Ekonomik çöküşün yeni yüzü: Sokaklarda tefeci ilanları

Son günlerde otobüs duraklarında sıkça karşılaşılan, özellikle emeklilere yönelik hızlı kredi ve nakit destek vaat eden ilanlar, ekonomik sıkışmışlığın en açık göstergelerinden biri haline geldi. DİSK Emekli-Sen Karabağlar Şube Başkanı Şengül Yanar, bu ilanların yeni olmadığını, yıllardır bankalarla bağlantılı olduğu öne sürülen bazı finans grupları tarafından dağıtıldığını belirterek “Emeklilerin içine çekildiği derin yoksulluk onları işte böyle tefecilere mahkum etmekte!” dedi. Devletin bu tür faaliyetleri denetlemekle yükümlü olduğunu vurgulayan Yanar, emeklilerin geçim sıkıntısı büyüdükçe tefeciliğe kadar uzanan riskli bir borç döngüsünün içine sürüklendiğini ifade etti.

KIRILGAN KESİMLER HEDEFTE

Son günlerde otobüs duraklarında emeklilere yönelik kredi, nakit destek veya finansal hizmet vaat eden ilanların görünürlüğünün arttığını kaydeden Başkan Yanar, “Ancak bu durum bizim için yeni değil. Bu ilanlar, yıllardır bankalarla bağlantılı olduğu iddia edilen bazı finans grupları tarafından dağıtılıyor. Yani, sadece son döneme özgü bir uygulama değil; uzun süredir devam eden ve özellikle ekonomik olarak kırılgan kesimleri hedef alan bir yöntem. Dernek olarak bu ilanların farkındayız ve üyelerimizden de sık sık benzer şikâyetler alıyoruz” dedi.

ASIL SORUMLULUK DEVLETE AİT

Dernek olarak bu tür ilanların kaynağını tespit etme veya hukuki statülerini araştırma yetkisine sahip olmadıklarını aktaran Başkan Yanar, “Bizim yapabildiğimiz en fazla şey, üyelerimizi bu tür ilanlara karşı dikkatli olmaları konusunda uyarmak. Ancak bu konuda asıl sorumluluk devlete aittir. Bu tür finansal faaliyetlerin denetlenmesi, kayıt dışı para trafiğinin önlenmesi ve halkın korunması, devletin ilgili kurumlarının görev alanına giriyor. Dolayısıyla biz, emeklilerin mağduriyet yaşamaması için uyarıda bulunuyoruz, ancak yaptırım gücüne sahip değiliz” bilgisini paylaştı.

SÖMÜRÜ İHTİMALİ ARTIYOR

Ekonomik sıkıntı yaşayan ve kredi notu düşük olan birçok emeklinin, bankalardan kredi alamadığı için çareyi bu tür ilanlarda sunulan yüksek faizli tekliflerde aramak zorunda kaldığını öne süren Başkan Yanar, “Bu da emeklileri gittikçe büyüyen bir borç döngüsünün içine sokuyor. Borçlanarak ayakta kalmaya çalışan insanlar, daha sonra bu yüksek faizleri karşılayamadıkları için çok daha ağır bir yoksullukla yüz yüze kalıyor. Yani bu tür uygulamalar, zaten kırılgan olan ekonomik yapıyı daha da zayıflatıyor. Bu ilanların önemli bir kısmı, yöntemleri ve faiz oranları itibarıyla tefecilik faaliyetine oldukça yakın duruyor. Dolayısıyla hem hukuki hem de sosyal açıdan ciddi riskler taşıyor. Emekliler, yaşamlarını sürdürebilmek için son çare olarak bu tekliflere yöneldikçe, dolandırıcılık ve sömürü ihtimali de artıyor. Ekonomik sıkıntılar büyüdükçe emeklilerin bu tür tuzaklara düşme olasılığı da yükseliyor” ifadelerine dikkat çekti.

GEÇİM DERDİ BÜYÜDÜKÇE…

“Emeklilerin bu tür cazip görünen fakat tehlikeli olabilecek finansal tekliflere kapılmamaları için en önemli faktör, ekonomik koşullarının iyileştirilmesidir” diyen Başkan Yanar, “Eğer emekliler insanca yaşayabilecek bir gelir elde eder ve temel ihtiyaçlarını karşılayabilecek duruma gelirse bu tür riskli yöntemlere yönelme zorunluluğu ortadan kalkar. Ancak insanlar yoksullaştıkça ve geçim derdi büyüdükçe, bu tür sömürü mekanizmalarının önüne geçmek çok daha zor hâle geliyor. Bu nedenle, sorunun temel çözümü devletin sosyal politikaları geliştirmesinden geçiyor. Dernek olarak bu tür ilanlarla ilgili resmî mercilere ihbarda bulunma yetkimiz kısıtlı olsa da, üyelerimizi bilinçlendirmek için elimizden geleni yapıyoruz. Toplantılarımızda, eğitim çalışmalarımızda ve birebir görüşmelerimizde emeklilere bu tür riskleri ayrıntılı şekilde anlatıyoruz. Ancak kalıcı ve etkili çözümlerin devlet kurumları tarafından oluşturulması gerektiği konusunda ısrarcıyız” dedi.

REHBERLİK SAĞLAMAYA ÇALIŞIYORUZ

Bu tür ilanların çoğalmasının, ekonomik olarak zaten zor durumda olan emekliler için ciddi bir güvenlik açığı yarattığını hatırlatan Başkan Yanar, “Borçlanma baskısı arttıkça, emeklilerin yaşam standartları daha da düşüyor. Finansal olarak kırılgan hâle gelen emekliler, sağlık, barınma ve temel ihtiyaçlarını karşılamakta dahi zorlanır hâle geliyor. Bu durum yalnızca bireysel bir problem değil, toplumun genel sosyal refahını da olumsuz etkileyen bir süreçtir. Dernek olarak, emeklilerin güvenilir finansal kaynaklara ulaşabilmesi için elimizden geldiğince rehberlik sağlamaya çalışıyoruz. Yasal yollarla kredi başvurusu yapılabilecek kurumlar, sosyal yardımlar, belediyelerin destek programları gibi konularda üyelerimizi bilgilendiriyoruz. Ancak bunun ötesinde, emeklilerin ekonomik yükünü hafifletecek güçlü sosyal politikaların uygulanmasının şart olduğunu düşünüyoruz” çağrısında bulundu.

BÜYÜK KIRILGANLIKLAR ORTAYA ÇIKACAK

Başkan Yanar, son olarak ise “Emeklilerin içine çekildiği derin yoksulluk onları işte böyle tefecilere mahkum etmekte! Devlet emeklilerin sorununu çözerse, iyileştirirse bu sorun olmaktan çıkar. Ama insanlar yoksullaştıkça emekliler açlığa mahkum edilirse, yaşam hakkı elinden alınırsa bunun önleminin alınması çok güç. Dolayısıyla bu tür sömürücülere, tefecilere büyük rant kapısı aralanmaya devam edecek! Bugün ülkemizde çocuk işçiliğinin arttığını, gençlerin suça sürüklenme oranlarının yükseldiğini ve emeklilerin çoğunun iki işte birden çalışmak zorunda kaldığını görüyoruz. Emekliler artık sadece giyinme, barınma veya beslenme için değil, hayatta kalabilmek için mücadele ediyor. Bu tablo, toplumun en kırılgan kesimlerinden biri olan emeklilerin çok daha güçlü bir sosyal destek sistemine ihtiyaç duyduğunu gösteriyor. Eğer bu sorunlara çözüm üretilmezse, hem bu tür finansal sömürü girişimleri artacak hem de sosyal yapıda daha büyük kırılganlıklar ortaya çıkacaktır” mesajını verdi.