Cumhuriyetin ilanına kadar olan süreçte yaşanan olaylar ve daha sonra devam eden siyasi atmosferler, şairlerin edebi anlayışını da şekillendirerek yeni şiir akımlarının ortaya çıkmasına zemin hazırlamıştır.
***
Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatını, kendi içinde dönemlere ayırarak incelemek; gerek kronolojik açından gerekse şiiri oluşturan yönelimleri, şiir akımlarını ve şairin içinde bulunduğu atmosferi anlamak açısından daha verimli olacaktır.
***
1923 ve sonrası Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı 1923 yılında Cumhuriyet’in ilanı ile başlar. Bu dönemin genel niteliklerini belirleyebilmek için sosyal ve kültürel olayları dikkate almak gerekir.
***
Kurtuluş Savaşı’mız zaferle sonuçlandıktan sonra sosyal hayatta köklü değişmeler olmuştur. Buna paralel olarak da fikir ve sanat alanında gelişme ve değişmeler hız kazanmıştır.
***
1912’de başlayan Genç Kalemler ile Mehmet Emin Yurdakul, Ömer Seyfettin, Ali Canip Yöntem, Ziya Gökalp’in başlattığı edebiyattaki millileşme ve yerlileşme akımı, Cumhuriyet Dönemi’nde etkisini sürdürmüştür.
***
Türk Edebiyatı sanatçıları yerli, milli ve toplumsal temaları işlemeye devam etmişlerdir. Edebiyatımız bir yandan yerlileşmiş, diğer yandan da Batı edebiyatının etkisine açık kalmıştır.
***
Atatürk inkılâplarıyla, sosyal ve kültürel yapımızın yanı sıra edebiyat ve sanat hayatında da önemli değişmeler meydana gelmiştir.
***
Yeni Türk alfabesinin kabulü (1 Kasım 1928), harf devrimi, medeni kanun, yeni okulların açılması gibi halka yönelik hareketler, edebiyatımızın Anadolu’ya ve halka yönelişini daha da hızlandırmıştır.
***
Yazılan eserler genç cumhuriyetin yeni, sosyal ve kültürel yapısını yansıtmıştır.
***
Yazar ve şairlerimiz, eserlerinde milli, sosyal ve toplumsal konuları işlemişlerdir. Cumhuriyet dönemi yazarlarımız, yeni cumhuriyetin dayandığı ilkeleri idealize ederek halka anlatmışlardır.
***
Cumhuriyet ve demokrasi için, ihtiyaç duyulan erdemler, sanat eserlerinin ana konusunu oluşturmuştur.
***
Konular: Cumhuriyet Dönemi yazarları, eserlerinde; sevgi, Anadolu insanının yoksulluğu ve erdemleri, tabiat güzellikleri, gurbet, ölüm, Atatürk inkılapları, milli mücadele ruhu, kalkınma, Batı uygarlığından yararlanma yolları, çalışma gibi konulara yer vermişlerdir.
***
Biçim: Cumhuriyet dönemi şiir yazan şairler, genellikle halk edebiyatı nazım şekillerini kullanmışlar, şiirlerini hece ölçüsüyle yazmışlardır.
***
Yahya Kemal Beyatlı, Ahmet Haşim ve Mehmet Akif Ersoy gibi şairlerimiz ise aruzla yazmaya devam etmişlerdir.
***
Bunların yanı sıra edebiyatımızda yeni anlayışlar, değişik adlar altında ortaya çıkmıştır.
Bu dönemde çok sayıda roman, hikâye, tiyatro ve fikir eserleri kaleme alınmış, sanat hayatımızda önemli bir canlanma görülmüştür.
***
Hikâye ve romanlarda önce milli ve yerli konular işlenmiş, daha sora ise yeni konulara yönelme olmuştur.
