-
-
-
Sayfa Yükleniyor...
Sayfa Yükleniyor...
Seher Yeli Bizi Enfeksiyonlardan Korur Mu?
Bu önemli konuyu gelin hep beraber, hem de kafamızı iki elimizin arasına koyarak düşünelim. Tabii ki öncelikle sorumuzu yanıtlayalım. “Seher Yeli” bizi enfeksiyonlardan elbette korumaz. Bugünlerde seher yeli gibi; amiyane tabirle “Üfürük” yöntemler (aşırı vitamin, tuzlu su ile gargara, sarımsak ve Kelle paça yemek vb.) yazılıp çizildi. Maalesef bunları da ülkemizin gerçeği kabul ederek, seher yeli gibi bizi okşadığını bilelim.
***
Bu konuya yoğunlaşmadan önce, her zaman yaptığımız gibi güzelim türkülerimizden birisini seçip, Seher Yeli’ni yabana atmadan, ne yaptığını anlayalım. Türkü sevenler çok iyi bilir. Tunceli yöremizden seçtiğimiz bu ezgiyi Nesimi Çimen ve İhsan Öztürk Ustalarımız bizlere armağan etmiş. Sevgili Canan Başkaya’nın çok güzel okuduğu bu ezgiyi dinlediğimizde duygulanmamak mümkün değil. Türkümüzü gelin hep beraber okuyalım. Bakalım Seher yeli nelere muktedirmiş? Sultanımdan haber getirecek miymiş?
Ayrılık hasreti kâr etti cana,
Seher yeli sevdiğimden bir haber.
Selamımı tebliğ et kutbi cihana,
Seher yeli sultanımdan bir haber.
***
Yazıya yavaş yavaş yoğunlaştık herhalde. “Koruyucu hekimliğin” en önemli alanlarından biri olan, hem de koronavirüs pandemisini yaşadığımız bu süreçte “Hasta olmadan, enfeksiyonları nasıl önleyebiliriz” sorusuna?
***
Yine hatırlatalım. “Koruyucu Hekimliğin en önemli evrensel kuralı; Bireyi hasta etmeden koruma ilkesidir.” Bu ilke ile iş, güç, ekonomik ve burada sayamadığımız birçok kayıplar asgari düzeye inmesi esastır.” Peki, bu gerçeği küresel kapitalizmin temsilcileri bilmez mi? Bilirler ama çıkarları azalacağından göz ardı ederler. Hastalıklardan korunmanın en anlamlısı enfeksiyon hastalıklarıdır. Diğer alanlardan daha belirgin olup, sonuçları açısından yüz güldürücüdür. Gelin bu ilkeleri bildiğimiz ölçüde sıralayalım.
***
✓ Enfeksiyon oluşturan kaynağı ortadan kaldırmak. (Örnek olarak Brusellozis dediğimiz süt hastalığını oluşturan “sürünün” tedavisi veya olanak yoksa kesimhaneye gönderilmesi gibi.)
✓ Bulaşma zincirini kırmak (mesela geçiş “su” ile oluyorsa suların kaynatılması veya dezenfeksiyonu).
✓ “Taşıyıcı böceklerle (vektörler)” savaşım. Örnek sıtma savaşımın da sivrisinek kontrolü.
✓ “Mikropları” taşıyanların tespit edilerek tedavi edilmesi. Veya diğer bireylerle temasının önlenmesi. Örneğin SARS-CoV-2 virüsünü taşıyanların izolasyonu.
✓ El yıkama ve bireysel temizlik kurallarının öğretilmesi. Bunun için kitlesel iletişim araçları ile farkındalık oluşturulması.
✓ Evrensel ve yaşamsal olan, tıbbi korunmanın en önemli öğelerinden biri olan aşılama ile birçok hastalık tarihe karışmıştır. Çocuk felci ve çiçek hastalığı gibi kitlesel enfeksiyon hastalıkları buna güzel bir örnektir. İçinde bulunduğumuz korona sürecinde, Kovid-19 enfeksiyonu için geliştirilen aşılar korunmada önemli mesafeler almamızı sağlamıştır. Ayrıca Koruyucu serum ve diğer bağışıklık arttırıcı yöntemlerde önemli bir yer tutmaktadır.
✓ Sosyo-Kültürel alt yapıya ait eksiklik ve aksaklıkların giderilmesinde önemli olup, burada vurgulamak gerekir. Örnek: Kanalizasyon yapımı, tuvalet eğitimi gibi…
YORUM VE ÖNERİLER:
Koruyucu Hekimlik kurallarını sıkı sıkıya uygulamak birçok hastalığın oluşumunu önleyecek, bizleri pahalı ve son derece zor olan bu hastalıkların sağaltımından daha da ilerisi rehabilitasyonundan kurtaracaktır. Bugünlerde yaşadığımız Korona sürecinde MASKE-MESAFE VE HİJYEN kurallarına sıkı sıkıya uymamız önemli bir koruyucu hekimlik kuralıdır. Bu üçlü yaşamınızdan uzun süre gitmeyecek gibi. Bütün burada belirttiğimiz hususlar ve koronavirüs pandemisi bizlere bir defa daha “Sağlığın bir an önce kamulaştırılarak, sosyalize edilmesi gerçeğini kafamıza sokmuştur.” SAĞLIK DOĞUŞTAN KAZANILAN TEMEL HAKTIR.
Yazımı türkümüz ile bitirelim…
Kul Ahmet’im gönül versem,
El vurup gülünü dersem,
Senden gayrı yâr seversem,
Öldür beni, öldür beni…
Sevgilerimle…
