“İnsanın kendiyle yüzleşmeye yüzü yoksa, başkalarının hatalarıyla oynar durur.” OscarWilde
Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) sonuçlarına göre; 2024 yılı sonu itibarıyla, Türkiye nüfusu 85 milyon 664 bin 944 kişi iken, bunun 21 milyon 817 bin 61’ini çocuklar oluşturuyor. Çocuk nüfusun %51.3’ünü erkek çocuklar, %48,7’sini kız çocuklar oluşturmaktadır. Birleşmiş Milletler tanımına göre; 0-17 yaş grubunu içeren çocuk nüfus, 1970 yılında toplam nüfusun %48.5’ini oluştururken, bu oranın 1990 yılında %41.8, 2024 yılında %25,5 olduğu belirtilmiş. Nüfus projeksiyonlarının demografik göstergelerdeki mevcut yapının devam edeceğini varsayan ana senaryoya göre; çocuk nüfus oranının 2030 yılında %22.1, 2040 yılında %17.9, 2060 yılında %16.9, 2080 yılında %15.2 ve 2100 yılında %14.5 olacağı öngörülmüş. Doğurganlık göstergelerindeki hızlı düşüş eğiliminin devam edeceğini varsayan düşük senaryoya göre; çocuk nüfus oranının 2030 yılında %22.0, 2040 yılında %16.7, 2060 yılında %13.9, 2080 yılında %11.1, 2100 yılında %9.9 olacağı öngörülmüş. Doğurganlığı artırıcı önlemlerin etkili olacağını varsayan yüksek senaryoya göre; çocuk nüfus oranının 2030 yılında %22.3, 2040 yılında %18.9, 2060 yılında %18.7, 2080 yılında %18.9, 2100 yılında %18.6 olacağı öngörülmüş…
Türkiye’nin çocuk nüfus oranının Avrupa Birliği üye ülkelerinden yüksek olduğu görülüyor. Avrupa Birliği (AB) üyesi 27 ülkenin çocuk nüfus oranları incelendiğinde; 2024 yılında çocuk nüfus oranının AB ortalaması %17.8 olmuş. AB üye ülkeleri içinde en fazla çocuk nüfus oranına sahip olan ülkelerin sırasıyla, %23.0 ile İrlanda, %20.8 ile Fransa, %20.6 ile İsveç olduğu görülmüş. Çocuk nüfus oranının en düşük olduğu ülkeler ise sırasıyla, %14.7 ile Malta, %15.1 ile İtalya, %15.7 ile Portekiz olmuş. Türkiye’nin çocuk nüfus oranının %25.5 ile AB üye ülkelerinden daha yüksek olduğunu görüyoruz. Çocuk nüfus oranının en yüksek olduğu il Şanlıurfa olmuş…
ADNKS sonuçlarına göre; illerin toplam nüfusları içindeki çocuk nüfus oranları incelendiğinde, 2024 yılında en yüksek çocuk nüfus oranına sahip olan ilin %43.8 ile Şanlıurfa olduğunu anlıyoruz. Şanlıurfa ilini %39.8 ile Şırnak, %37.4 ile Ağrı, Mardin ve Muş izlediği rapor edilmiş. Çocuk nüfus oranının en düşük olduğu il, %16.4 ile Tunceli olmuş. Tunceli ilini %17,3 ile Edirne, %18,0 ile Kırklareli izlemiş. Türkiye’de 0-17 yaş grubunda en az bir çocuk bulunan hanehalkı oranı %42.8 olmuş. ADNKS sonuçlarına göre 2024 yılında toplam hanehalkı sayısı 26 milyon 599 bin 261 olmuş. Hanelerin %42.8’nin 0-17 yaş grup aralığında; en az bir çocuk bulunduğu görülmekte. Bu hanelerin illere göre dağılımı incelendiğinde; 0-17 yaş grubunda en az bir çocuk bulunan hanehalkı oranının en yüksek olduğu ilin %68.5 ile Şanlıurfa, en düşük olduğu ilin %28.2 ile Tunceli olduğu belirtilmiş. Hanelerin %19.0’nun 0-17 yaş grubunda bir çocuk, %14.6’sında iki çocuk, %6.0’da üç çocuk, %2.0’da dört çocuk, %1.1’de ise beş ve daha fazla çocuk bulunduğu görülmüş. Çocuk nüfusun 2024 yılında %29.6’nın 10-14 yaş grubunda yer aldığı görülmekte. Çocuk nüfus yaş grubuna göre incelendiğinde; 2019 yılı çocuk nüfusun %27.7’nin 0-4 yaş grubunda, %28.2’nin 5-9 yaş grubunda, %28.0’nın 10-14 yaş grubunda, %16.0’ının 15-17 yaş grubunda yer aldığı görülürken, 2024 yılında %23.3’nün 0-4 yaş grubunda, %29.3’nün 5-9 yaş grubunda, %29.6’nın 10-14 yaş grubunda, %17.8’inin 15-17 yaş grubunda yer aldığı ifade edilmiş.
Doğum İstatistiklerine göre 2023 yılında canlı doğan bebek sayısı 958 bin 408 olmuş. Doğan bebeklerin 491 bin 361’i erkek, 467 bin 47’si ise kız olmuş. Canlı doğan bebeklerin %96.7’ni tekil, %3.1’ni ikiz, %0.1’ni ise üçüz ve daha fazla çoğul doğumlar oluşturmuş. Sağlık Bakanlığı verilerine göre hastanede gerçekleşen doğumların oranı; 2010 yılında %91.6 iken, 2023 yılında %97.5 olmuş. Beşli karma aşı (DPT+IPV+Hib) 3 doz ile aşılama oranı 2022 yılında %99.5 iken, 2023 yılında %98.8 olmuş. Beklenen yaşam süresinin 15 yaşındaki çocuklar için 63.5 yıl olduğu vurgulanmış. Yaşam tabloları 2021-2023 sonuçlarına göre; doğuşta beklenen yaşam süresi Türkiye geneli için 77.3 yıl, erkekler için 74.7 yıl ve kadınlar için 80.0 yıl olmuş. Türkiye’de 7 yaşına ulaşan bir çocuğun kalan yaşam süresinin ortalama 71.3 yıl, erkek çocuklar için 68.7 yıl ve kız çocuklar için 73.9 yıl olduğu görülmüş. Çalışma çağının başlangıcı olan 15 yaşındaki çocuklar için bu süre 63.5 yıl olmuş. Erkek çocuklar için bu süre 60.9 yıl iken, kız çocuklar için 66.1 yıl olduğu ifade edilmiş. Bu yaş için kız ve erkek çocuklar arasındaki beklenen yaşam süresi farkının 5.2 yıl olduğu açıkça görülmektedir. Bebeklere konulan en popüler erkek ismi Alparslan, kız ismi Defne olmuş. ADNKS sonuçlarına göre 2024 yılında doğan bebeklere konulan en popüler erkek isimleri; Alparslan, Göktuğ ve Yusuf olmuştur. En popüler kız bebek isimleri; Defne, Asel ve Zeynep olmuş. Doğan erkek bebeklerin 8 bin 88’ine Alparslan, 5 bin 683’üne Göktuğ, 4 bin 880’ine Yusuf ismi verilmiş. Kız bebeklerin 7 bin 466’sına Defne, 7 bin 347’sine Asel, 6 bin 540’ına ise Zeynep ismi verilmiş. Türkiye’de 2024 yılında 0-17 yaş grubundaki çocuklarda en çok kullanılan erkek çocuk isimlerinin Yusuf, Mustafa ve Ömer olduğu, kız çocuk isimlerinin ise Zeynep, Elif ve Ecrin olduğu görülmektedir.
Gelelim Bağımlılık oranlarına; çocuk bağımlılık oranı 2024 yılında %30.6 olduğu rapor edilmiş. Bilindiği gibi “Toplam Yaş Bağımlılık Oranı” 15-64 yaş grubunda: “Çalışma Çağındaki Her 100 Kişi Başına Düşen,” 0-14 ile 65 yaş ve üzeri yaş grubunda ise: “Kişi Sayısı” olarak tanımlanmaktadır. ADNKS sonuçlarına göre 2024 yılında toplam yaş bağımlılık oranı %46.1 olmuş. 0-14 yaş grubundaki çocuk sayısını ifade eden “Çocuk Bağımlılık Oranı” ise %30.6 olarak gerçekleşmiş. Beş yaşındaki çocukların net okullaşma oranının %84.3 olduğunu görüyoruz. Milli Eğitim Bakanlığı “Örgün Eğitim İstatistiklerine” göre; okul öncesi eğitim seviyesinde beş yaş net okullaşma oranının, 2022-23 öğretim yılında %85.0 iken, 2023-24 öğretim yılında %84.3 olduğu görülmüş. Beş yaş net okullaşma oranı cinsiyete göre incelendiğinde; bu oran erkek çocuklar için %84.5, kız çocuklar için %84.0 olmuş. İlkokul seviyesinde net okullaşma oranı 2023-24 öğretim yılında %95.0, ortaokul seviyesinde net okullaşma oranı %91.5 ve ortaöğretim seviyesinde net okullaşma oranı %88.0 olduğu belirtilmiş. 2023- 24 öğretim yılında ilkokul tamamlama oranı %98.7 olmuş.
Giderek Yaş Almış Nüfus Artarken, Yaşlılar ve Çocuklar Ölüme Terk Ediliyor…
