Kiralık evlerde yeni şart: Senet dönemi başladı

Star Haber’den Canan Yıldırım’ın haberine göre, ev sahibi–kiracı uyuşmazlıkları her yıl daha da artarken, kiralama süreçlerinde öne sürülen koşullar da giderek ağırlaşıyor.

Peşin ödeme, kefil gösterme, adli sicil kaydı ve hatta banka hesap dökümü talep eden ev sahiplerinin sayısı çoğalırken, son dönemde ortaya çıkan yeni bir uygulama dikkat çekti. Ev sahipleri, artık 12 aylık kira sözleşmesindeki her ay için ayrı ayrı senet istemeye başladı. İşte detaylar…

SENETLE KİRA TALEP ETMEK YASAL MI?

Gayrimenkul Hukuku Uzmanı Ali Güvenç Kiraz’a göre ev sahipleri, kira alacaklarını güvenceye almak amacıyla kiracılardan senet talep ediyor. Yargıtay da bu uygulamanın hukuka aykırı olmadığı yönünde kararlar veriyor. Kiraz’ın konuya ilişkin açıklamasında şu ifadeler yer alıyor:

“Mal sahibi kira borcunu garanti altına almak amacıyla senet talep edebilir. Senet talep etmesinde Yargıtay herhangi bir hukuka aykırılık görmüyor”

Bazı ev sahipleri bu yöntemi güvence amacıyla talep ettiklerini belirtirken, kimileri de “kira ödenmeme ihtimaline karşı senet şart” diyerek gerekçe sunuyor. Ancak uzmanlara göre durum göründüğü kadar basit değil, kiracılar kendilerine sunulan her senedi imzalamak zorunda değil.

KİRA VE DEPOZİTO DIŞINDA SENET İSTENEMEZ

Depozito senedi en fazla üç aylık kira tutarında olabilir. Depozito amaçlı düzenlenen senetlerde önemli bir limit bulunuyor. Depozito için hazırlanacak senedin, üç aylık kira bedelini aşamayacağını söyleyen Kiraz, bu sınırın üzerindeki senetlerin geçersiz sayılacağını ifade ediyor.

Ayrıca şu noktayı da ekliyor:

“Bunun haricinde herhangi bir alacak kalemi için; demirbaşlar ve eşyalar için apartman aidat borçları benzeri gibi bir takım borçlar için senet düzenlemek zorunda değildir.”

Uzmanlara göre üç aydan fazla tutarda senet talep edilmesi, Türk Borçlar Kanunu’ndaki ‘kiracı aleyhine düzenleme yasağı’ kapsamında değerlendirilir.

Ev sahiplerinin giderek artan talepleri ise kiracılar üzerinde baskı oluşturuyor. Özellikle son dönemde yaygınlaşan senet uygulaması, birçok kiracının kendisini güvensiz, zorlanmış ve hatta “sanki borcunu ödemeyecek biriymiş” gibi hissetmesine yol açıyor.

Tüm bu süreç, ekonomik sıkıntılar nedeniyle zaten zorlanan kiracılarda yeni bir mahcubiyet ve utanç duygusu yaratıyor; haklı olsalar bile kendilerini zor durumda hissedebiliyorlar.

SENET İMZALAMADAN ÖNCE NELERE DİKKAT ETMELİ?

Uzmanlara göre kiracılar, senet imzalamadan önce iki önemli riskle karşılaşabilir. Ali Güvenç Kiraz bu konuda şu açıklamayı yapıyor:

“Hem kira borcunu ödeme riski ortaya çıkar, hem de senetleri ödeme riski ortaya çıkar. Yani bir konuda aynı anda iki borç ödeme ortaya çıkabilir.

Kira borcuna yönelik verilen senetlerin hepsinin mutlaka kira sözleşmesinin içine veya kira sözleşmesinin içindeki bir ek protokol; yani senet protokolüne ne için verildiği ve senet numaraları senet tarihleri vade tarihlerinin açık ve aleni şekilde yazılması gerekir”

YASAK DEĞİL AMA KURALLARA BAĞLI

Star Haber’den Canan Yıldırım’ın aktardığı bilgilere göre, kira sözleşmelerinde senet talep edilmesi tamamen hukuka aykırı olmasa da oldukça dar bir çerçeveye sahiptir.

Uzmanlar, kiracıların hem kira sözleşmesini hem de imzalayacakları senetleri detaylıca incelemesi gerektiğini vurguluyor. Aksi hâlde kiracılar, aynı borç için iki kez ödeme yapma tehlikesiyle karşı karşıya kalabilir.

(Alındığı Kaynak: Star Haber)