Yeni nesil ÖKC taslağı yenilendi: Mobil ödeme istisnası ve bankalara denetim sürprizi!

Türkiye’de kayıtlı ekonominin derinleştirilmesi ve satış hasılatlarının şeffaf bir şekilde takibi amacıyla Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB), uzun süredir üzerinde çalıştığı "Yeni Nesil ÖKC Uygulama Genel Tebliği Taslağı"nda önemli düzenlemelere gitti. Önceki gün yapılan resmi duyuru ile revize edilen taslağın detayları paylaşılırken, sektör paydaşlarından son geri bildirimleri toplamak için de bir çağrı yapıldı.

GİB, yaptığı açıklamada taslağın ilk halinin ardından gelen yoğun eleştiri ve önerilerin titizlikle değerlendirildiğini ve bu doğrultuda bir yeniden düzenleme sürecine gidildiğini belirtti. İşletmelerin dijital dönüşümüne adapte olmayı hedefleyen bu stratejik adımın, vergi güvenliğini en üst seviyeye taşımayı amaçladığı vurgulandı.

GÜVENLİ MOBİL ÖDEMEYE YEŞİL IŞIK: İŞTE İSTİSNA KAPSAMINA GİRENLER

Yeni nesil ÖKC zorunluluğu, mal teslimi veya hizmet ifasında bulunan tüm perakende işletmeleri kapsayacak şekilde düzenlendi. Ancak taslağın en dikkat çekici kısmı, bu zorunluluğa getirilen önemli istisnalar oldu.

Taslağa göre, “Güvenli Mobil Ödeme ve Elektronik Belge Yönetim Sistemi” adı verilen yeni teknolojik altyapıya entegre olan işletmeler, yeni nesil fiziki ÖKC kullanma yükümlülüğünden muaf tutulacak. Bu düzenleme, özellikle teknoloji odaklı ve mobil ödeme çözümlerine yatırım yapan işletmeler için büyük bir kolaylık ve maliyet avantajı sağlayacak.

Ancak, kontrolsüz kullanımın önüne geçmek adına kritik bir yasak da getirildi: İşletmelerin, başkasına ait ÖKC veya mobil ödeme sistemlerini kullanması kesinlikle yasaklandı.

BAYİLİK YAPILARINA ÖZEL ESNEKLİK

Öte yandan, Türkiye genelinde en az 30 bayisi bulunan köklü bayilik (franchise) yapılarına özel bir istisna tanındı. Bu büyük yapılar, kendi bünyelerinde geliştirdikleri ya da anlaştıkları sistemleri, zincirdeki diğer işletmelere de kullandırabilecek. Bu madde, büyük perakende zincirlerinin operasyonel uyumunu kolaylaştırmayı hedefliyor. Ayrıca, e-ticaret faaliyetinde bulunan işletmelere de sanal POS cihazı kullanma izni netleştirildi.

POS CİHAZLARINDA SUİSTİMAL ALARMI: BANKALARA DENETİM YETKİSİ

Yeni tebliğ taslağı, sadece işletmeleri değil, bankalar ve ödeme hizmet sağlayıcılarını da mercek altına alıyor. Taslak, POS cihazlarının vergi kaçırma amaçlı veya amacı dışında kullanılması durumlarında, ilgili finansal kuruluşlara denetim ve yaptırım uygulama yükümlülüğü getiriyor. Bu yükümlülüklerin ihlali halinde bankalar ve ödeme kuruluşları da cezai yaptırımlarla karşı karşıya kalacak. Bu, POS cihazları üzerinden yapılan şüpheli işlemlerin takibinde yeni bir dönem başlatacak.

GEÇİŞ TAKVİMİ VE UYUM SÜRESİ

İşletmelerin yeni sisteme adapte olmaları için geniş bir zaman tanınıyor. Taslağın öngördüğü takvime göre, tebliğin yayımlanmasını takip eden beşinci ayın başında yürürlüğe girmesi bekleniyor. Uyum süresi ise bu yürürlük tarihini izleyen ayın sonuna kadar belirlendi.

Bu takvim, işletmelere tebliğin yayımlanmasından itibaren yaklaşık altı aylık bir geçiş ve uyum süresi sunuyor.

GİB'İN NİHAİ HEDEFİ: KAYITLILIK VE ŞEFFAFLIK

GİB, düzenlemenin temel amacını altı ana başlıkta özetledi:

Kayıtlı ekonominin güçlü bir şekilde desteklenmesi.

Vergi güvenliğinin tam olarak sağlanması.

Mal ve hizmet satış hasılatlarının tam ve doğru bir şekilde tespit edilmesi.

Fatura veya fatura yerine geçen belgelerin eksiksiz düzenlenmesinin sağlanması.

Sektör paydaşlarının taslağa dair son görüş ve önerilerini 1 Aralık'a kadar ilgili form üzerinden iletmesi bekleniyor. GİB, çalışmaların devam ettiğini ve tüm geri bildirimlerin nihai tebliğde değerlendirileceğini kaydetti.