Bakan Şimşek açıkladı: Kira artışı sınırlanacak

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Meclis Genel Kurulu'nda yaptığı konuşmada, hükümetin ekonomik hedeflerine dair önemli değerlendirmelerde bulundu. Bakan Şimşek, "Amacımız, küresel zorluklara karşı Türkiye'yi daha dirençli hale getirirken, aynı zamanda ortaya çıkan fırsatları en verimli şekilde değerlendirmektir" ifadelerini kullandı. Geçmişte kira ve eğitim ücretlerine üst sınır getirilmesi gibi adımlar atıldığını hatırlatan Şimşek, son iki yılda kira ve eğitim enflasyonunun hızla arttığını belirtti. Ancak bu artışa karşı çözüm olarak, sosyal konut projeleri ve deprem konutlarının tamamlanmasıyla kira artışlarının sınırlanacağını duyurdu.

“HİZMET SEKTÖRÜ ENFLASYONU, DEZENFLASYON TEDBİRLERİNE GECİKMELİ TEPKİ VERİYOR”

Küresel belirsizliklerin yüksek olduğu bir dünya ekonomisinin olduğunu belirten Bakan Şimşek, "Amacımız, küresel meydan okumalara karşı ülkemizi daha dayanıklı hale getirirken ortaya çıkan fırsatları en iyi şekilde değerlendirmektir. Uyguladığımız program sayesinde, 2,5 yılda kayda değer kazanımlar elde ettik. Öncelikli olarak, enflasyonda belirgin bir düşüş yaşandı. 2022-2023 yılları sonunda yüzde 64-65 patikasına yerleşen yılsonu enflasyonu, geçen sene yüzde 44,4'e kadar indi, bu sene kasım ayı itibarıyla yüzde 31,1 seviyesinde gerçekleşti. Tabii, hedeflerimizin bir miktar üzerinde bulunuyor. Burada şunu ifade etmek istiyorum. Dayanıklı tüketim malları gibi, giyim ve ayakkabı gibi ürünlerde aslında temel mal enflasyonu yüzde 18,6'ya kadar düştü, gıda enflasyonu yüzde 27'ye kadar geriledi. Manşet enflasyonun yüzde 30'un üzerinde olmasının esas sebebi, dünyada olduğu gibi Türkiye'de de hizmet sektörü enflasyonu, dezenflasyon tedbirlerine gecikmeli tepki veriyor. Ülkemizde hizmet enflasyonunda bir katılık var, geçmişe yönelik bir endeksleme var" ifadelerini kullandı.

“CARİ AÇIKTA CİDDİ BİR İYİLEŞME SÖZ KONUSU”

Bütçe imkanları çerçevesinde 2026 yılı vergi ve harç güncellemelerini yeniden değerlendirme oranı yerine hedeflenen enflasyona göre belirleneceğini kaydeden Bakan Şimşek, "Ancak gelir vergisi tarifesi gibi vatandaşlarımızın lehine olan vergi mevzuatındaki güncellemeleri daha yüksek olan yani yüzde 25,5 olan yeniden değerleme oranında artıracağız. Dolayısıyla kamunun fiyatlarını yüzde 16-19 arasında belirlerken vatandaşın lehine olan hususlarda yeniden değerleme oranını uygulayacağız. Ayrıca, 2026 yılında muhtemelen daha destekleyici küresel finansal koşullar, ılımlı emtia fiyatları, tabii ki sıkı para ve maliye politikası, güçlenen finansal istikrar, beklentilerdeki iyileşmeyle birlikte, bunun hızlanmasıyla birlikte dezenflasyonda daha güçlü bir momentum söz konusu olacak. Dolayısıyla 2026 yılında, biz, enflasyonun hedefler doğrultusunda düşmeye devam edeceğine inanıyoruz. Diğer önemli bir kazanım, makroekonomik dengesizlikleri biz azalttık, özellikle cari açık konusunu bir endişe kaynağı olmaktan çıkarttık. Uyguladığımız programın başına gidersek, cari açık milli gelire oran olarak yüzde 5'in üzerindeydi, 2024 yılında yüzde 0,8'e geriledi; hatta, portföy tercihi olarak, ağırlıklı olarak ithal edilen altını bir kenara bırakırsanız geçen sene cari dengede fazla verdik, 3,2 milyar dolarlık bir fazla söz konusu. Bu yıl da cari açık hedeflerimiz doğrultusunda gidiyor, ciddi bir iyileşme söz konusudur" diye konuştu.

“BÜTÇE AÇIĞININ MİLLİ GELİRE ORANI OVP DÖNEMİNİN SONUNDA YÜZDE 3'ÜN ALTINA DÜŞECEK”

Bakan Şimşek, uluslararası standartlara göre Merkez Bankası rezervlerinin sağlandığını, Türk lirasına güvenin arttığını, risk priminin düştüğünü ve finansal istikrarın güçlendiğini söyledi. Bakan Şimşek, "Mali disiplini tesis ettik ve bunu kararlılıkla sürdürmek zorundayız, sürdüreceğiz. Bakın, cari fiyatlarla yani bugünkü fiyatlarla 3,6 trilyona ulaşan deprem harcamalarına rağmen bütçe açığını önemli ölçüde azalttık. Aldığımız tedbirler sayesinde, milli gelire oranla 2023 yılında bütçe açığını yüzde 5,1'le sınırladık. İlk gün devir teslimden sonra bana verilen raporda, 'Tedbir alınmazsa bütçe açığı milli gelirin yüzde 9,8'ine ulaşacak' deniliyordu; biz bunu yüzde 5,1'le sınırladık. Geçen sene bütçe açığı yüzde 4,7'ye geriledi, bu sene de çok büyük ihtimalle yüzde 3,1 civarında olacak yani bütçe hedefini de bu sene tutturmuş olacağız. Bütçe açığının milli gelire oranını OVP dönemi sonunda yüzde 3'ün altına düşüreceğiz yani Maastricht Kriterlerini tekrar sağlayacağız. Kamuda tasarruf milletimizin bir talebidir. Biz geçen sene Kamuda Tasarruf ve Verimlilik Paketi'ni devreye aldık. Bildiğiniz gibi ilk defa bu paketle birlikte çok güçlü bir izleme, denetleme, raporlama ve yaptırım modeli hayata geçirildi. Maliye Bakanlığı olarak 257 kamu idaresini Tasarruf Tedbirleri Bilgi Sistemi üzerinden izliyoruz. Bugüne kadar yaklaşık 2 bin harcama biriminde denetim yaptık. Bütün tespitlerimizi Cumhurbaşkanlığına ve ilgili idarelere raporladık. Genelge kapsamındaki harcamaların bütçedeki payı 10 yıllık yani uzun dönem ortalaması olan yüzde 4,6'dan yüzde 3,1'e geriledi" dedi.

“FAİZ YÜKÜNÜN MİLLİ GELİRE ORANI, BÜTÇEDEKİ ORANI 2027'DEN İTİBAREN DÜŞECEK”

Bütçedeki faiz artışlarının yüksek olduğu yönündeki eleştirileri hatırlatan Bakan Şimşek, artışın Kahramanmaraş depremleri nedeniyle meydana geldiğini dile getirdi. Bakan Şimşek, "Bakın, 20 yıllık ortalamaya bakalım, 2002-2022 yılı faiz giderlerinin milli gelire oranı yüzde 4,6. Program dönemi sonunda biz 3,3'e indireceğiz ama önümüzdeki sene 3,5'la zirveyi bulmuş olacak. Neden? Çünkü son 3 yıldır 100 lira borç ödeyip 135 liraya yakın borç aldık. Faiz dışı açık verdik. Faiz dışı açık demek ilave faiz yükü demek ama bizim borç yükümüz düşük. İnanıyorum ki programla birlikte faiz yükünün milli gelire oranı, bütçedeki oranı 2027'den itibaren tekrar düşmeye başlayacak. Neden? Çünkü gelecek seneden itibaren iç borç çevirme oranlarını ortalama yüzde 135'lerden yüzde 106'ya, bir sonraki sene de yüzde 95'lere düşürmeyi hedefliyoruz ve tabii ki bunun sayesinde özel sektöre daha çok kaynak piyasada kalmış olacak. Yine, yatırım, üretim, istihdam ve ihracatı güçlü bir şekilde destekliyoruz; desteklemeye devam edeceğiz. Özellikle, istihdamı korumak için tedbirler aldık ve 2026'da emek yoğun sektörlere istihdamın korunması karşılığında çok daha güçlü destekler vereceğiz" değerlendirmesinde bulundu.

“KAMU İHALE REFORMU OLMAZSA OLMAZDIR”

Bakan Şimşek, uygulanan program sonucunda elde edilen kazanımları kalıcı hale getirmek için yapısal dönüşümlerin hızlandırılması gerektiğini aktararak, şöyle devam etti:

"Kamu ihale reformu olmazsa olmazdır, KİT yönetişim reformu birtakım mahalli idarelere ilişkin mali kurallarının etkin bir şekilde uygulanması da önceliklidir. Bu sayede biz verimliliği ve tabii ki uluslararası rekabet gücümüzü artırarak potansiyel büyümemizi artıracağız. 2026 yılı bütçemizi hazırlarken her zaman olduğu gibi bütüncül bir yaklaşım izleyerek toplumun her kesimini gözettik. Kapsayıcı mali destek ve tedbirleri önceliklendirdik. Hayat pahalılığıyla mücadele ederek vatandaşımızın alım gücünü daha da iyileştireceğiz."