Oktay Rifat Horozcu

Ben eski zaman âşığıyım

Sevda çeker düşünürüm ağlarım

Bazen tilki kadar kurnaz bazen akılsız

Bazen çocuk gibiyim bazen bakakalırım.

Herkes âşık olur sevdalanır

Bir yolu var gönül çekmenin de

Benimki sevda değil ateşten gömlek

Bir kor düşmüş ışıl ışıl yanar içimde

Ama ben eski zaman âşığıyım

Sevmek kadar kanatlanmak da gelir elimden

Gece hayalimde gündüz fikrimde

Ela gözlü o yâr çıkmaz gönülden.

(Eski Zaman Aşığı)

Oktay Rıfat, Garip hareketinin üçüncü ve son şairidir. 10 Haziran 1914’te Trabzon’da doğan

sanatçı TDK’nin ilk başkanı, şair Samih Rifat’ın oğludur. 1936’da Ankara Hukuk Fakültesi’ni

bitirmiş. Maliye Bakanlığı’nca gönderildiği Paris’te Siyasal Bilgiler Fakültesinde 3 yıl öğrenim

görmüştür. İkinci Dünya Savaşı nedeniyle eğitimini tamamlayamayarak yurda dönmüş ve çeşitli

devlet görevlerinde bulunmuştur. Oktay Rifat hayatını şiire adamıştır ve

48 yıl boyunca şiir yazmıştır. Orhan Veli ve Melih Cevdet’le birlikte başlattıkları Garip anlayıştan,

toplumculuğa, toplumcu anlayıştan bireyselliğe ve gerçeküstücülüğe, daha sonra tekrar

toplumculuğa yönelmiştir.

*****

Garip hareketinin etkisini kaybettiği 1960′!ı yıllarda, soyut şiire yönelen sanatçı, “Sanat toplum

içindir.” diyen sanat çizgisini “Sanat sanat içindir.” anlayışına kaydırmıştır.

Yine 1960’lı yılların başında Latin ve Yunan ozanların mitoloji kitaplarının Türkçe çevirilerini yaptı.

Yine bu yıllarda genellikle sosyal sorunlar, emekçilerin hakları ve sistemsel karmaşalar ile ilgili

düşüncelerini satırlara döktü.

*****

Garip hareketinin yeni şiir anlayışı dışında, “toplumu yükselten, ileri götüren sanat olarak nitelediği

bir “ileri şiir” anlayışı yolundan da gitmiştir. Gerçekçi, bireyci, toplumcu, gerçeküstü akımların bakış açılarıyla hayatı kavramaya çalışmış ve eserlerinde bu bakış açısını mutlu bir gözle okuyucusuna sunmuş olan Oktay Rıfat, şiirlerinde modern ressamlar gibi dünyaya yeni bir biçim vermiş ve parça güzelliğinden bütün güzelliğine

geçiş yapmıştır.

70′li ve 80′li yıllarda dünyanın ve Türkiye’nin geçirdiği siyasal sarsıntılar, şairin yakın çevresinden

birçok dostunun uğradığı haksızlıklar, tutuklamalar ve ölümler kuşkusuz onu da derinden

etkilemiştir. Ancak Oktay Rifatda kendinden önceki büyük sanatçıların çoğu gibi, son

çözümlemede, hayatın olumlu ve olumsuz yanları arasında bir denge kurmayı, böylece hayatla

uzlaşmayı ve barışmayı başarmıştır.

*****

Fransızca çevirmeni Sabiha Rifatile evli olan Oktay Rıfat, yazar, çevirmen ve şair Samih Rıfat’ın

oğludur. Son günlerine dek eser vermeyi sürdüren sanatçı, “Yağmur Sıkıntısı” adlı oyununu

tamamladıktan sonra 1988 yılında İstanbul’da hayatını kaybetti.

Oktay Rifat Horozcu