SpaceX ve Küresel Dengeler

Önceki gün eğer hava muhalefeti olmasaydı SpaceX, içerisinde 2 Amerikan astronotu bulunan Crew Dragon isimli uzay aracını, ISS’ye fırlatacaktı. Bu durum sadece uzay ve havacılık sektörü için değil aynı zamanda ekonomik ve siyasal anlamda da fark yaratacak bir durum olarak ortaya çıkıyor.
Biliyorsunuz ABD, 2011 yılından bu yana kendi roketi ile uzaya insan yollamamıştı. Eğer Cumartesi gününe ertelenen bu fırlatma başarılı olursa, uzay aracı da dünyaya geri dönerse, Batı uzaylılık anlamında Rusya’ya olan bağımlılığından da kurtulacak. Bu da siyasi anlamda aslında bir dönüm noktası olarak nitelendirilebilir. Uluslararası Uzay İstasyonu yani ISS, 2000 yılından bu yana uzayda alçak bir yörüngede (400 km) bulunuyor. Yörüngeye oturduğu günden bu yana ise birçok ülkeden gelen (Çin buna dahil değil) astronotları ağırlıyor. ABD 2011 yılında daha önce yaşanan 2 ölümcül kaza nedeniyle, uzaya insanlı araç fırlatmayı askıya almıştı. Zaten bu durum maddi anlamda da NASA’yı zorlayan bir şeydi. Fakat Elon Musk’ın SpaceX’inin devreye girmesiyle beraber NASA artık bu maddi yükten de kurtulabilecek.
Hali hazırda ABD’nin uzaya insan yollama görevinden çekilmesiyle beraber astronotları uzaya Rusya’nın Soyuz adlı roketi taşımaya başlamıştı. Bu da Rusya’yı bu alanda bir lider konumuna sokuyordu. İşte SpaceX’in önemi burada daha iyi anlaşılıyor. Eğer Elon Musk ve firması başarılı olursa, küresel anlamda da dengeler değişecek. Tabi bu konuda tek araştırma yapan özel firma SpaceX değil. Bununla beraber Blue Origin ve Boing de bu alanda çalışmaları ile ön plana çıkıyor. ABD’de artık uzaya yatırım yapan şirket sayısınca ciddi bir yükseliş var.
Cumartesi günü SpaceX başarılı olursa, küresel dengelerde ciddi bir değişim olacak. Bakalım ilerleyen zamanlarda neler göreceğiz?
Uluslararası Uzay İstasyonu Hakkında
Yazımı bitirmeden sizlere Uluslararası Uzay İstasyonu (ISS) hakkında da ufak bilgilendirme yapmak isterim. WikiPedia’ya göre Uluslararası Uzay İstasyonu alçak Dünya yörüngesine yerleştirilmiş bir uzay üssü, başka bir tabirle üzerinde yaşanabilen yapay bir uydudur. Bir araya getirilen modüllerin birleştirilmesiyle inşa edilmiş olan istasyonun ilk kısmı 1998 yılında fırlatılmıştır. İstasyonun yapısı temel olarak basınçlı modüller, destekleyici dış iskelet ve güneş panellerinden meydana gelmektedir. Dünya yörüngesinde bulunan en büyük yapay uydudur. Uygun saatlerde yeryüzünden bakıldığında çıplak gözle görülebilmektedir. ISS, deneyler için uzay ortamı ve düşük yerçekimi ortamı sağlayan bir laboratuvar merkezidir. Mürettebatın biyoloji, fizyoloji, fizik, kimya, astronomi, meteoroloji ve daha birçok dalda deneyler yapmasına olanak verir. Bununla birlikte istasyonun uluslararası olma niteliği hakkında bilgi verecek olursak; Uluslararası Uzay İstasyonu programı, beş katılımcı uzay kuruluşu tarafından oluşturulmuş ortak bir projedir, bu kuruluşlar ABD Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi, Rusya Federal Uzay Ajansı, Japonya Uzay Araştırma Ajansı, Avrupa Uzay Ajansı ve Kanada Uzay Ajansı’dır. İstasyonun mülkiyet ve kullanım hakları hükümetler arası antlaşmalar ve sözleşmelerle belirlenmiştir. İstasyon, Rus Yörünge Bölümü ve Amerika Birleşik Devletleri Yörünge Bölümü olmak üzere iki kısımdan oluşmaktadır. İstasyonun yörünge yüksekliği 330 km. ilâ 435 km. arasında değişmektedir. İstasyon zamanla azalan irtifasını arttırmak için Zvezda modülünün motorlarını veya ziyaretçi uzay araçlarını kullanır. Bir günde Dünya çevresinde 15,5 tur atar.

SpaceX ve Küresel Dengeler