Kiracı alarmı: Taşınma faturası 200 bini aştı! Bankalardan 'kira kredisi' hamlesi

Türkiye'de rekor kıran enflasyon ve hız kesmeyen konut talebi, sadece ev fiyatlarını değil, kiralık piyasasını da adeta yangın yerine çevirdi. Ev değiştirmek, artık sadece yeni bir başlangıç değil, en zorlu ekonomik kararlardan biri haline geldi. Büyükşehirlerde artan konut maliyetleri karşısında kiracılar, maddi güçleri kirayı ödemeye yetse bile, taşınmanın getirdiği devasa ek bütçeyi karşılamakta zorlanıyor.

TAŞINMA FATURASI: 200 BİN LİRAYI AŞABİLEN GİZLİ MALİYETLER

Bir kiracının yeni bir eve geçerken ödemek zorunda kaldığı emlakçı komisyonu, depozito ve nakliye ücretleri, alt alta yazıldığında dudak uçuklatan meblağlara ulaşıyor. Piyasa koşullarında bu toplam giderin, özellikle İstanbul, Ankara ve İzmir gibi metropollerde 200 bin liralara kadar çıkabildiği belirtiliyor. Bu astronomik maliyet, birçok kiracıyı, zorunlu finansman arayışına itiyor.

Bu acil ihtiyaca cevap vermek üzere, bankacılık sektörü de yeni bir ürünle piyasaya çıktı: "Kira Kredisi." Kiracılar, birikimlerini eritmek yerine bu kredilerle, ev sahiplerinin talep etmeye başladığı döviz veya altın bazlı depozitoları, kiralarla paralel artan emlakçı komisyonlarını ve fahiş nakliye ücretlerini ödeyerek bir nebze olsun rahat nefes alma peşine düştü.

EV SAHİPLERİ PİYASAYI TEKELİNE ALDI: 'ÜÇ DEPOZİTO, ALTI AYLIK PEŞİN' ŞARTLARI

Konunun uzmanları ve piyasa temsilcileri, kiralık konut piyasasındaki dengenin tamamen ev sahipleri lehine döndüğünün altını çiziyor. Talep patlaması ve kiralık arzının yetersizliği, ev sahiplerine kural koyma lüksü tanıyor.

Emlak Temsilcisi Mehmet Korkmaz, kiralık daire bulmanın son iki yıldır büyük bir sorun haline geldiğini vurguladı. Korkmaz, "Talep çok, arz az olunca ev sahipleri kendi lehine şartlar koyuyor. Eskiden bir kira bedeli depozito istenirken, şimdi bazıları üç depozito talep ediyor. Hatta bazı ev sahipleri altı aylık peşin ödeme şartı getiriyor. Güven sorununun had safhada olduğu bu dönemde, biz emlakçılar bile artık neredeyse birer ara bulucu gibi çalışmak zorunda kalıyoruz," şeklinde konuştu. Korkmaz'ın sözleri, kiracıların yaşadığı çaresizliği gözler önüne seriyor.

Nakliye sektöründeki fiyat artışları da cabası. Yüksek akaryakıt ve işletme maliyetleri nedeniyle son yıllarda büyük bir sıçrama yapan nakliye ücretleri, taşınma maliyetini daha da yukarı çekerek, kiracıların omuzlarındaki yükü katmerliyor.

EKONOMİSTLERDEN 'BORÇ SARMALI' UYARISI

Kiracıların nakit sıkıntısına çözüm olarak sunulan "kira kredisi" ürünleri, bir yandan zorunlu giderleri karşılarken, diğer yandan ciddi bir finansal risk taşıyor.

Bazı ekonomistler, taşınmanın yüksek bir maliyet oluşturduğu gerçeğini kabul etmekle birlikte, bu tip uygulamaların uzun vadede vatandaşı daha büyük bir borç yükünün altına sokabileceği konusunda uyarıyor. Yüksek faiz oranlarıyla çekilen bu kredilerin, zaten zorlanan hane bütçesi üzerinde yeni bir baskı oluşturma ve kiracıları "borç sarmalına" itme ihtimali mevcut şartlarda oldukça yüksek görünüyor.

Uzmanlar, kiralık piyasasındaki bu uçucu ortamın, denetimler ve arzı artıracak yeni konut projeleriyle bir nebze olsun dengelenmesi gerektiğini belirtiyor. Aksi takdirde, Türkiye'de ev kiralamak, artık dar ve orta gelirli vatandaşlar için sadece bir barınma ihtiyacı olmaktan çıkıp, bankaların kapısını çalmayı gerektiren bir lüks harcaması haline gelecek.