7.000 Yıllık Takarkori mumyaları: Yeşil sahra’nın izole sırları ortaya çıktı

Sahra, çöl, bilim,Takarkori, libya, mumya

Libya’nın Takarkori kaya barınağında bulunan 7.000 yıllık iki mumya, tarih öncesi Kuzey Afrika’ya dair yeni ve şaşırtıcı bilgiler sunuyor. Genetik analizler, bu bireylerin Sahra Altı Afrika nüfusu ile hiçbir şekilde karışmadığını ve uzun süre izole bir yaşam sürdüğünü ortaya koydu.

YEŞİL SAHRA: ÇÖL ÖNCESİ BEREKETLİ EKOSİSTEM

Günümüzde dünyanın en büyük sıcak çölü olan Sahra, tarih boyunca bambaşka bir manzara sunuyordu. Arkeolojik bulgular, bu bölgede insanların nehirlerde balık tutup geniş ormanlarda avlandığını, uçsuz bucaksız çayırlarda ise hayvan otlattığını gösteriyor. Yaklaşık 11.000–5.000 yıl önce yaşanan Afrika Nemli Dönemi, bölgeyi “Yeşil Sahra” haline getirerek verimli ekosistemler sunmuştu.

PASTORALİZM VE KÜLTÜREL ETKİLEŞİM

Bu dönemde Sahra halkı, Güneybatı Asya’dan getirilen sığırlarla pastoralizmi benimsedi. Ancak, Yeşil Sahra’dan bugüne kadar genom dizilenmemiş olması nedeniyle bilim insanları, hayvancılığın bölgeye göçmenlerle mi yoksa kültürel etkileşim yoluyla mı yayıldığını kesin olarak bilmiyordu.

TAKARKORİ MUMYALARININ GENETİK ANALİZİ

Takarkori mumyalarının genomları, Afrika, Güneybatı Asya ve Avrupa’dan 795 modern ve 117 antik genomla karşılaştırıldı. Sonuçlar, bu bireylerde Sahra Altı Afrikalı atalara dair tek bir iz bile bulunmadığını gösterdi. Bu durum, Takarkori nüfusunun güneydeki topluluklardan tamamen izole olduğunu kanıtladı.

KUZEY AFRİKA’NIN KADİM SOYLARI

Mumyaların dikkat çekici bir diğer özelliği, Afrika Nemli Dönemi öncesinde Fas’taki Taforalt Mağarası’nda yaşamış 15.000 yıllık avcı-toplayıcılarla genetik yakınlık taşımasıydı. Taforalt topluluğu gibi, Takarkori bireyleri de Sahra Altı Afrika insanlarıyla bağlantısızdı. Araştırma, her iki grubun da kıtanın diğer bölgelerindeki insanlarla teması olmayan Kuzey Afrikalı atalarından geldiğini ortaya koydu.

İZOLASYON VE NEANDERTAL DNA’SI

Takarkori genomları, ayrıca 50.000 yıl önce Afrika dışındaki en eski Homo sapiens topluluklarından biri olan Çekya’daki Zlatý kůň topluluğuyla karşılaştırıldı. Analizler, mumyaların Zlatý kůň insanlarına, Sahra Altı Afrikalılardan daha yakın olduğunu gösterdi. Ayrıca Takarkori bireylerinde Neandertal DNA’sı tespit edildi; fakat miktarı modern Afrikalı olmayan topluluklardaki oranının yalnızca onda biri kadardı.

HAYVANCILIK GÖÇLE Mİ GELDİ?

Araştırmacılar, bölgeye hayvancılığın büyük göçlerle değil, eski ticaret ve kültürel etkileşim ağlarıyla yayıldığını düşünüyor. Salem, “Bu keşif, pastoralizmin Yeşil Sahra’ya göç yerine kültürel temas yoluyla ulaştığını ortaya koyuyor” diyor.

MODERN KUZEY AFRİKALILARDA ATALARIN İZLERİ

Günümüzde bu izole Kuzey Afrika soyunun saf haliyle varlığı sona ermiş olsa da, modern Kuzey Afrikalıların genomlarında hâlâ bu ataların izleri bulunuyor. Bu durum, Yeşil Sahra’nın benzersiz genetik mirasını günümüze taşıyor.

Kaynak : HABER MERKEZİ