Bir aylık maaş bir kurban etmiyor

Kurban Bayramı’na sayılı günler kala vekaletle kurban kesim bedelleri ve kurbanlık fiyatları belli oldu. Diyanet İşleri Başkanlığı, 2025 yılı vekaletle kurban kesim bedelini yurt içi için 13 bin 500 TL, yurt dışı için ise 5 bin 450 TL olarak açıkladı. Geçen yıla göre fiyatlarda yüzde 12,9 oranında artış yaşanırken, büyükbaş ve küçükbaş kurbanlık fiyatlarında da ortalama yüzde 10-15 arasında bir yükseliş görüldü.

Bu artışlar, sabit gelirli vatandaşlar için kurban kesmeyi daha da güçleştirirken, özellikle emekli ve asgari ücretli çalışanlar vekaletle kurban kestirme imkanlarını dahi kaybettiklerini belirtti. TÜED İzmir Şube Başkanı Zekeriya Beypınar, “Soframıza et koymak bile lüks oldu” diyerek emeklilerin yaşadığı ekonomik zorluklara dikkat çekerken, İşsizlik ve Pahalılıkla Savaş Derneği Başkanı Nesibe Gençer ise “Emeklinin, asgari ücretlilerin kurban kesmesi, dağıtması hatta kesilecek olan kurban etini yemesi ihtimal dışıdır. Kurban kesebilenler eliyle gelecek olursa, ne mutlu” sözleriyle tabloyu özetledi.

TEMEL İHTİYAÇ MADDELERİNİ UNUTTUK

Emelinin ve asgari ücretli çalışanların maaşlarının eline geçtiği gün eridiğini belirterek bu şartlar altında kurban kesebilmesinin mümkün olmadığını dile getiren Gençer, “Diyanet işleri başkanı bu ülkenin gerçeklerine çok yabancı herhalde. En düşük emekli maaşı 14 bin 500 lira. Bu rakamlar ortadayken bir kurbanlık için 13 bin 500 lirayı nasıl belirliyor?  Ayrıca 13 bin 500 liraya kurbanlık mı var? En cılız kurban 19 ile 20 bin TL civarında. Nisan ayında açlık sınırı 24 bin 35 TL. Emekliye, asgari ücretliye ‘Bayram harçlığı’ verir gibi maaşla yaşatanlar, ‘Bu kadar maaş, kul hakkına girer, dinimize göre haramdır’ diyemeyenler, Ramazan’da iftarınızı ‘avokado ile açabilirsiniz’ demişti. Emekli, asgari ücretliler daha maaşları ellerine geçtiği gün bitiyor. Bizler, o rakamlara alışık olmadığımız gibi et, süt ürünleri gibi temel ihtiyaç maddelerini unuttuk” diye belirtti. 

NEDEN KURBAN KESEMİYORUZ? 

Vatandaşların yüzde 70'ine yakının sefalet ücretinde yaşamaya çalıştığına dikkat çeken Gençer, “Yoksulluk sınırı ise 78 bin 292 TL oldu. Asgari ücret: 22 bin 104 TL. Emekli maaşı 14 bin 469 TL. Diyanetin belirlediği kurban parası 13 bin 500TL. Bu ortamda emeklinin, Asgari ücretlilerin kurban kesmesi, dağıtması hatta kesilecek olan kurban etini yemesi ihtimal dışıdır. Kurban kesebilenler eliyle gelecek olursa, ne mutlu. Asıl mesel, neden dini vecibe olarak kurban kesemiyoruz? Neden maaşlarımız bu kadar düşük. Neden tarımsal ürünler, kırmızı, beyaz et, süt ve süt ürünleri, yumurta dahi neden pahalı ve yeterli beslenemiyoruz” dedi. 

VATANDAŞ İNİM İNİM İNLİYOR 

Emekli maaşı, asgari ücretle insanca yaşamanı hatta doymanın bile olanaksız olduğunu ifade eden Gençer, “Bugün memleketi pahalılıktan ve işsizlikten kurtarmak, en ivedi, en kaçınılmaz hayati bir seferberlik söz konusudur. Uygulanan halk düşmanı politikalarıyla işçimizi, emeklilerimizi halkımızı işsizlik, pahalılık ve yoksulluk cehenneminde inim inim inletmektedirler. Bir de açıkladıkları resmi rakamlarla gerçeklikten uzak bilgilerle halkımızı kandırmaktadırlar. Halkımız bu para babaları düzeninin uyguladığı baskı ve sömürü düzenine tepkisini örgütlü bir şekilde göstermelidir. Derneğimiz bunun için vardır. Halkımızı örgütlü mücadeleye katmamız ve bilinçlendirmemiz görevimizdir” diye belirtti. 

HAKİKATEN İYİ DEĞİLİZ

Tüm Emekliler Derneği (TÜED) İzmir Şube Başkanı Zekeriya Beypınar, 2025 yılı vekaletle kurban kesim bedellerinin emekliler için ulaşılamaz hale geldiğini söyledi. “Bir emekli bugün 14 bin 500 TL maaş alıyor. Kıymanın kilosu bin lira, kaliteli etin kilosu 1500 lira olmuş. Bizim bu fiyatlarla vekaletle bile kurban kestirmemiz mümkün değil. Normal şekilde kurban alıp kesmek zaten hayal oldu” diyen Beypınar, emeklilerin ibadetlerini yerine getirme imkânlarının da ellerinden alındığını ifade etti. Geçim sıkıntısının emeklilerin günlük yaşamını tamamen etkilediğini vurgulayan Beypınar, "Öyle bir durumdayız ki sesimiz kısık çıkıyor, kimse bizi duymuyor. Hakikaten iyi değiliz. Millet askıda ekmeğe koşuyor. Bayramlarda torunlarımıza harçlık veremeyecek hale geldik. Torunlarımıza harçlık diye 50 lira versek bugün o para neylerine yetecek “diye konuştu.

SADECE BAKIP GEÇİYORUZ 

Gıda fiyatlarındaki artışın yaşamı daha da zorlaştırdığını belirten Beypınar, "Pazara çıkıyoruz, sadece tezgâhlara bakıp geçiyoruz. Bir üzüm yaprağı 200 lira, bir enginar 50 lira, ıspanak 40 lira, elmanın kilosu 50-60 lira olmuş. Tamam, don vurdu, çiftçi de mağdur ama emeklinin durumu çok daha vahim. Sebze ve meyve fiyatları bu haldeyken, bırakın kurban kesmeyi sofraya et koymak bile lüks oldu" dedi. 

KURBAN FİYATLARI YÜZDE 10 ARTTI 

2025 yılı büyükbaş kurbanlık fiyatları, hayvanın kilosu, yaşı ve sağlık durumuna göre değişiklik gösteriyor. Açıklanan verilere göre, büyükbaş hayvanların canlı kilo fiyatı bu yıl ortalama 275 TL ile 280 TL arasında değişiyor. Tahmini fiyatlara bakıldığında, bir dananın fiyatı 100 bin TL ile 140 bin TL arasında, tosunun fiyatı 110 bin TL ile 150 bin TL arasında, düvenin fiyatı ise 90 bin TL ile 130 bin TL arasında değişiyor. Küçükbaş kurbanlıklarda ise koyunların fiyatı 8 bin TL ile 16 bin TL arasında, koçların fiyatı 12 bin TL ile 20 bin TL arasında, keçilerin fiyatı ise 9 bin TL ile 15 bin TL arasında seyrediyor. Fiyatlar geçen yıla oranla yaklaşık yüzde 10 ile 15 arasında arttı. 

FİYATLAR NEYE GÖRE BELİRLENİYOR? 

Vekaletle kurban kesim programı kapsamında geçtiğimiz yıl 747 bin 52 hisse kurban eti, 34 milyon 737 bin 918 kişiye ulaştırıldı. Diyanet kaynaklarından alınan bilgiye göre, vekaletle kurban kesim bedelleri; anlaşılan firmaların teklif ettiği fiyatlar, ülkenin ekonomik koşulları ve et fiyatları dikkate alınarak belirleniyor. Türkiye'de et fiyatlarının yüksek olması, yurt içi kurban bedelinin 13 bin 500 TL seviyesine çıkmasında etkili oldu. Yurt dışında kesilen kurbanların büyük bölümü ise Afrika ülkelerinde gerçekleştiriliyor. Bu tercihte, buralardaki ihtiyaç sahiplerinin çok olması rol oynuyor. Yurt dışı kurban fiyatları belirlenirken, ülkelerin döviz kurları, kesim ekiplerinin ücretleri ve diğer operasyonel giderler göz önünde bulundurularak ortalama bir maliyet hesaplanıyor. Vatandaşlar vekalet verdikten sonra, kurbanlarının hangi ülkede kesileceği kura yöntemiyle belirleniyor.