Tarihte bugün ne oldu? 9 Aralık

Türkiye ve dünyada 9 Aralık tarihinde neler yaşandı, tarihte bugün kim doğdu, kim öldü, tarihte bugün yaşanan önemli olaylar neler gibi soruların cevaplarını sizler için derledik.

9 ARALIK TARİHTE BUGÜN NE OLDU?

1905 Moskova Ayaklanması

1905 Moskova Ayaklanması, 1905 yılında gerçekleşen Rus Devrimi kapsamında 7-17 Aralık 1905 tarihinde Moskova'da ortaya çıkan bir ayaklanma. İlk 2 gün barışçıl geçen ayaklanma, 9 Aralık günü silahlı çatışmalara dönüşmüş ve Çarlık ordusu saldırıları sonucu yüzlerce kişi ölmüş.

Moskova'lı işçiler, Bolşeviklerin önderliğinde 7 Aralık günü birçok protesto gösterisi düzenlemişler. Ardından 9 Aralık günü Moskova’ya giren Çarlık ordularıyla ayaklanmacılar arasında kıyasıya çarpışmalar yaşanmış. Ayaklanma, Kazak süvarilerinin ve topçu birliklerinin de desteğini alan Çarlık ordularının, 16 Aralık'ta isyancılara karşı "kesin vur emri" almasıyla birlikte, ertesi gün olan 17 Aralık günü tamamen bastırılmış.

Bolşevikler, Menşevikler ve Sosyalist Devrimciler 5 Aralık'ta Çarlık rejimine karşı bir ayaklanma planlamışlar ve 5-7 Aralık tarihleri arasında genel grev başlamış ve olaylar çatışma olmadan devam etmiş.

Ayaklanmaya hazırlık günlerinde ünlü Sovyet edebiyatçısı Maksim Gorki kilit bir rol oynamış. Gorki Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi'ne 1905 yılında resmi olarak üye olmuş ve aynı yıl "Bilgi Yayınevi" adında bir yayınevi kurmuş. Buradan sağlanan finansman ile işçiler için gereken malzeme ve erzak temin edilmiştir. Ayrıca ayaklanmada kullanılacak askeri teçhizatlar Gorki'nin dairesinde hazırlanmış. Gorki, o dönemde zaman zaman Bolşeviklerin bazı tutumlarını eleştirmekteydi ama Çarlık rejimine karşı olacak bu ayaklanmada partiye ve ayaklanmacılara yardım etmiş.

Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi 1. Konferansı katılımcıları, bu ayaklanmaya katılmak için Moskova'ya hareket etmişlerdir.

Ayaklanmada Sosyalist Devrimci Parti önderlerinden Alexey Uktomski de öldürülmüş. Moskova Kazan Demiryolu'nda Uktomski ile birlikte 150 civarında isyancı da ölmüştür. Sovyetler Birliği'nde kahraman olarak anılan Uktomski'nin Moskova'da gene kendi adını taşıyan sokakta bir heykeli bulunmakta.

Sovyetler Birliği döneminde bu ayaklanma saygı ile anılmıştır. Günümüzde Rusya'da da önemli günler arasında.

Soykırım Sözleşmesi

Soykırım Suçunun Önlenmesi ve Cezalandırılması Sözleşmesi, Aralık 1948'de Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tarafından kabul edilmiş ve Ocak 1951'de yürürlüğe girmiş olup Sözleşme, avukat Raphael Lemkin tarafından Simele Katliamı, Holokost ve Ermeni Kırımına atfedilen soykırım terimini yasal olarak tanımlamakta. Sözleşmeye taraf ülkeler, soykırım suçunu önlemek ve cezalandırmakla yükümlüdür. Sözleşmeyi şu ana dek onayan ülke sayısı 140.

HABER MERKEZİ