Kişniş, maydanozgiller familyasından tohumu baharat olarak kullanılan bitkilerdendir. Ve insan sağlığına çeşitli yararları olduğu ifade edilmektedir.
Çok güçlü antioksidan özelliği olan kişnişte kuarsetin, apigenin gibi flavonoidler bulunur. Kişniş, kalbi korumakta ve pek çok kanser türüne karşı vücudu koruduğu çalışmalarda ortaya çıkmıştır. Ayrıca glikoz mekanizmasına etki ederek, diyabeti önlediği ileri sürülmüştür. Ayrıca kişniş çayının sindirime yardımcı olduğu ve toksin atıcı özelliklerinin bulunduğu bilinmelidir.
KİŞNİŞİN FAYDALARI
Bakteri öldürücü özelliği de bulunan kişnişin içerisinde; demir, manganez ve magnezyum mineralleri vardır. Ayrıca, diyet lifi açısından da zengindir. Uzmanlar tarafından yapılan çalışmalarda, kişniş tohumunun hiperglisemiyi bastırdığı ve kan şekeri değerini normal seviyelere getirmede başarı sağladığı görülmüştür. Kötü kolesterol olan LDL’yi düşürdüğü, damarlarda plak oluşumunu engellediği ve böylece kalp sağlığına katkı sunduğu belirlenmiştir. Kişnişin içerisinde C vitamini, linoleik asit, palmitik asit, oleik asit, stearik asit gibi kanda kötü kolesterol seviyesini düşüren ve kalp krizi – felç gibi durumları önlemektedir. Kişniş, göz ve deri iltihaplanmalarında, ishal, ağız ülseri, anemi, adet bozuklukları, cilt bozuklukları gibi sorunlarda da fayda sağlayan bir baharattır.
CİLT İLTİHABINDA OLDUKÇA FAYDALI
Gerek cineol, gerekse linoleik asit antiromatizmal ve anti artrit etkileri bilinmektedir. Bu iki madde, ayrıca ödem gibi durumlarda da etki göstermekte şişlikleri azaltmaktadır. Deri iltihabına karşı da önemli faydalar sağlamaktadır. Bunun yanı sıra; egzama, mantar ve cilt kuruluğu gibi sorunlar içinde kullanılabilmektedir. Eski zamanlarda yani diş macunu henüz icat edilmeden önce insanlar ağız kokusunu gidermek ve ağız hijyeni sağlamak için kişniş tohumu çiğnerlermiş. Kişniş, özellikle saman nezlesi (rinit) sorununa karşı güçlü bir anti-histamindir. Kemik sağlığı içinde çok etkili olan kişniş, romatizma ve iltihaplı eklem ağrısı için bulunmaz bir nimettir. Kişnişte bulunan kalsiyumla birlikte diğer etken bileşikler, osteoporoz hastaları için çok faydalıdır.
KİŞNİŞ HANGİ YEMEKLERDE KULLANILIR?
Kişniş, aşotu olarak da bilinir ve Türk mutfağında; deniz ürünleri yemeklerinde, çorba ve pilavlarda, dolmalarda sıklıkla kullanılır. Ülkemizde bol miktarda hem yabanisi hem de ıslahlı çeşitleri yetişir. Kişniş tohumları pastacılıkta ve baharatçılıkta kullanılır ayrıca bazı içkilerde kişniş şekeri kullanılır. Bazı yörelerde sap ve yaprakları; salata ve yemeklerde kullanılır. Ayrıca, kişnişle buhur şekeri olarak bilinen geleneksel bir şekerleme de yapılır. Günümüzde unutulan bu lezzet bir zamanlar misafirlere ikram edilirdi.
KİŞNİŞ ÇAYI