IPARD İzmir’in hakkı

KENAN YEŞİL / ÖZEL HABER

Avrupa Birliği (AB) tarafından aday ve potansiyel aday ülkelere destek olmak amacıyla oluşturulan, Katılım Öncesi Yardım Aracı’nın Kırsal Kalkınma bileşeni olan IPARD, Avrupa Birliği’nin Ortak Tarım Politikası, Kırsal Kalkınma Politikası ve ilgili politikalarının uygulanması ve yönetimi için uyum hazırlıklarını ve bu kapsamda politika geliştirilmesini desteklemeyi amaçlıyor. Türkiye’de şu anda 42 ilin yararlanabildiği IPARD desteklerinden aralarında önemli tarım illerinde bulunduğu 39 il ise bu desteklerden yararlanamıyor. Tarım konusunda çok önemli bir yere sahip olan ve Türkiye’nin Batı’ya açılan kapısı olarak nitelendirilen İzmir de IPARD desteklerinden yararlanamayan illerin en başında geliyor. İzmir Ticaret Borsası (İTB) Meclis Başkanı Barış Kocagöz de bu konuya dikkat çekerek, IPARD desteklerinin başta İzmir olmak üzere tüm ülke geneline yayılması gerektiğini söyledi.

TÜRKİYE PROJELER BAZINDA KALKINIYOR

IPARD programlarının belli bir dönemler için Avrupa Birliği (AB) ile Türkiye’nin ortaklaşa yaptığı programlar olduğunu söyleyen Kocagöz, “IPARD’ın kaynakları AB’den bu tam üyelik öncesi ülkelere verilen bir takım destekleri kapsayan bir programdır. Sonuçta tarım bakanlığının da işin içinde olduğu bir program olarak görünüyor. Başından beri IPARD’dan İzmir ilimiz yararlanamıyor. Burada tabi bu işi İzmir özellini indirmek çok doğru olmaz. Çünkü IPARD’dan yaralanamayan birçok ilimiz daha var.42 ilde bu IPARD destekleri uygulanıyor. Niye IPARD diğer illerde de uygulansın dediğimizde ise Türkiye’de, evet bölgeler önemli. Ancak Türkiye, bölgelerden çok projeler bazında kalkınıyor” diye konuştu.

İZMİR ÖRNEĞİ

Şu anda Türkiye olarak gelişmesi istenilen projelerin çok önemli olduğunu dile getiren Barış Kocagöz şöyle devam etti: “Bu projeler Türkiye için stratejik ve kalkınmayı sağlayan önemli projeler olabiliyor. Bu projeler bazen bu IPARD’ın dahil olmadığı illerimizde olabiliyor. İzmir’de onlardan biri. Bir örnek verecek olursak; biz lisanlı depoculukta 18 ortak bütün sermayeyi cebinden karşılayarak, hiçbir destek almadan pamukta ilk lisanlı depoculuğu kurduk. İzmir Ticaret Borsası da lider ortaklarından biri. Bizler bu projeyi başardık. Amacına ulaştı ve bu sene yüzde yüz doluluğa ulaştı. Şimdi bizim Türk tarımına hizmet edebilmemiz için kapasiteyi artırmamız gerekiyor. Kar amacı gütmeden bizler bu girişimde bulunduk. Bu ulvi projeyi ortaklar olarak sermayelerimizden karşıladık. Sonuçta bizim örnek olarak bu proje IPARD desteğini hak ediyor. IPARD’da açıklanan bu yılki programlarda lisanslı depoculuk yatırımları var. Ama biz bu yatırımlardan yaralanamıyoruz. Halbuki burada gelişebilecek, projenin başarılı olduğu ve kapasitesini artırılması gerektiği aşikar. Çünkü 180 bin ton Ege Pamuğu üretimi olan bir Ege Bölgesinde 15 bin tonluk lisanslı depoculuğun yetmeyeceği ortada. Hiç olmazsa 30-40 bin tona çıkmamız lazım. Zaten ülkemizin hedeflerinde tarımda lisanslı depoculuk ve oradan geçen ürünlerin Ürün İhtisas Borsasında satılmasıyla oluşan yeni bir çağdaş pazarlama var. Dolayıysa böyle bir kısıtlama yapılmasıyla ülkemizin bu anlamdaki adımları aksamış oluyor.”

81 İLDE OLMALI

Normal olarak 81 ilde bu IPARD programını yayılması gerektiğini dile getiren Kocagöz, bu konuda hükümetin de girişimlerin olduğunu belirterek, “2014 yılında yeni program açıklanırken hükümetin 81 ilin de dahil edilmesi için AB’ye bir isteği olmuş. Fakat ya AB’yi ikna edemedi ya da bir başka aksaklık oldu ki bu iş gerçekleşmedi. Destek dahiline alınmayan bu iller iyi projeler geliştiriyorlar ve bu programdan desteklenmeye ihtiyaçları ve hakları var. El ele verelim ve AB’yi ikna etmekte biz borsalara düşen görev varsa biz yapmaya hazırız. Borsa olarak girişimde bulunmayı yönetim kurulumuzla paylaştım. Bu konuda ne yapabiliriz, elimizden geleni bizde yapalım dedik. Tarım bakanlığı veya hükümetimiz gösterdiği doğrultu yürütmemiz ve başvurmamız gerekiyorsa birlikte AB’yi ikna edip diğer illere de bu programa dahil etmemiz gerektiğini inanıyorum. Hatta Tarım Bakanlığı bu programın 81 ile yayılması için demiş ki ‘Ulusal Kırsal Kalkınma Stratejisi, IPARD Programı’nın 81 ilin tamamının katılımını öngördüğünden, eldeki bütçe, fon emilim eğilimleri ve maliyet/kâr analizi ile yönetim maliyetleri göz önünde bulundurularak IPARD 2014- 2020 program kapsamının tüm illere genişletilmesi gündeme gelebilir’ demiş. Biz gündeme gelsin, getirelim istiyoruz. Hep birlikte bunu diğer illerimizde de yayalım diye öneriyoruz” ifadelerini kullandı.

İzmir’in çok güçlü yönleri olduğuna vurgu yapan Kocagöz, “İzmir bir kere tarım ürünleri konusunda çok önemli bir il. Çok farklı üründe, çok iyi noktalarda proje üretebilen bir il. Dolayısıyla İzmir bölgesi IPARD desteklerini hak ediyor. Dönüp baktığımızda İzmir ve Ege hep yeniliklerde, çağdaş pazarlamada lider olan ve ilk başlangıçları yapan bir yer. Türkiye’nin ülke olarak çağdaş bir kalkınma yakalamasında İzmir’in çok büyük bir rolü var. Örnek olması açısından da ülke için önemli. Bunun güzel bir örneğini lisanlı depoculuk uygulamasını yaptık. Bizim bu uygulamamız örnek alan yerler oldu. Doğu Anadolu’dan Şanlıurfa, Diyarbakır illerinden gruplar şeklinde arkadaşlar geldi. Onlarla uygulamamızı paylaştık, planları gösterdik, örnekleri gösterdik. İşin nasıl uygulanacağını anlattık. Hepsine bire bir burada yardımcı olduk. Hatta bu uygulamayı öğretmeleri için ekip gönderdik. bizler bu uygulamayı en iyi şekilde anlatarak o arkadaşlarımıza da yardımcı olmaya çalıştık. Bu örnekten yola çıkarak İzmir’in nasıl bir rol üstlendiğini de görebiliyoruz” diye konuştu.

39 İL YARARLANAMIYOR

IPARD desteğinden yararlanamayan illere baktığımızda ise önemli tarım alanlarına sahip İzmir, Antalya Adana, Gaziantep, Adıyaman yanı sıra Marmara Bölgesinden Edirne, Kırklareli, Tekirdağ, İstanbul, Kocaeli, Sakarya, Bilecik, Yalova yararlanamıyor. Ege Bölgesinden sadece Muğla yaralanamazken, Karadeniz Bölgesinden Düzce, Bolu Zonguldak, Karabük, Bartın, Sinop, Gümüşhane, Bayburt, Rize, Artvin faydalanamıyor. İç Anadolu Bölgesinden Eskişehir, Kırıkkale, Kırşehir, Niğde, Kayseri Doğu Anadolu Bölgesinden Tunceli, Bingöl, Bitlis, Iğdır yararlanamıyor. Güneydoğu Anadolu Bölgesinden Adıyaman, Batman, Siirt, Şırnak, Hakkari ve Akdeniz Bölgesinden Osmaniye IPARD desteğinden yararlanamayan iller arasına bulunuyor.