YKS ve LGS’de yeni dönem: Soru tipleri değişiyor! Beceri temelli sorular geliyor

Milli Eğitim Bakan Yardımcısı Ömer Faruk Yelkenci, Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli çerçevesinde uygulamaya konulan beceri odaklı yeni müfredatın ölçme ve değerlendirme boyutuna ilişkin yürütülen çalışmalara dair açıklamalarda bulundu.

Yeni öğretim programlarının 2024-2025 eğitim öğretim yılı itibarıyla devreye alındığını hatırlatan Yelkenci, müfredatın okullarda uygulanmaya başlamasıyla birlikte eş zamanlı olarak izleme ve değerlendirme sürecinin de başlatıldığını ifade etti.

Farklı illerde gerçekleştirilen izleme faaliyetlerinden elde edilen veriler doğrultusunda, programın esnek ve güncellenebilir yapısı içinde gerekli düzenlemelerin yapıldığını belirten Yelkenci, bu sürecin Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı, Teftiş Kurulu Başkanlığı, Ortaöğretim Genel Müdürlüğü, Temel Eğitim Genel Müdürlüğü ve Din Öğretimi Genel Müdürlüğü’nün ortak çalışmasıyla yürütüldüğünü aktardı.

İzleme çalışmalarından elde edilen bulguların ağırlıklı olarak ders etkinlik süreleri ile ölçme ve değerlendirme uygulamaları üzerinde yoğunlaştığını dile getiren Yelkenci, yeni müfredata ilişkin düzenlenen öğrenci çalıştaylarında da öğrencilerin görüş ve önerilerinin alındığını söyledi.

Ölçme ve değerlendirme alanında karşılaşılan güçlüklerin farkında olduklarını belirten Yelkenci, öğretmenlerin ihtiyaçlarına yönelik önleyici ve destekleyici adımların atıldığını vurguladı.

Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli’nin bu eğitim yılında kademelerin ilk sınıflarının yanı sıra ilkokul 2’nci, ortaokul 6’ncı ve lise 10’uncu sınıflarda da uygulanmaya devam ettiğini hatırlatan Yelkenci, izleme ve değerlendirme sürecinin sürdüğünü sözlerine ekledi.

BECERİ TEMELLİ VE BAĞLAM TEMELLİ SORU MODELLEMESİ

Yelkenci, Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) Başkanlığının MEB'in doğal bir paydaşı olduğuna vurgu yaptı.

ÖSYM ile düzenli olarak görüşme halinde olduklarını ileten Yelkenci, şu açıklamalarda bulundu:

"Bu program, beceri temelli bir yaklaşım olduğu için ölçme-değerlendirme konularını doğal olarak burada yeniden ele almak gerektiği şüphesiz. Bu noktada geçtiğimiz yıl başlayan temaslarımız sonucunda hazırlıklar devam etti. Ekim ve kasım ayı içinde hazırlık çalıştayları yapıldı ve ÖSYM'yle birlikte yaptığımız bu çalıştaylar sonucunda bir soru modellemesi yapmamız gerektiği ortaya çıktı. Bu soru modellemesi çalışmalarını devam ettiriyoruz. Bu bir süreç, bu süreçte ulaşılan sonuçlar kamuoyuyla yeri geldiğinde paylaşılacak.

Şimdiye kadar nasıl ki ÖSYM, YKS kapsamında düzenlenen sınavlarda Milli Eğitim Bakanlığının müfredatından soru soruyorsa, soru yazma ekibi içinde de Milli Eğitim Bakanlığında çalışan öğretmenler varsa bundan sonra da öyle olacak. Sadece burada çoktan seçmeli sınavlarda bu işin nasıl yapılacağı konuşulacak. Burada soru modellemesi beceri temelli ve bağlam temelli olarak yapılandırıldıktan sonra ona göre hareket edilmiş olacak."

İKİ PİLOTLAMA ÇALIŞMASI YAPILACAK

Yelkenci, beceri temelli ve bağlam üzerinden sorulardan oluşan sınavlara örnek verirken, uluslararası izleme araştırmaları olan PISA ve TIMSS'den söz etti.

LGS kapsamındaki merkezi sınavda da bağlam temelli soruların bulunduğunu belirten Yelkenci, öğrenci ve öğretmenlerin bu tarz sınavlara yabancı olmadıklarını söyledi.

Yeni müfredatın tamamen beceri temelli olması nedeniyle bu becerileri çoktan seçmeli sınavda doğru ölçebilmenin en etkili yöntemini aradıklarını ve bunun doğru soru modellemesiyle olacağının altını çizen Yelkenci, "Çalıştaylarda ortaya çıkan soru modellemelerinden, üç beceri üzerinden oluşan modellemeyle beraber 24-28 Kasım'da birincisi, 1-5 Aralık'ta ikincisi olmak üzere iki pilotlama çalışması yaptık. Bu pilotlama çalışmasının neticelerini de 15-19 Aralık'ta Mersin'de yapılacak değerlendirme çalıştayında tam olarak ortaya koyacağız." diye konuştu.

Yelkenci, çalıştaylarda öncelikle bireysel bağlam oluşturma çalışmalarının yapıldığını, ardından katılımcıların bireysel olarak soru hazırladıklarını belirtti. Daha sonra oluşturulan gruplar tarafından hazırlanan soru örneklerinin birlikte incelendiğini aktaran Yelkenci, bu sürecin sonunda alan uzmanları, ölçme ve değerlendirme uzmanları ile program uzmanlarının katkılarıyla kapsamlı bir modelin ortaya konulduğunu ifade etti.

Soruların ayırt ediciliği ve güçlük derecesine ilişkin güvenirliği noktasında bütün analizlerin yapılacağının belirten Yelkenci, "Bu madde analizleriyle beraber uzman görüşleriyle sürekli geliştirmeye devam edeceğiz. En sonunda 'budur' denecek, doğru soru modellemesiyle özellikle çoktan seçmeli sınavlara yönelik süreci geliştirmiş olacağız." dedi.

İLK KEZ 2028’DE DENENECEK

Pilotlama çalışmalarının hem temel eğitim hem de ortaöğretimde gerçekleştirildiğini, bunun LGS ve YKS kapsamında yapıldığı anlamına geldiğini söyleyen Yelkenci, "Nihayetinde Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli öğretim programlarının uygulandığı dersleri gören öğrencilerimizin buna uygun sınava girmeleri gerekiyor. O da nedir? Beceri temelli sınav. Yani bağlam üzerinden becerilerin ölçüldüğü sınavlar anlamına geliyor." şeklinde konuştu.

Yeni müfredatla başlayan öğrencilerin ilk kez 2028'de YKS ve LGS'ye gireceğini söyleyen Yelkenci, şu ifadeleri kullandı:

"Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli kapsamında bağlam üzerinden becerileri ölçtüğümüz soru tipleri zaten bu müfredattaki becerileri ölçmek üzere yaptığımız bir çalışma. Hem LGS'de hem de YKS'de bu soru modeli üzerinden sınavlar yapılacak. Dolayısıyla 2028-YKS ve LGS dedik, çünkü yeni modeldeki çocuklarımız o zaman mezun olacak ve sınava girecekler. Dolayısıyla bu soru tipleriyle karşılaşacaklar. Burada da hiç endişe etmesinler. Bununla ilgili örnek soruları OGM Materyal, EBA ve MEBİ'de paylaşacağız. Örnek sınavları orada yapacağız ve buna zaten öğrencilerimizi hazırlamış olacağız.

Burada bir kafa karışıklığı olmasın. Bu, sınav sistemi veya sınav modeli değişikliği değil. Yani kazanımları ve bilgiyi ölçen sınav sorularından, bilginin kullanılmasını sağlayan doğru soru modellemesiyle becerileri ölçen soru tiplerine geçmiş olacağız. Sınav modeli, yapısı, geçiş sistemiyle ilgili şu anda bir değişiklik söz konusu değil."

"ELİMİZDEN GELEN ÇALIŞMALARI YAPIYORUZ"

Milli Eğitim Bakan Yardımcısı Yelkenci, öğretmenlerin yeni soru modeline adapte olma süreci hakkında da konuştu.

Programların öğretmenlere tanıtılmasına ilişkin kılavuzlarda ölçme ve değerlendirme yöntemlerini anlattıklarını aktaran Yelkenci, bu konuya ilişkin eğitimlerin de verildiğini ifade etti.

En başta sınıf içi ölçme ve değerlendirme uygulamalarında beceri temelli ölçme ve değerlendirmenin yapılmasıyla ilgili tedbirler aldıklarını aktaran Yelkenci, "Yüzde 100 etkili şekilde uygulanması için elimizden gelen çalışmaları yapıyoruz. Yükseköğretime geçişte, ortaöğretime geçişte yapılan sınavlar öğrencinin gündemine yaklaşık 2,5-3 yıl sonra geleceği için bu bir tedbir. Şimdiden hazırlığımızı yapmamız gerekiyor." şeklinde konuştu.

GEÇİŞ SINAVLARINDA ÇOKTAN SEÇMELİ SİSTEM SÜRECEK

Yelkenci, Milli Eğitim Akademisi aracılığıyla göreve başlayacak yeni öğretmenlere “Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme Yöntem ve Teknikleri” ile “Sınıf İçi Ölçme ve Değerlendirme Uygulamaları” başlıkları altında iki ayrı ders verileceğini, bu eğitimleri tamamlayan öğretmenlerin sisteme dahil edileceğini belirtti.

Yeni soru yaklaşımlarıyla hazırlanacak sınavlarda, önceki uygulamalarda olduğu gibi yalnızca müfredatta yer alan kazanımlara dayalı soruların yöneltileceğini dile getiren Yelkenci, doğru soru modellemeleri sayesinde geçiş sınavlarında çoktan seçmeli soru formatının kullanılmaya devam edeceğinin altını çizdi.

Öğrenciler ve veliler için yardımcı kaynaklar konusunda da uyarılarda bulunan Yelkenci, bazı yayınlarda yer alan “Türkiye Yüzyılı Maarif Modeline uygundur” ibaresinin gerçeği yansıtmadığını söyledi. Yelkenci, öğrencilerin Bakanlığın resmî platformlarında paylaşılan örnek soru ve materyallerden faydalanmalarının daha doğru olacağını ifade etti.