Finansal piyasalarda 2017 böyle geçti

Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch’in ocak ayında kredi notunu “BB+” seviyesine indirmesiyle Türkiye de son “yatırım yapılabilir” kredi notunu kaybetmiş oldu. Moody’s ve S&P ise ülkenin kredi görünümünü “durağan”dan “negatif”e çekti. ABD Merkez Bankası’nın (Fed) yıl boyunca 3 kez faiz artırımına giderek faizleri yüzde 1,25-1,50 aralığına çekmesi ve bunun etkisi, finansal piyasalarda yakından takip edildi.

İngiltere’nin Lizbon Anlaşması’nın 50. maddesini işleme koyarak 44 yıllık üyeliğin ardından AB’den ayrılma (Brexit) sürecini resmen başlatmasıyla İngiliz sterlini, avro karşısında son 8 yılın en düşük seviyesine geriledi. Yaklaşık 10 yıl aradan sonra ilk kez politika faizini artırma kararı alan İngiltere Merkez Bankası (BoE), politika faizini tüm zamanların en düşük seviyesi olan yüzde 0,25’ten yüzde 0,50’ye yükseltirken, varlık alım hedefini de değiştirmeyerek 435 milyar sterlin seviyesinde bıraktı.

Avrupa Merkez Bankası ise (ECB) varlık alım programını aylık 80 milyar avrodan 60 milyar avroya indirerek Aralık 2017 sonuna kadar aylık 60 milyar avro seviyesinde devam edeceğini açıkladı.

Çin ekonomisi ilk yarıyılda yüzde 6,9 büyürken, Çin Merkez Bankası (PBoC) ters repo enstrümanını kullanarak borçlanma maliyetlerini yükseltti. Şanghay bileşik endeksi, geçen yılki sert düşüşün ardından yıl boyunca dengeli bir seyir izledi.

BITCOIN ÇILGINLIĞI

2017 yılında herkesin dikkatini çekmeye başlayan kripto paralar, rekor seviyelere ulaştı. 2017 yılına dünya ekonomisi açısından dijital para birimleri damga vurdu. Özellikle yılın başından beri yüzde bin 400’e yakın değer kazanan Bitcoin dillerden düşmedi. Bitcoin’in geleceğin para ödeme biçimi ve yatırım aracı olduğunu görenler bir yana, Bitcoin’in finans dünyasının gördüğü en büyük balon olduğunu söyleyenler başka yana, Bitcoin ile ilgili tartışmaların 2018’de de devam edeceği açık. Sadece Bitcoin değil, Ethereum, Ripple ve Litecoin başta olmak üzere Bitcoin’in binden fazla rakibi de paralel olarak değer kazanıyor.

Öte yandan 270 milyar dolarlık piyasa hacmine sahip merkezsiz para birimi olan, kripto paraların ilki ve en büyüğü Bitcoin, Investopedia’da 2017 Yılın Terimi seçildi. Google Trends’in yayınladığı “2017’de en çok arananlar” listesinde Bitcoin, küresel gelişmeler kategorisinde 2. sıraya oturdu. “Nasıl yapılır” kategorisinde ise “Nasıl Bitcoin alınır” sorusu 3. sırada bulunuyor.

JEOPOLİTİK GELİŞMELER

Ekonomik gelişmelerin yanı sıra jeopolitik riskler de yıl boyunca finansal piyasaların odak noktasında yer aldı. ABD ile Kuzey Kore arasındaki diplomatik gerilim ile Donald Trump’ın kararları piyasalar tarafından fiyatlandı. Kuzey Kore yönetimi nükleer silah ve füze denemelerine devam ederken, ABD yönetiminin bu girişimlere “askeri seçenek de dahil olmak üzere” her türlü karşılığı verebileceğini açıklaması, özellikle de Donald Trump’ın Kuzey Kore’ye yönelik “tarihin bugüne kadar görmediği ölçüde ateş ve öfke ile cevap verileceği” şeklindeki ifadeleri, meselenin çözümsüz bir döngüye dönüşmesine yol açtı.

Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) gayrimeşru bağımsızlık referandumu düzenlerken, Irak Federal Mahkemesi, IKBY’nin gerçekleştirdiği referandumun anayasal olmadığı ve sonuçlarının iptal edilmesi yönünde karar aldı.

ABD’nin, Türkiye’deki tüm ABD diplomatik misyonlarındaki göçmen olmayan vize hizmetlerini askıya aldığını duyurması üzerine Türkiye’nin Washington Büyükelçiliği de “ABD’deki tüm misyonlarımızdaki ABD vatandaşlarına yönelik vize işlemleri askıya alınmıştır.” açıklamasında bulundu.

Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri, Bahreyn ve Mısır yönetimleri Katar ile tüm diplomatik ilişkilerini keserek Körfez bölgesinde krize yol açtı.

İspanya’nın doğusundaki Katalonya özerk yönetimi parlamentosu yapılan gizli oylamayla tek taraflı bağımsızlık kararı aldı. İspanya Anayasa Mahkemesi ise Katalonya yerel parlamentosunda kabul edilen tek taraflı bağımsızlık kararını iptal etti.

Bu yıl iş dünyasında bazı önemli kayıplar da yaşandı. Eti Şirketler Grubu Onursal Başkanı Firuz Kanatlı ve Tekfen Holding kurucularından Feyyaz Berker yaşamını yitirdi. Ayrıca ABD’li milyarder iş adamı David Rockefeller 101 yaşında hayatını kaybetti. Yılın son haftalarında ise İstanbul Ticaret Odası (İTO) Yönetim Kurulu Başkanı İbrahim Çağlar, geçirdiği kalp krizi sonucu vefat etti.

Haber Merkezi