Sayfa Yükleniyor...
Bu yazımda çok önemli bir toplum sağlığı konusu olan ve sinsice bulgular veren, ülkemizin önemli sorunlarından biri olan EKİNOKKOKOZİS (Kist hidatik) veya halk arasında bilinen adı ile Kist Hastalığından bahsedeceğim. Azalmış görünmesine rağmen veteriner kontrolü olmadan koyun, kuzu, keçi kesiminin devam etmesi ve yine kurban bayramlarında maalesef sağlık koşullarına uyulmadan yapılan kesimler bu konuyu işlememizi gerektirmektedir. Bir kişi bile bu yazıyı okur ve davranışını olumlu yönde değiştirirse amacımıza ulaşmış oluruz. Konuyu sorulu yanıtlı açmaya çalışalım.
Kist Hidatik Hastalığının (KHH) etkeni nedir?
Etkeni Ekinokok dediğimiz ve granulozis, multilocularis ve vogeli diye tipleri olan bir parazittir.
En sık nedeni nedir? Konak ve Ara konakları nelerdir? Hangi ülkelerde sık görülür?
Evcil ve diğer köpek cinslerinin konak olduğu Ekinokokus Granulozis en sık etkenidir. Köpeklerin dışkısında bulunan yumurtalar ara konaklarca ağızdan alınır ve bunların vücudunda kistler oluşur. Otçullar (koyun, kuzu, keçi) ve bu arada insan ara konaktır. Genellikle Akdeniz ülkelerinde sık gözlenir.
Kuluçka süresi:
Uzun olup 1 ile birkaç yıl sürebilir.
Risk grupları:
Yukarıda da değindiğim gibi sağlık alt yapısı bozuk toplumlar, Akdeniz ülkelerinde yaşayanlar, Köpeklerle haşir-neşir olanlar, v.b. risk gruplarıdır.
Kist Hidatik Hastalığı bulguları:
Genellikle sinsidir. Yerleştiği organda belli bir büyüklüğe geldiğinde kitle belirtileri ile karşımıza gelebilir. Hangi organı tutmuş ise o organa ait bulgular ön plandadır. Kistler yırtıldığında veya patladığında anafilaktoik şok dediğimiz ağır alerjik öldürücü şok bulgusu ile hasta karşımıza gelebilir.
KHH Hangi organlarda yerleşir?
Başta karaciğer olmak üzere, akciğer, dalak, böbrek, beyin, kemik ve diğer organlarda yerleşebilir.
KHH ile Hangi hastalıklar aynı bulguyu gösterebilir?
Genellikle tüberküloz, Kötü huylu (kanserojen) veya doğuştan olan kistler ve Amip Apsesi ile karıştırabiliriz.
KHH ya nasıl tanı koyalım?
Yukarıda anlattığım bulguları göz önüne alarak, Kist Hidatiğin serolojik testleri, Ultrasound ve magnetik rezonans ve patolojik testlerden yararlanabiliriz.
KHHyı nasıl tedavi edelim?
Ana tedavi cerrahi olmakla beraber, anti paraziter ilaç tedavisi olarak Albendazol 12 saatte bir 400mg (ağızdan) 28 gün kullanımdan sonra 2 haftalık dinlendirme şeklinde 6 dönemlik tedavi uygundur.
Yorum ve Önerilerimiz:
Koruyucu Hekimliğin en etkin olduğu hastalıklardan biri olan Kist Hidatik hastalığı önlenebilir bir hastalıktır. İş, güç ve parasal kaynakların kayıplarına yol açan bu hastalıkta temel ilkemiz köpek dışkısı ile temastan kaçınılması, koyun, kuzu, keçi v.b. hayvan kesimlerinin veteriner kontrolü altında ve sağlıklı koşullarda yapılması. Kaçak kesimlerin denetlenmesi ve önüne geçilmesi (Özellikle kurban bayramlarında). Kist içerdiği gözlenen enfekte sakatatların köpeklerden uzak tutulmasıdır. Çağdaş ve gelişmiş ülkelerde nadir gözlenen bu hastalık niçin ülkemizde azalmadığını bu kadar bilgilerden sonra siz yanıtlayın. Son sözüm şunlar olsun: Köpekleri mutlaka sevelim ama bilinçli olarak ve sağlıklı koşullarda sevelim. Tedavi hekimliği yerine koruyucu hekimliğe öncelik verelim.