Atık ilaçlar çöp değildir 

EMİNE YALÇIN -ÖZEL HABER

Ortak eczaneler ile çalışan, kar amacı gütmeyen, eczacılık mesleği ve çevre ile ilgili projeler üreten eczacı kooperatifi Çevreci Eczacılar Kooperatifi (ÇEKOOP), evsel atık ilaçları toplamak konusunda yerel ve ulusal anlamda ilk ve tek uygulayıcı olarak dünyaya örnek oluyor.

Çevreci Eczacılar Kooperatifi Yönetim Kurulu Başkanı Ecz. Şule İlkkurşunlu, ÇEKOOP’un 2010 yılında kurulduğunu amaçlarının özellikle halkın elinde kalarak çöp ve kanalizasyon sistemlerine karışan ve büyük ölçekli çevre kirliliğine sebep olan atık ilaçların doğaya karışıp zarar vermesini engellemek olduğunu söyledi. İlkkurşunlu, “Atık ilaç; eczanelerin ya da bireylerin almış olduğu ama zaman içinde alınan ilaçların kullanılmaması ya da son kullanım tarihi geçmesi ile ortaya çıkıyor. Bir ilaç kullanılmadığı halde ecza dolabında bekliyorsa o atık ilaçtır. Bize üye olan eczanelerin, hastanelerin ve depoların atık ilaçlarının imhasına yardımcı oluyoruz. ÇEKOOP kurulduğundan bu yana yaklaşık 320 ton atık ilacın doğaya karışmasını engelleyerek imha ettirdik” dedi.

DÜNYANIN KİRLENMEMESİ İÇİN ÇABALIYORUZ

İlkkurşunlu, atık ilaçların ağırlıklı olarak EDAK Eczacılar Kooperatifinin faaliyet gösterdiği Ege Bölgesi’nde İzmir, Manisa, Aydın, Muğla ve Denizli gibi illerden toplandığına dikkat çekerek, EDAK Eczacılar Kooperatifinin de bu projenin içinde aktif olarak yer aldığını dile getirdi. İlkkurşunlu, sözlerine şu şekilde devam etti: “Lojistik ve ekonomik nedenlerden dolayı EDAK’ın faaliyeti olmayan yerlerde çok fazla atık ilaç toplayamıyoruz. Çünkü ilacı imha ettirmek pahalı bir iş. Biz çok çalışıp başka alanlarda para kazanıyoruz. Sonra kazandığımız parayı dünyanın kirlenmemesi adına harcıyoruz. Dünyada bizim gibi çalışan başka bir örgütlenme yok. İlaçları bir yandan imha ettirirken bir yandan da konu hakkında bilinçlendirme çalışmaları yapıyoruz. ÇEKOOP’a üye olan eczanelerin vitrinlerinde ‘bu eczane ÇEKOOP üyesidir atık ilaçlarınızı getirebilirsiniz’ şeklinde not ya da büyük bir şekilde ‘atık ilaç çöp değildir’ yazısı var. Bu yazılar toplum açısından farkındalık yaratarak atık ilaçların değerlendirilmesine sebep oluyor. Atık ilaçların imhasını önemsiyoruz. Çünkü ilaçların son kullanma tarihi var. Birey bunu fark etmeden ilacı kullanırsa kazai zehirlenmeler yaşayabilir. Bu yüzden evde bulunan kullanılmayan ilaçları projeye dahil olan eczanelere götürsünler.”

SAĞLIK ALANINDA ATILAN ÖNEMLİ BİR ADIM

ÇEKOOP’a 800’e yakın eczanenin üye olduğunu da belirten İlkkurşunlu, zaman geçtikçe kendilerini geliştirdikçe farklı çalışmalarda yaptıklarının altını çizdi. Bu çalışmalarından bir tanesinin ‘Engelsiz İlaç Projesi’ ile görme engelliler ile ilgili olduğuna dikkat çeken İlkkurşunlu, “Görme engelli vatandaşlarımız açısından bu proje çok faydalı olurken sağlık alanında da atılan önemli bir adım oldu. Bu sebeple çevre illerde ikamet eden görme engelli vatandaşlarımız sürekli kendi illerinde bu çalışmasının yapılmasını istiyor” diye konuştu.

BAŞKA BİR YER DAHA YOK

İlkkurşunlu, görme engelli vatandaşların özellikle yalnız yaşayanların aldıkları ilaçları sağlıklı bir şekilde kullanmalarının mümkün olamayacağına vurgu yaparak, bu durumun eczacılar içinde önemli olduğunu söyledi. Eczacı olarak ilacı alan kişinin doğru bir şekilde kullanmaları ile ilgili yemin ettiklerini hatırlatan İlkkurşunlu, bu sebeple görme engellilerin ilacı doğru kullanmalarına yönelik özel olarak konuşan kutular ürettiklerini ifade etti. İlkkurşunlu, “Yaptığımız araştırmalar sonucu dünyada bu yöntemle görme engellilere hizmet sunan başka bir yer yok. Doktorun görme engelli vatandaşa yazdığı ilaçları eczacı konuşan kutulara detaylı bir şekilde kaydediyor. Hasta evine gittiği zaman rahatlıkla konuşan kutu ve ilacın üzerinde bulunan kabartma rakamla sağlıklı bir şekilde ilaçlarını kullanabiliyor. Bu proje ile ilgili ‘Altın Havan’ ödülünü ve Türkiye İşveren Sendikasının yapmış olduğu bir yarışmada ödül aldık” şeklinde konuştu.

PROJENİN KALICILIĞI SAĞLANMALI

‘Engelsiz İlaç Projesi’nin Çağdaş Görmeyenler Derneği ve Kent Konseyi ile birlikte hayata geçirdiklerini de dile getiren İlkkurşunlu, “İzmir dışında projeyi duyanlar proje kapmasına girmek istiyorlar. Bu yüzden bu projeyi ilgili kişilerle geliştirerek yaygınlaştırmak gerekiyor. Tüm Türkiye’nin bu projeden faydalanması gerektiğini düşünüyoruz. Projenin sürekliliğini ve kalıcılığını sağlayabilirsek çok sevineceğiz” ifadelerini kullandı.

ELDE EDİLEN GELİRLER ATIK İLAÇLARIN İMHASINA HARCANIYOR

İlkkurşunlu, doğa dostu ürünler pazarladıklarına vurgu yaparak, EDAK aracılığı ile eczanelere sağladıkları bio torbalardan da gelir elde ettiklerini söyledi. İlkkurşunlu, “Yine doğa dostu aromatik yağların pazarlamasına başladık. Daha birçok pazarladığımız ürünlerden elde ettiğimiz gelirin büyük kısmını atık ilaçların imhasına harcıyoruz” dedi.

8 BİN ÖĞRENCİYE ULAŞTIK

Geçen yıl hayata geçirdikleri ‘İlaç Dedektifleri’ projesinin önemli olduğuna dikkat çeken İlkkurşunlu, ‘İlaç Dedektifleri’ projesinde gönüllü eczacıların bir iletişim fakültesinden konu hakkında drama eğitim aldıklarını söyledi. ilkkurşunlu, “ÇEKOOP üyesi gönüllü eczacılar ilköğretim okullarında 4, 5 ve 6. sınıf öğrencilerine oyunlarla, şarkılarla yani eğlenceli aktivitelerle ilcaların doğru kullanılması yönünde eğitim verdiler. Bu eğitimler ile ciddi bilinçlendirme çalışmaları oldu. Bu proje ile 8 bin öğrenciye ulaştık. Bu yüzden bu konuda çok iddialıyız” diye konuştu.

‘EKOLOJİJ ECZANE’ PROJESİ HAYATA GEÇECEK

İlkkurşunlu, küresel ısınma ile doğaya salınan karbonlar ile ve sera gazı etkileri ile dünyanın gidişatını kötü etkilediğini öne sürerek, her iş dalının her bireyin hayatının her alanında dünyayı kirletmeden yapabileceği şeylerin olduğunu söyledi. Bir ev kadınını örnek veren İlkkurşunlu, “Ev kadınları evlerini temizlerken doğayı koruyarak yapabilir. Deterjanlarından, kağıtlarından ve kullandığı sudan her şeyden belki de en çok ev kadınları doğayı koruyabilir. Bir eczacıda eczanesinde eczacılık mesleğini yerine getirirken dünyayı kirletmeden karbon salınımını en aza indirip ve hatta salınmasına neden olduğu tutarı da telafi ederek yapabilir. Ekolojik eczane fikride bu sebeple ortaya çıktı. Atık yönetimi, eczanenin kendi iş çalışmaları ve depolarla çalışmalar düzenlenecek. Bir eczacı çalışma şeklini değiştirip farkındalığını artırılmalı. Bu sistemle hem kendi kazancını artıracak hem de karbon salınımı azaltacak” şeklinde konuştu.

KAĞITLAR GERİ DÖNÜŞÜME GİDİYOR

Kendi eczanesinde her masanın altında kağıt atıklar için özel kutuların olduğunu da dile getiren İlkkurşunlu, aynı zamanda kullanılmayan pilleri de eczanede topladıklarını ifade etti. İlkkurşunlu, “Geçen yıl bin ağaçlık koru yaptı ÇEKOOP. Bu yıl ikinci ormanımız için başvuru yaptık. Oluşan ormanlardan da eczacılara satış yaparak karbonlarını telafi etmelerini sağlayacağız. Bu tür çalışmalar dünyada var. Ama yaptığımız araştırmalar sonucu henüz dünyada bu tarz bir çalışmayı hayata geçiren bir ülke yok” dedi.

ÇEKOOP NELER YAPAR?

1. Türkiye genelinde ÇEKOOP’ a üye olan eczanelerin, eczacı odalarının ve diğer kurum ve kuruluşların atık ilaçlarının lisanslı imha tesislerinde bertaraf edilmesini sağlamak,

2.Doğada yüzde 100 çözünen bio torbaların, doğal içerikli ve çevreye dost ürünlerin de eczanelerde daha fazla kullanılmasını sağlamak amacıyla kooperatifler ve eczacı odaları aracılığıyla satışını yapmak,

3.Atık kâğıt, pil ve elektroniklerin, gönüllü kurum ve kuruluşlardan, eczacı odalarından ve yine üye eczanelerimizden alınarak geri dönüşüme katkı sağlamaya çalışmak,

4.Kağıt atıkların geri dönüşümünden elde edilen gelir ile ekonomik desteğe ihtiyaç duyan orta öğretim ve üniversite öğrencilerine “ÇEKOOP Bursu” adıyla burs vermek

5.Eczacılık fakülteleri öğrencilerine, katılım belgeli olan “E Gelişim - Eczacılıkta Mesleki Kapasite Geliştirme ve Fikir Üretme Kampı” eğitimleri vermek

6.“Engelsiz İlaç” projesi ile görme engellilerin ilaç kullanımını kolaylaştırmak,

7.“İlaç dedektifleri” projesi ile 3, 4, 5, 6. ve 7 sınıf öğrencilerine, akılcı ilaç kullanımı ve atık ilaç konusunda eğitimler vermek,

8. “Gazete Gökkuşağı”nı 3 ayda bir elektronik ortamda paylaşarak çalışmalarını duyurmak.

Haber Merkezi