Ziya Osman Saba

Hiç olmazsa unutmamak isterdim.

Eski geceler, sevdiklerimle dolu odalar...

Yalnız bırakmayın beni hatıralar.

Az yanımda kal çocukluğum,

Temiz yürekli uysal çocukluğum...

Ah, ümit dolu gençliğim,

İlk şiirim, ilk arkadaşım, ilk sevgilim...

-Doğduğum ev. Rahatlayacak içim duysam

Bir tek kapının sesini.

Arıyorum aklımda bir ninni bestesini...

Böyle uzaklaşmayın benden, yaşadığım günler.

Güneş, getir bir bayram sabahını.

(Geçen Zaman şiirinden)

*****

Yedi Meşaleciler içerisinde şiire en sadık olan Ziya Osman Saba 30 Mart 1910’da İstanbul’da doğdu. İlk şiirlerini on yedi yaşında yazan sanatçı, bu toplulukta yaşamının sonuna dek şiir yazan tek kişi olmuştur.

Ziya Osman Saba, dokuz yaşında yatılı olarak kaydedildiği Galatasaray Lisesinden 1931 yılında mezun olmuştur. İlk şiiri 1927 yılında Servet-i Fünun’da Ziya imzası ile yayınlanmıştır. Lise birinci sınıfta kalması ile bir alt sınıftaki Cahit Sıtkı ile tanışmıştır. Bu vesile ile edebiyat dünyasında güzide bir dostluk başlamıştır. 1928 yılında altı lise arkadaşı ile birlikte Yedi Meşale isimli ortak kitap yayınladılar. Ziya Osman Saba, kitabın başarısı üzerine ömrü boyunca topluluğun şiir anlayışına bağlı kalan tek Yedi Meşaleci olmuştur. 1936 yılında İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesinde Yüksek öğrenimini tamamlamış aynı yıl İstanbul’da askerliğini yapmıştır.

*****

Hukuk eğitimi sırasında bir yandan da Cumhuriyet Gazetesi muhasebe servisinde çalışan Ziya Osman Saba, 1938 yılında girdiği Emlak ve Eytam Bankasında çalışma hayatına uzun yıllar devam etmiştir.

1943 yılında Yedi Meşale’den sonra ilk kitabı olan Sebil ve Güvercinler adlı kitabı yayımlanmıştır. Daha sonra Ankara’ya tayın edilen yazar bir süre bu kentte yaşadıysa da İstanbul özleminden dolayı 1945 yılında bankadaki görevinden ayrılmıştır.

Ziya Osman Saba, 1950 yılında geçirdiği kalp krizi nedeniyle işini bırakarak yaşamının geri kalanında arkadaşı Yaşar Nabi’nin sahibi olduğu Varlık Yayınlarının kitaplarını evinde basıma hazırlayarak geçimini sağlamıştır.

*****

Şiirlerinde çocukluk anıları, ev ve aile sevgisi, yoksullara karşı duyarlılık, küçük mutlulukların sevinci, Tanrı’ya ve yazgıya boyun eğiş, ölüm ve ötesi gibi konuları işledi. Hecenin yanı sıra özellikle son dönemlerinde serbest biçimde ve duru bir dille yumuşak, hüzünlü ve açık şiirler yazdı. Öykülerinde ise çoğunlukla anılarını anlattı. Geçen Zaman adlı şiirini de bu duygular içinde yazmıştır. Şair çocukluğuna ve geçmişine öyle bir bağlıdır ki şiirinde “Yalnız bırakmayın beni hatıralar” diyerek, hatıraların silinmesini ve unutulmasını reddediyor. Çünkü o hatıralarla yaşamak şaire mutluluk veriyor.

*****

Hatıralarına bu denli sahip çıkan Ziya Osman Saba ilk hikâye kitabı olan Mesut İnsanlar Fotoğrafhanesi kitabını 1952 yılında yayımladı. 29 Ocak 1957 günü İstanbul’da bir kalp krizi sonucu Kadıköy‘deki evinde hayatını kaybeden şairin Nefes Almak adlı şiir kitabı ile Değişen İstanbul adlı hikâye kitabı ölümünden sonra basıldı. Eyüp Sultan’daki aile mezarlığına defnedilmiştir. Kendisini saygıyla anıyorum.

Ziya Osman Saba