Uçak'tan pamuk sektörüne acil destek çağrısı

İzmir Ticaret Borsası (İTB) Yönetim Kurulu Başkan yardımcısı Bülent Uçak, pamuk sektöründe yaşanan ciddi daralmaya dikkat çekerek kamuya acil destek çağrısında bulundu. Uçak, yaptığı değerlendirmede ekili alan ve verimdeki düşüşün kütlü pamukta yüzde 30'a varan kayıplara yol açtığını rakamlarla ortaya koydu. Küresel pazardaki büyük oyuncular karşısında rekabet güçlerinin azaldığını belirten Uçak, mevcut durumu "Tren gidiyor. Pazarları kaybettik, üretimleri kaybediyoruz." sözleriyle özetledi ve kamu bankaları ile Eximbank'ın ortak finansman havuzu oluşturması gerektiğini vurguladı.

REKOLTE DÜŞÜYOR, ALAN DARALIYOR

Uçak, pamuk üretiminde son üç sezondur fiyatların yaklaşık yüzde10 bandında seyrettiğini, ancak üretimin çok zorlandığı bir yıl yaşandığını dile getirdi. Üretimde ciddi gerileme olduğunu belirterek son yıllardaki rakamları paylaşan Uçak, 2024–2025 sezonunda pamuk ekili alanın 115 bin hektardan 90 bin hektara gerilediğini söyledi. Geçen yıl 485 milyon kilogram olan kütlü pamuk üretimi beklentisinin bu yıl 370 milyon kilogram civarında olduğunu; geçen yıl 420-422 kilogram/dekar olan verimin ise maksimum 400-410 kilogram/dekar seviyelerinde olmasının beklendiğini aktardı. Elyaf üretiminin 190 bin tonlardan 148 bin tonlara gerilediği bilgisini paylaşan Uçak, bu durumun toplamda kütlü pamukta yüzde 26 ila yüzde30’lara varan verim kayıpları ve alan daralmasından kaynaklandığını vurguladı.

BREZİLYA İKİ KATINA ÇIKARDI

Küresel ticaretteki hızlı değişimlere ve büyük oyuncuların agresif politikalarına dikkat çeken Uçak, Brezilya'nın bir yıl vadeli ödeme kolaylığıyla Türkiye'ye yoğun mal soktuğunu belirtti. Türkiye'nin pamuk üretiminin 1 milyon tonlardan 500 bin tonlara düştüğü bir dönemde, Brezilya'nın üretimini 2 milyon tondan 4 milyon tonlara çıkardığına işaret eden Uçak, “Karşımızdaki oyuncular çok büyük, gözümüzü açmamız lazım” uyarısında bulundu. Amerika'nın dahi, Türkiye'ye pamuk ihracatı yapanlara GSYİH kredileriyle uzun vadeli ödeme kolaylıkları sunmasının şaşırtıcı olmayacağını ifade etti.

ACİL DESTEK VE FİNANSMAN ÇAĞRISI

Sektörün ayakta kalması için acil bir finansman modeline ihtiyaç olduğunu vurgulayan Uçak, Eximbank ve kamu bankalarının ortaklaşa yapacağı bir havuzla tekstil ve pamuk üreticilerinin kesinlikle desteklenmesi gerektiğini talep etti. Uçak, durumu özetlerken, “Treni kaçırmadan yetişelim. Tren gidiyor. Pazarları kaybettik, üretimleri kaybediyoruz. Yarın öbür gün her şeyi kaybedebiliriz” ifadelerini kullandı. Ayrıca, ABD'li üreticilere gümrük vergilerinden elde edilen bedellerin ileride sübvansiyon olarak geri verileceği beklentisine atıfta bulunarak, Türkiye'nin ise 80'lerden bu yana kazanılmış haklarını veya pazarlarını bir bir kaybettiğini savundu.

ÜVEY EVLAT MUAMELESİNE KARŞIYIZ

Son olarak, geçen seneyle bu sene arasında yüzde 20'lere, beş sene önceyle kıyaslandığında ise yüzde 50'ye yakın bir pay kaybı yaşandığını hatırlatan Uçak, cari fazla veren bir sektörün bu kadar dışlanmaması gerektiğini söyledi. Başlarından deprem ve başka sorunlar geçtiğini kabul ettiklerini, ancak bu kadar "üvey evlat muamelesi" yapılmasına karşı olduklarını dile getirdi. Uçak, sektördeki herkesin dikkatli bir şekilde desteklenmesi ve iştahlandırılması gerektiğini, sezona motivasyon sıfır olarak girildiğini sözlerine ekleyerek açıklamalarını sonlandırdı.

Kaynak : BERKAY ERDEN