Nobel Türk Bilim İnsanlarının Olsun

Koronavirüs salgınında toplumsal bağışıklığı sağlamak için nihayet aşılama hızımızı arttırdığımız bu günlerde, dünyada en çok tercih edilen aşılardan bir tanesi de Türk bilim insanlarının geliştirdiği, BioNTech aşısı olmasının gururunu yaşıyoruz. Yüzde 90’dan fazla koruyuculuk oranı ile 2 doz Çin aşısından daha fazla koruyuculuk sağlayan bu aşıyı geliştiren Uğur Şahin ve Özlem Türeci’ye tüm dünya borçludur diye düşünüyorum. Bu günlerde sık sık dillendirilen Nobel ödüllerine aday gösterilmesini beklediğimiz bu kıymetli bilim insanlarımız, umarız hak ettiği ödülü alacaktır. Şimdi Özlem Türeci ve Uğur Şahin hakkında sizlere bilgiler vermek istiyorum.

****

Özlem Türeci Kimdir?

Şirketin kurucularından Dr. Özlem Türeci, on yıl boyunca Klinik ve Bilimsel Danışma Kurulu’nda görev yaptıktan sonra 2018’de BioNTech Tıp Şefi oldu. 53 yaşındaki Türeci aynı zamanda Kanser İmmünoterapi Derneği Başkanı. Babası İstanbul’da bir doktor olan Türeci’nin ailesi, doğumundan önce Almanya’ya göçmüş. Türeci eşiyle Hamburg’da çalışırken tanışmış. Türeci “Düğün günümüzde bile laboratuvarda çalıştık” diyor. Çift, Ganymed şirketinde modifiye edilmiş genetik kodlarla bağışıklık sistemine kanserle mücadele etmeyi öğreten çalışmalar yapıyordu. Bu uygulamada bağışıklık sistemi, kanserli hücreleri vücuda giren bir virüs gibi algılayarak onları ortadan kaldırmaya çalışıyor. Ganymed’i satışları, Almanya’da o tarihe kadarki en büyük tıp şirketi satışı olmuştu. BioNTech şirketinde de mRNA teknolojisini kullanarak aşı alanında bir devrim yapmayı hedefleyen çift, şimdi bu yöntemi koronavirüs aşısı için kullanıyor. Euronews’e göre çift, koronavirüs salgını küresel bir pandemiye dönüşmeden önce bunun gerçekleşeceğini öngörerek 25 yıldır geliştirdikleri bu yöntemle derhal aşı çalışmalarına başlamaları gerektiğine karar vermiş. Yönetim kurulunu acil toplantıya çağıran ikili, Çin’de yaşananların tüm dünyayı etkilemeyeceklerini düşünen yöneticileri ikna etmek için çaba sarf etmiş.

****

Uğur Şahin Kimdir?

Prof.Dr. Uğur Şahin, 19 Eylül 1965 İskenderun doğumlu. 4 yaşında ailesiyle Almanya’ya gitti. Ailesi Köln’de Ford fabrikasında çalışıyordu. Prof.Dr. Şahin, daha genç yaşlarda bilimsel araştırmalara ve deneylere duyduğu ilgiyle dikkati çekti. Kanser üzerine Alman televizyonunda hazırlanan ‘Ölümsüzlük Öldürücüdür’ programını izleyen Uğur Şahin, 19’uncu yüzyılda modern bağışıklık sistemini bulan ve kansere karşı ilk kez kemoterapiyi geliştiren Paul Ehrlich’i kendisine örnek alarakKöln Üniversitesi’nde tıp okudu. Profesörünün teklifi üzerine Homburg Saar’daki üniversitede çalışmaya başladı. Kansere karşı araştırmalarla adını duyuran Prof. Uğur Şahin, kanserli hücreyle sağlıklı hücreyi birbirinden ayırıp, kanserli hücreyi yok eden bir aşı geliştirdi. Göğüs, kalınbağırsak, akciğer, pankreas ve prostat kanserinde hastalıklı hücrelere karşı savunmaya geçen antikorlar üzerinde çalışma yürüten Prof. Şahin, eşi Dr. Özlem Türeci ile birlikte melanom adı verilen cild kanserine karşı bir aşı üzerinde çalışma yürütüyordu. Prof. Şahin, COVID 19’un yayılması üzerine bu alana yöneldi. Prof. Şahin, 1996’da Nobel Tıp Ödülü alan İsviçreli bilim insanı Rolf Zinkernagel ile birlikte çalıştı. 2008’de BioNTech şirketini kurdu. BioNTech’de bugün 80 civarında bilim insanı kanser üzerine araştırmalar yapıyor.

****

Bu haftaki yazımı sonlandırırken, aşı karşıtlarına da birkaç sözüm olacak. Dünyanın gelmiş geçmiş en büyük salgınlarından bir tanesinin yaşandığı ve yüzbinlerce insanın öldüğü bu salgını hala önemsememek, salgının olmadığını iddia etmek, bana göre büyük bir cahilliktir. Bu kitlenin de salgını kontrol altına almak için geliştirilmiş aşıları karalayıcı ifadeler kurarak eleştirmek ise cahilliğin eriştiği son nokta. Aşı olmamak da bir tercihtir ama aşı olanları suçlamak, aşıda çip olduğunu ifade etmek sizlerin haddi değildir diye düşünüyorum. Kaldı ki şu ana kadar dünya üzerinde 1 milyarın üzerinde insanın aşı yaptırdığını düşünürsek, herkesin kendi vücuduna zararlı bir şeyi bile isteye yaptırması olanaksızdır. Aşı hakkında bilmediğimiz tek şey uzun vadede etkilerinin neler olacağı konusu. Şu anki durumda ise bunu düşünerek hareket edildiği durumda salgın kontrol altına alınamayacak demektir. Bu sebeple acil kullanım onayı verilen aşılara, sıranız geldiğinizde olmanızı tavsiye ederim. Yarın ne olacak bilinmez ama bugün yaşam şansımızı yitirirsek, yarını zaten göremeyeceğiz.

Nobel Türk Bilim İnsanlarının Olsun