Sanat ve Sorgular

İnsan, doğası gereği ifade etmek ister. Anlatmak, paylaşmak, anlaşılmak… Bazen kelimelerle, bazen sesle, bazen bir çizgiyle. Binlerce yıl önce mağara duvarlarına çizilen hayvan figürleri belki bir dua, belki bir anı, belki bir yaşadığı duygu. İşte insan yaratılışı gereği geçmişte içindekini dışa vurmak istemesi ile doğdu sanat.
İnsanın aklına şu soru geliyor bu noktada sanat hiç ya sanat hiç doğmasaydı? Sanat olmadan insan nasıl var olurdu? Sadece konuşarak mı? Sayılarla mı? Ya gözyaşlarımız nerede birikir, sevinçlerimiz için nasıl aracı kılabilirdik ifade etmek için? Bir annenin evladına duyduğu sevgiyi, bir gencin yaşadığı hayal kırıklığını, bir toplumun yaşanan sorunu neyle anlatabilirdik? Ya da nasıl ifade ederdik? Düşünelim…Edebiyat olmasaydı? Şiir yazılmasaydı hiç, masallar anlatmasaydı bizi bize? Kelimeler suskun kalsaydı? Peki ya tiyatro? O sahne olmasaydı hayatın ta kendisini nerede izlerdik? Resim, heykel, müzik her bir dalı ne kadar önemli ve değerli. Hepsi olmasaydı; sadece iş, sadece üretim, sadece gündelik koşturmaca? Hayal edebilir miydik? İnsan belki hâlâ yaşardı, ama nasıl yaşardı? Ruhumuz bu kadar derinleşir miydi? Sanat; bir yönüyle de duyguya şekil vermek, düşünceye renk katmak, yaşamımıza bir anlam aramak demek değil midir? Sanat olmasaydı, belki savaşlar daha kanlı ya da her şey daha sessiz, acılar daha dayanılmaz olurdu. Çünkü sanat bir yoldur. Bazen kaçış, bazen direniş, bazen barış ya da arayışı barındırır içinde.

Bugün baktığımızda sanat başka bir yönüyle sadece uğraş değil; insanı kendine yaklaştıran huzur estetik içeren bir köprü bence. Köprü olmasa belki de yaşamak değil, sadece var olmaktan öteye geçemezdik. Bu yüzden belki de en doğru soru şu: Sanat olmasaydı, biz kim olurduk? Ağladığında yazamayan, sevindiğinde söyleyemeyen, kırıldığında resmedemeyen biriktiren, ama boşaltamayan insanlar ne kadar korkunç değil mi? Ayrı bir yönden ele alırsak İtaatkâr olurduk. Çünkü sanat sorgulatır. Oyunlar, romanlar, şiirler sayesinde topluma, güce, düzene “Neden” diye sorarız. Sanat olmasa, bu “nedenler de susar. Sadece gösterilene inanır, sadece sunulana razı gelirdik. Yani düşünmeyen, sadece uyum sağlayan bir kalabalık olurduk. Hayatta sadece siyah beyaz gibi dümdüz bakardık. Diğer renkleri hiç bilmezdik. Robotik olurduk. Ruhumuz yok olurdu. Eğer sanat olmasaydı, insanlık olurdu belki ama insan olamazdık. İyi ki sanat var.

Sanat ve Sorgular