- Bilim ve Teknoloji
- 03.10.2025 15:58
Yeni araştırma, erkeklerin kadınlardan neden daha kısa yaşadığını ortaya koydu: Sadece yaşam tarzı değil, biyolojik ve evrimsel faktörler de etkili.
Uluslararası bir araştırma, erkeklerin kadınlara kıyasla neden daha kısa ömürlü olduğunu gözler önüne serdi. Sadece yaşam tarzı değil, biyolojik faktörlerin de bu farkta önemli rol oynadığı ortaya çıktı.
Almanya merkezli Max Planck Evrimsel Antropoloji Enstitüsü’nün yürüttüğü çalışmada, dünya genelindeki hayvanat bahçelerinde yaşayan 528 memeli ve 648 kuş türünün yaşam süreleri incelendi. Araştırma, cinsiyetler arası ömür farkının hem memeliler hem de kuşlarda oldukça belirgin olduğunu ortaya koydu.
Memelilerin yaklaşık yüzde 72’sinde dişiler, erkeklerden ortalama yüzde 12 daha uzun yaşıyor. Kuşlarda ise erkekler, dişilere kıyasla ortalama yüzde 5 daha uzun ömürlü. İlginç olan nokta, hayvanat bahçelerindeki güvenli ortam ve düzenli veteriner bakımının bu farkı tamamen ortadan kaldırmaması. Uzmanlar, yırtıcı baskısı veya gıda kıtlığı gibi doğal tehditlerin eksik olduğu ortamlarda bile biyolojik farklılıkların ömür üzerinde etkili olduğunu belirtiyor.
Araştırma, çiftleşme sistemlerinin ömür farkını belirlemede önemli rol oynadığını gösteriyor. Science Advances dergisinde yayımlanan rapora göre, tek eşli türlerde erkekler ve dişiler arasında yaşam süresi farkı neredeyse yok denecek kadar az.
Ancak çok eşli türlerde, erkeklerin daha büyük bedene sahip olması ve dişiler için yoğun rekabete girmesi, erkeklerin ömrünü kısaltıyor. Örneğin, geyik ve antiloplarda erkeklerin dişilere kıyasla daha iri olması onların daha erken yaşlanmasına yol açıyor. Yoğun kavga ve mücadele ortamında yaşayan türlerde ise dişiler, erkeklerden belirgin şekilde daha uzun ömürlü oluyor.
Tarihsel kayıtlardan modern toplumlara kadar yapılan gözlemler, kadınların erkeklerden genel olarak daha uzun yaşadığını gösteriyor. Fakat bu fark, şempanze ve goriller gibi primat türleriyle kıyaslandığında daha küçük.
Uzmanlar bunun nedenini, insanlarda erkekler arası rekabetin daha düşük olması ve cinsiyetler arası boy farkının belirgin olmamasına bağlıyor.
Bu bulgular, sadece doğadaki türler için değil, insan sağlığı ve yaşam süresi araştırmaları için de yol gösterici nitelikte. Erkeklerin daha kısa yaşamasının ardında yalnızca yaşam tarzı değil, evrimsel ve biyolojik etkenlerin de bulunduğu bir kez daha ortaya çıkmış oldu.
Kaynak : HABER MERKEZİ
