- Ekonomi
- 22.07.2025 18:01
Sayfa Yükleniyor...
Türkiye’nin en büyük kömürlü termik santrallerinden Soma B, 22 Temmuz’da kapandı. Borç batağı, kömür krizi ve işsizlik… Peki bu dev santral neden durdu?
Soma’nın kalbinde yıllardır dumanı tüten dev enerji tesisi sessizliğe büründü. Türkiye’nin en büyük kömürle çalışan termik santrallerinden biri olan Soma B Termik Santrali, 22 Temmuz 2025 itibarıyla faaliyetlerini tamamen durdurdu. Bu karar, hem bölge halkını hem de enerji sektörünü derinden sarstı. Peki, Soma Termik Santrali neden kapatılıyor? Kimin elindeydi? Nasıl çalışıyordu? Detaylarıyla derledik.
2015 yılında Özelleştirme İdaresi Başkanlığı tarafından satışa çıkarılan Soma B Termik Santrali, 685,5 milyon dolarlık dev bir işlemle Konya Şeker Sanayi ve Ticaret A.Ş.’nin bünyesine katıldı. Santralin tüm operasyonel süreci, Konya Şeker’in iştiraklerinden biri olan Soma Termik Santral Elektrik Üretim ve Ticaret A.Ş. aracılığıyla yürütülmekteydi. Yani bu dev tesisin mülkiyeti tamamen Konya Şeker’e aitti.
Soma B Termik Santrali, enerjisini bölgeden çıkarılan yerli kömürden yani linyitten alıyordu. Ege Linyitleri İşletmesi (ELİ) tarafından temin edilen bu kömürle yılda yaklaşık 8 milyon tonluk yakıt tüketimi gerçekleşiyordu. Toplam kurulu gücü 990 megavat olan santral, 6 üniteden oluşan yapısıyla Türkiye’nin elektrik ihtiyacına yıllardır katkı sağlıyordu.
TERMİK SANTRAL NE DEMEK?
Basit bir ifadeyle termik santral, ısı enerjisinin elektrik enerjisine dönüştürüldüğü tesislerdir. Soma gibi kömürle çalışan santrallerde fosil yakıtlar yüksek ısıya ulaşmak için yakılır. Bu işlemle elde edilen buhar, türbinleri döndürerek jeneratör aracılığıyla elektriğe dönüşür. Türkiye'deki termik santraller, genellikle iç tüketim, sanayi ve ısıtma amaçlı enerji üretiminde hayati rol oynar.
PEKİ SOMA TERMİK SANTRALİ NEDEN KAPATILIYOR?
Kapatmanın ardında birkaç ciddi neden var. Bunların başında ise mali kriz geliyor:
Borç Dağ Gibi Büyüdü: Konya Şeker’in Soma Santrali üzerinden kamu iştiraki olan Türkiye Kömür İşletmeleri’ne (TKİ) olan borcu 18 milyar TL’ye ulaştı. Bu borç ödenmeyince TKİ, kömür sevkiyatını durdurdu. Santral, yakıta erişemeyince üretim durma noktasına geldi.
Mali Yapı Çöktü: Konya Şeker’in toplam borcu 2021 yılında 17 milyar TL iken, 2025’e gelindiğinde bu rakam 68 milyar TL’yi aştı. Şirketin nakit akışı, enerji üretimini sürdürebilecek kapasiteden uzaklaştı.
Yönetim Kararı: Konya Şeker Yönetim Kurulu Başkanı Ramazan Erkoyuncu, borçların yapılandırılması sonrası Soma Santrali’nin tamamen devre dışı bırakılacağını açıkladı. "Borcu biten santral, görevini tamamlamıştır," dedi.
Santralin kapanması yalnızca enerji sektörünü değil, Soma halkını da doğrudan etkiliyor. Yüzlerce işçi işsiz kalma riskiyle karşı karşıya. Bölge ekonomisinin büyük bölümü bu santral üzerinden dönerken, kapanma kararı ciddi sosyal ve ekonomik sorunları da beraberinde getirecek.
Ayrıca, santralin kapatılması sürecinin çevresel etkileri, atık sahalarının durumu ve olası hukuki süreçler önümüzdeki günlerde daha fazla gündeme gelecek gibi görünüyor.
Soma B Termik Santrali'nin kapanışı, Türkiye enerji tarihinde ekonomik krizle durdurulan ilk büyük kamu-özel ortaklı projelerden biri olarak kayda geçti. Geriye, üretimi durmuş bacalar, endişeli işçiler ve cevap bekleyen onlarca soru kaldı.