Ağrılı idrar yapmak neden önemli bir sorundur?

Bilimsel ağırlıklı makaleler yazarken iki noktayı gözden kaçırmamak gerekir. Bunlardan birincisi olabildiğince konu yalın ve herkesin anlayabileceği konumda olmalı. Makaleyi okuyan ortalama çoğunluk bu makalenin ne demek istediğini fazla sözlüğe bakmadan anlayabilmeli. İkincisi ise sade ve yalın olacağız diye makalenin bilimsel niteliğini yani gerektiğinde teknik bilgi verme noktası ihmal edilmemeli diye düşünüyorum. Yanılıyorsam veya eksikse lütfen düzeltin veya tamamlayın.

Özellikle kadınlarda daha sık karşılaştığımız ağrılı veya zorlanma ile idrar yapmaya biz tıbbi terim olarak “Dizüri” diyoruz. “Üriner Sistem enfeksiyonlar (İdrar yolu enfeksiyonları)” başlıklı bir diğer yazımda da belirteceğim gibi, idrar yaparken sızlanma, yanma, zorlanma bulgusu boşaltım ve üreme sistemi enfeksiyonlarının en sık rastlanan bulgularından biridir. Ayrıca enfeksiyon dışı nedenlerle de olabileceğini unutmamak gerekir.

Ağrılı idrar yapma (dizüri) ile beraber hangi bulgular gözlenebilir?

*Bulantı, kusma, ateş, titreme ve ishal

*Sık idrar yapma (pollaküri)

*Gece idrara çıkma (noktüri)

*Kanlı idrar yapma (hematüri)

*Kasık veya böğür ağrısı

*Kadınlarda vajinal, erkeklerde üretral akıntı

Dizüri ile gelen hastada ateş varsa akla ilk önce ne gelir? Hemen antibiyotik başlayalım mı?

Genellikle idrar yolu enfeksiyonu akla gelmelidir. İyi bir öykü ve fizik muayene ile beraber tam idrar analizi, idrarın doğrudan ve boyalı mikroskobik bakısı ile idrar kültürü-antibiyogram testleri yapılmalıdır. Buna göre antibiyotik verip vermeme kararına varabiliriz. Bunun için daha önce anlattığım idrar yolu enfeksiyonları kısmında da belirttiğim ilkelere göre antibiyotik tedavisi yapılmalıdır.

Gelişi güzel antibiyotik başlarsak ne gibi yan etkiler olabilir?

Her şeyden önce “Dizüri” enfeksiyon kaynaklı değilse verilen antibiyotik işe yaramaz. Bakteriyel kaynaklı dahi olsa uygun antibiyotik verilmezse hasta düzelmediği gibi bakteri direnci oluşabilir. Enfeksiyonun yayılması (Ürosepsis, böbrek ve prostat absesi v.b.), mantar enfeksiyonları gözlenebilir.

Ağrılı idrar yapmanın en önemli nedenlerini sıralar mısınız?

 *Ürogenital sistem enfeksiyonları (sistit en başta)

*Alt idrar yollarındaki taşlar

*Kadınlarda enfeksiyon dışı vajinanın dejenerasyonuna bağlı iltihaplanmalar(Atrofik vajinit)

*Çeşitli kimyasal maddeler(Sabunlar, dezenfektanlar, jeller v.b.)

*Radyasyon

*Ürogenital sistem tümörleri, travmaları            

*Sık cinsel ilişki

*Diğer nedenler

İdrar yolu enfeksiyonu kadınlarda daha sıktır ve özellikle cinsel aktif genç kadınlarda sistit yani mesane iltihabı sık görülür. Sistiti olan kadınlarda genelde ateş olmaz ve en sık belirti dizüridir.

Yorum ve Öneri: Ağrılı idrar yapma en sık rastlanan ve nedene yönelik tedavisi yapılmaz ise önemli komplikasyonlara (yan etkilere) yol açan bir bulgudur. Bunun için anaokulunda başlayarak çocuklara Tuvalet ve cinsel eğitim mutlaka verilmeli. Her ağrılı idrar yapma yakınması olana hemen antibiyotik ve ağrı kesici verilmemeli, tam idrar analizi, idrarın boyalı mikroskopisi, doğrudan bakısı, gerekirse antijen arama ve kültür antibiyogram testleri yapılmalıdır. Beraber menopoz sonrası kadınlarda vajen kurumasını önlemeye yönelik kremlerin verilmesi vurgulanması gereken noktalardır. Korunma yöntemleri sıkı bir şekilde uygulanırsa iş, güç, para ve en önemlisi sağlık kayıplarını en aşağıya çekmiş oluruz.

Ağrılı idrar yapmak neden önemli bir sorundur?