Türkiye Beyaz Kıta Yolunda

Beyaz kıta; hepimizin gizemini merak ettiği Antarktika... 1959’da imzalanan Antarktika Antlaşması 1961’de devreye girdi. Türkiye de 1995 yılında antlaşmanın tarafı oldu ve kendi ülkemizdeki bilimsel gelişmeler adına 2017 yılında Antarktika projesinin temelini attı. Bu antlaşma 53 taraf ülke tarafından imzalanmış olup Antlaşmayı ilk imzalayan 12 ülke (ABD, Arjantin, Avustralya, Belçika, Fransa, Güney Afrika, İngiltere, Japonya, Norveç, Rusya, Şili ve Yeni Zelanda) ve sonradan katılan 29 ülke, “istişari taraf” (danışman) statüsündedir. Ülkemiz dahil olmak üzere 24 ülke de “istişari olmayan taraf” (gözlemci) statüsünde toplantılara katılmaktadır. 2023 için hedeflediğimiz başarı da bu kıtadaki kalıcılığımızı sağlamaktır. Yani istişari taraf statüsünü kazanmaktır.

2017 yılından bu yana her yıl Antarktika’ya düzenlediğimiz seferler doğrultusunda bu hedefimize bir adım daha yaklaşıyoruz. Bu yıl da şubat ayında 22’si Türk 2’si yabancı olmak üzere yola çıkan, içinde toplam 24 kişinin bulunduğu ekiple 30 günlük bir süreçte gerçekleştirilen 4. Ulusal Antarktika Bilim Seferi yolculuğu sorunsuz bir şekilde tamamlandı. Bu seferler sonucu geçtiğimiz 2019 yılında Horseshoe Adasında geçici olarak kurulan bilim üssüne ek bu yıl da Antarktika için Dismal Adasında, Türkiye’ye ait ilk küresel uydu konumlama istasyonu kuruldu. Kurulan bu geçici istasyonlar, planlar doğrultusunda, asıl hedefimiz olan ve Türkiye’nin 100. yılı 2023’te kalıcı bilim üssü kurmamız için atılan adımların öncüsü olacaktır. Ve Ay-Yıldızlı Şanlı Türk Bayrağımız, orada daimî olarak dalgalanacaktır.

Biraz da keşiften bahsedersek, zaman algısının yitirildiği yerde penguenler, foklar ve balinalar eşlik etti Türk ekibine. Ne kadar heyecan verici olsa da Beyaz Ada’ya ayak basmak, hiç de kolay değildi Türkiye’ye 14 bin 430 km uzaklıkta bir yerde nefes almak. Geçmişimizi anlamak ve geleceğimizi kurtarmak ya da tasarlamak adına atılan bu adımlar bizim için çok değerli. Bu gizemi çözmek adına kurulan KARE’nin (Kutup Araştırmaları Enstitüsü’nün) bize bu kıtadan topladıkları örnekler sonucunda; 3 fiziki bilimler, 4 sosyal bilimler, 3 canlı bilimleri, 5 yer bilimleri olmak üzere toplam 15 proje yürütüldü ülkemizde. 2021 yılının Ocak-Nisan aylarında da 5. seferin düzenlenmesi planlanıyor. Böylelikle her yıl biraz daha yaklaşacağız buzulların derinliklerinde sakladığı gizlenen cennete. Şu an Antarktika’da ki araştırmalarımız yeryüzünde gerçekleşse de sadece, elbette bir gün buzulların altında gizlediği gerçeğe ulaşacağız yavaş yavaş. TRT’nin düzenlediği Antarktika konulu belgeselinde sözü edildiği gibi yerkürenin geçmişi, bugünü ve yarını bu doğal laboratuvarda yani gezegenin kara kutusunda saklı. Neden ısrarcıyız sizce bu kara kutu lafında?
 

Türkiye Beyaz Kıta Yolunda