durum söz konusu değil. Paranızı katılım bankasına yatırdığınızda ne kadar kar payı alacağınızı bilmezsiniz. Bu oran vadenizin sonlandığı tarihte belirlenir. Mevduat bankacılığında paranın kiralanması durumu söz konusuyken, katılım bankacılığında bir tür ortaklık söz konusudur. Basit bir örnekle açıklamaya çalışalım.

Bir araba satın almak için kredi kullanmak istediğinizde, mevduat bankalarına başvurursanız size vereceği paranın vadenize göre faizini hesaplayıp size bildirirler. Örneğin 30 bin veririm 36 ayda 48 bin lira alırım gibi. Katılım bankacılığını tercih ettiğinizde ise durum şuna dönüşür. Banka misalen derki, bu arabayı ben 30 bin liraya alır, sana 48 bin liraya satarım. Ödemelerini 36 ayda eşit taksitlerle yaparsın der. Halk arasında mevduat ve katılım bankacılığının birbirine benzetilmesinin bir diğer nedeni de kazanç miktarlarının birbirlerine olan benzerlikleridir. Ancak durum biraz ayrıntılı incelenip, bazı hassasiyetler göz önüne alındığında, arada organik farklılıklar olduğu görülüyor.

Ülkemizde katılım bankacılığı tarihi 1984 yılına dayanıyor. O günden bu güne bankacılık sektörü içerisindeki payını sürekli arttırmış katılım bankaları. Hatta öyle ki günümüzde mevduat bankacılığı yapmakta olan bankalar bile kendi himayelerinde katılım bankacılığı yapmaya başladılar. Faiz hassasiyeti olanlarında ekonomiye katılmaları ve böylece ülke ekonomisine katkıda bulunabilmeleri, piyasada ihtiyaç duyulan sıcak paranın karşılanması için canlandırılması gereken bir piyasa olan katılım bankacılığı, ekonomiye önemli katkılar sağlıyor, sağlayacak. Önümüzde ki günlerde katılım bankalarının sayısı ve ekonomide ki payının artacağını tahmin etmek çok zor bir öngörü olmasa gerek. Şuan katılım bankacılığı yapan banka sayısı bir elin parmaklarını geçmeyecek olsa da yakın gelecekte katılım bankaları, mevduat bankalarının tahtını sallayacak gibi görülüyor.

Bilgiyle kalın.

Türkiye’de Katılım Bankacılığı