Sosyal güvenlikte kapsamlı dönüşüm: Mikro sigorta ve yeni emeklilik modeli yolda

Cumhurbaşkanlığının 2026 yılı programında, sosyal güvenlik sistemine yönelik dikkat çekici düzenlemeler yer alıyor. Program kapsamında düşük gelirli esnaf, sanatkar, çiftçi ve mevsimlik işçiler için “mikro sigorta programları” uygulamaya konulacak. Ayrıca, emekli maaşlarının sigortalılık süresine göre artırılacağı yeni bir model üzerinde de çalışmalar sürüyor.
Türkiye Gazetesi’nin haberine göre, sosyal sigorta sisteminin finansal sürdürülebilirliğini ölçen aktif-pasif oranı son üç yılda 2 seviyesinden 1,61’e geriledi. Çırak, stajyer ve kursiyerler hariç tutulduğunda ise bu oran 1,49’a düştü. Bu da mevcut durumda her 1,49 çalışanın bir emekliyi finanse ettiği anlamına geliyor. Uzmanlar, sistemin sağlıklı bir şekilde devam edebilmesi için bu oranın en az 3 olması gerektiğine dikkat çekiyor.

KAYIT DIŞI İSTİHDAMLA MÜCADELE KAPSAMINDA “KOLAY İŞVERENLİK” MODELİ

Cumhurbaşkanlığının 2026 yılı programında, sosyal güvenlik sistemine ilişkin dikkat çeken yenilikler yer aldı. Programda, kayıt dışı istihdamla mücadele kapsamında Sosyal Güvenlik Kurumu’nun (SGK) “kolay işverenlik” modelinin yaygınlaştırılması planlanıyor. Bu sistem sayesinde, ev hizmetlerinde çalışanlar ile apartman görevlilerinin sigorta primleri e-Devlet üzerinden kolayca bildirilebiliyor. Yeni düzenleme ile farklı meslek gruplarının da bu kapsama alınması ve kayıt dışı çalışmanın önüne geçilmesi hedefleniyor.
SGK’nın ayrıca, işyeri bildirgesi, işe giriş ve işten ayrılış işlemlerinin muhasebeci desteği olmadan e-Devlet üzerinden yapılabilmesi için sistemin kapsamını genişletme çalışmaları yürüttüğü bildiriliyor.

DÜŞÜK GELİRLİ ÇALIŞANLAR İÇİN “MİKRO SİGORTA” MODELİ

Cumhurbaşkanlığı programında öne çıkan bir diğer başlık ise düşük gelirli çalışanlara yönelik “mikro sigorta” modeli. Yüksek prim ödemeleri nedeniyle sosyal güvenlik sistemine dahil olamayan esnaf, çiftçi ve mevsimlik işçiler için geliştirilen bu modelle, gelir düzeyine göre farklı prim oranları uygulanacak. Böylece daha fazla kişinin sigorta kapsamına alınması ve sosyal güvenlik hizmetlerinden yararlanması amaçlanıyor.

SİGORTALILIK SÜRESİ UZADIKÇA EMEKLİ MAAŞLARI ARTACAK

Cumhurbaşkanlığının 2026 yılı programında, emeklilik ve çalışma hayatına yönelik kapsamlı değişiklikler öngörülüyor. Yeni düzenlemeyle birlikte, sigortalılık süresi uzadıkça emekli maaşlarının da artacağı bir sistem hayata geçirilecek. Bu modelle erken emeklilik yerine uzun süre çalışma teşvik edilecek ve sosyal güvenlik sisteminin mali dengesinin korunması hedeflenecek.

MESLEKİ REHABİLİTASYON UYGULAMASI

Programda ayrıca, maluliyet aylığı alan veya sürekli iş göremezlik raporu bulunan vatandaşların yeniden istihdama kazandırılması amacıyla mesleki rehabilitasyon uygulamalarının başlatılacağı ifade edildi. Bu uygulamalarla, iş gücü piyasasından kopan bireylerin yeniden üretken hale getirilmesi planlanıyor.

ESNEK ÇALIŞMA MODELLERİ SGK MEVZUATINA UYUMLU HALE GETİRİLECEK

Cumhurbaşkanlığı 2026 programında dikkat çeken bir diğer başlık ise esnek çalışma modelleri oldu. Kısa çalışma, evden çalışma ve hibrit çalışma gibi sistemlerin sosyal güvenlik mevzuatıyla uyumlu hale getirilmesi hedefleniyor. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı bünyesinde kurulan Bilim Kurulu’nun, bu modellerin hukuki altyapısını tamamlamak üzere teknik hazırlıklarını sürdürdüğü bildirildi.