Uzmanlardan sahte pırlanta uyarısı

Dokuz Eylül Üniversitesi İzmir Meslek Yüksekokulu Teknik Programlar Bölümü bünyesinde 1983- 1984 akademik öğretim yılında 'Taş ve Metal İşlemeciliği Programı' olarak kurulup adı daha sonra Kuyumculuk ve Takı Tasarımı Programı olarak değiştirilen bölümde 33 yıldır takı ve kuyumculuk sektörüne tekniker yetiştiriliyor.

Türkiye'nin bu alanda yetişmiş tek akademisyeni Gemoloji Uzmanı ve Program Başkanı Prof.Dr. Murat Hatipoğlu, ilk kez DEÜ bünyesinde kurulan programda görev yapıyor. Prof.Dr. Hatipoğlu, kıymetli taşlarla ilgili sertifika verilebilmesi ve taşların özelliklerinin belirlenebilmesinin ancak, Hazine Müsteşarlığı Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü'nden alınan Özel Ayar Evi Yetki Belgesi (kıymetli taş ekspertizi) ile sağlandığını söyledi. Prof.Dr. Hatipoğlu, bu belgenin ise Türkiye'de yalnızca 6 kurumda olduğuna dikkat çekti. Prof.Dr. Hatipoğlu, İzmir'deki Baydiamond, İstanbul'daki HRD Antwerp, İstanbul Kuyumcular Odası ve IDL Pırlanta ile Antalya'daki Detay Art Gemoloji Laboratuvarı'nın kıymetli taş ekspertizi olarak belgelendiğini, bu kurumlar arasında tek kamu kurumun da kendileri olduğunu belirtti.

SAHTE TAŞLARLA TÜKETİCİ ALDATILIYOR

Talep olmasına rağmen kıymetli taşların azlığı nedeniyle yıllardan beri sahte taşların piyasada olduğuna dikkat çeken Prof.Dr. Hatipoğlu, “Ülkemizde kıymetli taşlarla ilgili hem pırlanta kesilmiş elmaslar hem de renkli taşlar büyük bir teveccüh görmektedir. Bunların gerçek ve özelliklerinin de belirtilen şekilde olması tüketiciler tarafından arzu edilmekte. Ancak talebe karşı verilen arzlar yeterli olmayacağı için bu sefer bunun yerine bazı ya yapay ya da taklit taşlar üretilip piyasaya sürülüyor” diye konuştu.  

BELGELENDİRMEYİ 6 KURUM YAPABİLİYOR

Alınan taşların belgelendirilmesi gerektiğini, birçok firmanın belgelendirmeyi yaptığını, ancak bu firmaların kıymetli taşlarla ilgili sertifika vermeleri ya da özelliklerini belirme yetkisine sahip laboratuvarlarının bulunmadığını belirten Prof.Dr. Hatipoğlu, “Kıymetli taşlara belge verebilme, Hazine Müsteşarlığı'nın Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü'ne vermiş olduğu bir yetkiye dayandırılır. Kim bu konuda yetkili laboratuvar kurmak ve bu taşların özelliklerini belirlemek isterse bu kuruma başvuruyor, gerekli cihaz ve eğitici yeterliliğine sahipse belgesini alıyor. Ama ülkemize baktığımızda, bugün İstanbul'da 3, İzmir'de 2 Antalya'da da 1 kıymetli taş ekspertiz laboratuvarı Darphane'den yetki almış olarak çalışıyor. Bunların içinde tek resmi kurum hem üniversite hem de devlet kurumu olarak Dokuz Eylül Üniversitesi İzmir Meslek Yüksekokulu Kuyumculuk ve Takı Tasarımı Bölümü içindeki Gemoloji Laboratuvarı'dır” dedi.

TÜKETİCİLERE UYARI

Pırlanta gibi kıymetli taş almak isteyen tüketicileri de uyaran Prof.Dr. Hatipoğlu, söz konusu 6 kurumun onayı olması durumunda kıymetli taşların sertifikalarının resmiyet kazandığını, firmaların kendilerinin verdiği sertifikaların yalnızca bilgilendirme amaçlı olduğunu kaydederek, “Tüketici, firmaya, Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü'nün yetkilendirdiği kıymetli taş ekspertiz laboratuvarına sahip olup olmadığını sormalı. Firmalar bu belgelerini işyerlerine asmak zorundadır. Bu belgeye sahip olmayan firmanın taşla ilgili herhangi bir doğallıkla, renk tedavisi veya saflığıyla ilgili bir belgeyi düzenleme ve tüketiciyi o yönde etkileme hakkı yoktur” diye konuştu.

EN DÜŞÜK TEK TAŞ YÜZÜK 1500- 2 BİN LİRA

Prof.Dr. Hatipoğlu, pırlantalı tek taş bir yüzüğün fiyatına da değinirken, “Dünyada tek taş olarak kabul edilen değer 0.47 karat ve yukarısı, çap olarak da 5 milimetre ve yukarısıdır. Bu ayarda bir taşın rengi, doğallığı iyi kaliteye yakınsa yaklaşık bin TL ile bin 500 lira arasındadır. Bunun içine en az 3- 4 gram 18 veya 14 ayar beyaz altın yüzük katarsanız, bir de işçilik koyarsanız, bunları topladığınızda bugün tek taş ayarında 0.50 karatlık bir tek taş yüzüğün yaklaşık bin 500- 2 bin liradan aşağıya satılıp alınması teorik olarak mümkün değil. Bunun altındakilere tek taş demek büyük bir sorun yaratır” dedi. (İHA/İZMİR)