Baharınız kutlu olsun

Bugün koca bir yılın en güzel mevsiminin ilk günü. Bugün hem tüm canlıların hem de çevrenin yeniden doğduğu, güneşli günlerin özleminin sona ereceği bir güne girdik.

İlkbaharın başlangıcı olarak kabul edilen 21 Mart, ülkemizde olduğu gibi kültürlerimizin benzeştiği birçok ülkede “Nevruz” olarak kutlanıyor. Türkler, Afganlar, Arnavutlar, Azeriler, Farslar, Gürcüler, Kürtler, Kırgızlar, Kazaklar, Uygurlar, Türkmenler ve Zazalar tarafından kutlanan bugün, bana hep güzel günlerin habercisi gibi geliyor. Yeni yılda doğanın uyanışı olarak da nitelendirebileceğimiz bu güzel bayram keşke hepimize güzellik ve barış getirse. Bugün sizlere bu yazımda Nevruz geleneğinden ve isim kökeninden bahsetmeye çalışacağım.

NEVRUZ KELİMESİNİN KÖKENİ

Nevruz kelimesinin aslı dilimize Farsça’dan gelmiştir. Nava (yeni) ve rezanh (gün ışığı/gün) kelimelerinin birleşiminden oluşan Nevruz, yeni gün anlamına gelmektedir. Nevruz kelimesinin tarihte ilk kez yer aldığı yazılı kayıtlar, M.S. 2. Yüzyıldaki Pers İmparatorluğu kayıtlarıdır. Nevruz Bayramı hemen hemen tüm Türk topluluklarında kutlanmaktadır. Bunlardan Azerbaycan'da Novruz, Kazakistan'da Nawrız meyramı (Наурыз мейрамы), Kırgızistan'da Nooruz (Нооруз), Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde Mart Dokuzu, Kırım Türklerinde Navrez, Batı Trakya Türklerinde ise Mevris adları ile anılır. Nevruzun Farsça'da yazılışı Nouruz'dur. Türk kökenli bir devlet olan Kazakistan'da (Наурыз мейрамы) Navrız meyrami adı ile kutlanan Nevruz, Arnavutluk'ta ise Sultan Nevruz olarak isimlendirilir.

Nevruz geleneğinin tarihi, 15 bin yıl öncesine kadar uzanır. Efsanevi Pers Kralı Cemşid, Indo-İranlıların avcılıktan hayvancılığa ve yerleşik yaşama geçişini temsil eder. O çağlarda mevsimler insanoğlunun hayatında günümüzdekinden daha yaşamsal bir önem arz ediyordu ve yaşamla ilgili her şey dört mevsim ile çok yakından ilgiliydi. Zor geçmiş bir kışın ardından gelen bahar, insanoğlu için büyük bir fırsat ve bolluğun canlanması demekti. İşte böyle bir dönemde Kral Cemşid’in nevruz kutlamalarını başlattığı ifade edilmektedir.

NEVRUZ NEDİR?

Nevruz, birçok kültürde baharın ilk günü olarak kabul edilmektedir. Bu gün kuzey yarım kürede bahar ekinoksunun (gün eşitliği) oluştuğu gündür. Güneş ışınları 21 Mart’tan itibaren ekvatora dik açı ile gelir. Gece ve gündüz ise bugün birbirine eşitlenir. Ayrıca hem kuzey hem de güney kutbu aynı anda gündoğumu hattındadırlar ve gün ışığı her iki yarımküre arasında eşit olarak paylaşılmaktadır.

TÜRKLERDE NEVRUZ

Nevruz, Türkler için yeni bir yılın başlamasını ifade eden bir gündür. Bir diğer adı ise “Ergenekon Bayramı”dır. Nevruz, Türklerin (Göktürklerin) Ergenekon'dan demirden dağı eritip çıkmalarını, baharın gelişini, doğanın uyanışını temsil eder. Nevruz Bayramı bu kültürde baharın müjdecisi, gece ile gündüzün eşit olduğu ve tabiatın en adaletli günü olarak kabul edilmektedir.

Türkiye’nin birçok bölgesinde Nevruz; Yılsırtı, Mart Dokuzu, Mart Bozumu, Sultan Nevruz, Güz Dönümü, Yeni Gün isimleri ile anılmaktadır.

Doğanın uyanışını ve güzelliği temsil eden bu gün, umarım tüm dünyaya barış, mutluluk ve huzur getirir.

Kutlu olsun…

Bazı toplumlarda Nevruz’un karşılığı

Altay Türkleri: Cılgayak Bayramı

Azerbaycan: Ergenekon, Bozkurt Bayramı

Başkurt Türkleri: Ekin Bayramı

Doğu Türkistan: Yeni Gün, Baş Bahar

Türkiye Cumhuriyeti: Nevruz

Gagavuzlar: İlkyaz

Kazak Türkleri: Ulus Günü

Kazan Türkleri ve Karakalpaklar: Ergenekon Bayramı

Türkmenler: Teze Yıl

Uygur Türkleri: Yeni Gün

Kürtler ve Zazalar: Nevroz

Tatarlar: Navrez

Farslar: Noruz

Bahailer: Naw-Rúz

Günün Vegan Tarifi

Mangolu Puding

Malzemeler:

3 mango

2,5 su bardağı su

1 su bardağı toz şeker

2 yemek kaşığı mısır nişastası

1 çay bardağı bitkisel süt

Mangolardan birini ayırıp diğerlerini iri doğrayın. Şeker ve çeyrek su bardağı su ilave edip el blenderı ile püre haline gelinceye kadar karıştırın. Nişasta ve kalan suyu ekleyip orta ateşte koyulaşıncaya kadar pişirin. Bitkisel sütü ekleyip karıştırın ve kaselere paylaştırın. Oda sıcaklığına gelinceye kadar bekletin. Kalan mangoyu küp şeklinde doğrayıp pudinglerin üzerine paylaştırın. En az 2 saat buzdolabında beklettikten sonra nane yaprakları ile süsleyerek servis yapın. Dilerseniz pudingin içine chia tohumu da ekleyebilirsiniz. Afiyet olsun… (lezzet.com.tr)

Günün Haberi

Google Play Müzik'e yeni özellik!

Google'ın çevrimiçi müzik servisi olan Play Müzik uygulamasına yeni özellik eklendi.

Çevrimiçi müzik pazarında Spotify, Apple Music, Deezer ve Tidal gibi firmalarla rekabet etmek isteyen Google, geçtiğimiz yıllarda Play Müzik adını verdiği servisini kullanıma sunmuştu. Diğer servisler gibi aylık abonelik ile çalışan Google Play Müzik uygulamasında maalesef ki müziklerin kalitesini elle seçemiyordunuz. Google Play Müzik, internet hızınıza göre müzik dosyalarını optimize edip yayın yapıyordu. Ancak son gelen güncelleme ile Spotify, Tidal ve Deezer'da olduğu gibi yayın kalitesi seçme özelliği uygulamaya eklendi. Düşük, normal ve yüksek kalitede indirme ve müzik dinleme özelliğine kavuşan Google Play Müzik'te, hücresel veri ve Wi-Fi ağlarına göre özel opsiyonlar belirleyebiliyorsunuz. (teknolojioku.com)

Baharınız kutlu olsun