İTB’de gündem pamuk! “Destekler beklentileri karşılamadı”

NURETTİN BAKİ

İzmir Ticaret Borsası (İTB) 3 ve 8 Ekim tarihlerinde yapılan seçimlerden sonra göreve başlayan yeni yönetimiyle ekim ayı olağan meclis toplantısını gerçekleştirdi. Tarımda yaşanan gelişmelerle ilgili açıklamalarda bulunan İTB Yönetim Kurulu Başkanı Işınsu Kestelli, pamuk sektörüne ayrı bir parantez açtı. Pamukta tarla veriminin azalmasına rağmen ekim alanlarında yaşanan artışa dikkat çeken Kestelli, hem pamuk üreticisinin hem de tekstil sanayicilerinin sektörde yaşanan gelişmelerden dolayı mutlu olmadığının altını çizdi. Pamuk üreticilerine verilen desteklerin yeterli olmadığına vurgu yapan Kestelli, “Prim miktarının pamuk üreticimizin yaşadığı sorunlar dikkate alınarak tekrar değerlendirilmesinin uygun olacağını düşünüyoruz. Piyasanın bu şekilde devam etmesi ve prim desteklerinde bir iyileştirme yapılmaması durumunda önümüzdeki yıl,‘pamuk ekim alanlarında’ tekrar bir gerileme yaşanmasının muhtemel olduğunu söyleyebilirim” dedi.

ŞİMDİ İCRAAT ZAMANI!

Borsa seçimlerini geride bıraktıklarını söyleyen İTB Yönetim Kurulu Başkanı Işınsu Kestelli, “Şimdi icraat ve çalışma zamanı” diyerek, “Borsamızın seçimlerini geride bıraktık.Adeta bir şenlik havasında geçen ve demokrasinin güzelliğini bir kez daha bizlere yaşatan bu sürece katkı koyan tüm üyelerimize yürekten teşekkür ediyorum.Şimdi gün çalışma günü.Şimdi icraat zamanı.Pandemiyle başlayan, emtia piyasaları ve enerji fiyatlarındaki yükselişle süren, Ukrayna-Rusya savaşı ile zirveye çıkan, enflasyon baskısıyla giderek zorlaşan çalkantılı bir dönemden geçtik. Elbette ki istisnasız herkes bu süreçten bir şekilde etkilendi.Ancak artık çalkantılı günlerin sonuna yaklaşıyoruz.Bunu ben söylemiyorum; IMF’nin, Dünyanın Ekonomik Görünümü Raporu söylüyor” ifadelerini kullandı.

SANAYİCİ VE ÜRETİCİ MUTLU DEĞİL

Pamukta tarla veriminin azalmasına rağmen ekim alanlarında yaşanan artışa dikkat çeken Kestelli, hem pamuk üreticisinin hem de tekstil sanayicilerinin sektörde yaşanan gelişmelerden dolayı mutlu olmadığının altını çizdi. Kestelli, “2022 yılı pamuk rekolte tahmin çalışmasını tamamlayarak geçtiğimiz günlerde kamuoyu ile paylaştık. Ortalama tarla veriminin yüzde 6 azalmasına rağmen, ekim alanlarındaki yüzde 28’lik artış nedeniyle bölgemiz pamuk üretiminin geçen yıla göre yüzde 19 oranında artacağı tahmin ediliyor. 221 bin ton mahlıç pamuk üretim tahmini uzun yıllardır bölgemizde ulaşılan en yüksek üretim miktarı olması nedeniyle sevindirici.Ancak hem üreticilerimizin hem de tekstil sanayicilerimizin sektörde yaşanan gelişmelerden çok mutlu olmadığını görüyoruz.Kütlü pamuk fiyatları ortalama 16-17 lira seviyelerinde hareket ediyor. Geçtiğimiz yıl aynı dönemde 11 lira seviyelerinde idi.Bu açıdan bakıldığında yüzde 50 civarında bir fiyat artışından bahsedebiliriz.Ancak, üreticilerimizin girdi maliyetleri bu dönemde çok daha fazla arttı.Nitekim, TÜİK tarafından açıklanan tarımsal girdi fiyatları ağustos ayında bir yıl öncesine göre ortalamada yüzde 135 yükseldi. Üstelik pamuk üretiminin en önemli maliyet kalemlerinden olan gübre fiyatlarındaki artış yüzde 234, enerji fiyatlarındaki artış ise yüzde 185’e ulaştı. Bu nedenle bugün piyasa da oluşan pamuk fiyatı üreticilerimizin beklentilerinin haklı olarak çok altında kaldı” değerlendirmesinde bulundu.

DESTEKLER BEKLENTİLERİ KARŞILAMADI

Pamukla ilgili düşüncülerini aktarmaya devam eden Kestelli, “Fiyatların bu seviyelere gerilemesine küresel pamuk fiyatlarında yaşanan gerilemenin ve tekstil sektöründeki talep daralmasının neden olduğunu söyleyebiliriz. Oluşan fiyatlara göre bir kilogram pamuğu ortalama 14 lira seviyelerinde mal eden üreticimiz ancak maliyetini karşılayabiliyor. Pamuk hasat sezonunda sektörde bunlar yaşanırken üreticilerimizin merakla beklediği 2022 yılı tarımsal destek miktarları açıklandı. Gübre ve mazot desteklerinde geçtiğimiz yıla göre yüzde 257 gibi önemli bir artış yapılması nedeniyle Tarım ve Orman Bakanlığımıza teşekkür ediyoruz. Ancak, kilogram başına verilen prim desteklerinde bir değişiklik yapılmaması ve geçen yıl olduğu gibi 110 kuruş açıklanması beklentileri karşılamadı. Prim miktarının pamuk üreticimizin yaşadığı sorunlar dikkate alınarak tekrar değerlendirilmesinin uygun olacağını düşünüyoruz. Piyasanın bu şekilde devam etmesi ve prim desteklerinde bir iyileştirme yapılmaması durumunda önümüzdeki yıl,“pamuk ekim alanlarında” tekrar bir gerileme yaşanmasının muhtemel olduğunu söyleyebilirim. Ürün fiyatlarında yaşanan bu istikrarsızlık tarım sektörümüzün en önemli sorunlarından birisi” diye konuştu.

BAŞARILIYIZ AMA YETERLİ DEĞİL!

İTB Meclis Başkanı Ömer Gökhan Tuncer ise ilk meclis başkanlığını yaptığı toplantıda, İzmir’in çiğ süt varlığıyla ilgili değerlendirmelerde bulundu. Tuncer, “İzmir olarak toplam çiğ süt üretiminden aldığımız yüzde 6’lık pay ile en önemli süt üretim merkezlerinin başında geliyoruz. Yaklaşık 3 milyar dolarlık ihracat ile de toplam ihracattan aldığımız pay yüzde 13 civarında.Bu verileri diğer illerimiz ile karşılaştırdığımızda başarılı olduğumuzu söylemek mümkün. Ancak, bizim için yeterli olmamalı.Başarılıyız diyebilmemiz için; ortalama 350 kilo olan dekara buğday verimimizi Almanya’nın seviyesi olan 780 kiloya, hatta daha da yükseğe çıkarmalıyız. Ortalama 22 bin dolar olan tarımda istihdam edilen başına ihracat değerimizi Avustralya’nın seviyesi olan 90 bin dolara çıkarmalıyız” dedi.