İzmir’in istihdam raporu: Yeni trend part-time

ÇAĞLA GENİŞ-ÖZEL HABER
Türkiye İş Kurumu’nun (İŞKUR) 2019 İşgücü Piyasası Araştırma Raporu’nda işgücü arzı ve talebine ilişkin önemli veriler yer aldı. İzmir ilini de kapsayan araştırmada sektörler bazında part time çalışma durumuna da bakıldı. Hükümetin 2020’de kolaylaştıracağını açıkladığı part-time çalışmada oran, 2018 geçen yıla oranla 1,2 puan artarak yüzde 8,2’ye ulaştı. Araştırmanın iller bazlı sonuçlarına göre İzmir’de part-time çalışması olan işletmelerin oranının yüzde 18,6 olduğu görüldü. Kentte kültür, sanat eğlence, dinlence ve spor sektöründe yer alan işletmelerin yarısından fazlası yani yüzde 52,9’ı part-time çalışan bulunduruyor. Part-time çalışma açısından ikinci sırada insan sağlığı ve sosyal hizmet faaliyetleri sektörü yer almakta. Bu sektördeki işletmelerin yüzde 47,1’i part-time çalışan bulunduruyor. Üçüncü sırada ise yüzde 39,4 ile konaklama ve yiyecek hizmeti faaliyetleri yer alıyor.
EN FAZLA İMALAT SEKTÖRÜNDE
Araştırma sonuçlarına göre İzmir’de 20+ istihdamlı işletmeler için toplam çalışan sayısı 471 bin 264 olarak tespit edildi. Çalışanların yüzde 69,7’si erkeklerden, yüzde 30,3’ü kadınlardan oluşuyor. Çalışanların önemli bir kısmı imalat ile toptan ve perakende ticaret sektörlerinde istihdam ediliyor. En fazla sayıda kadın çalışanın istihdam edildiği sektör ise imalat sektörü. Kadın çalışan oranı diğer sektörler ile kıyaslandığında nispeten daha yüksek olan sektörler eğitim, insan sağlığı ve sosyal hizmet faaliyetleri ile finans ve sigorta faaliyetleri gibi genellikle belirli bir eğitim düzeyi gerektiren işletmeler.
PART TİME ÇALIŞMA YAYGINLAŞIYOR
İzmir ili genelinde part-time çalışması olan işletmelerin oranı ise yüzde 18,6... Kültür, sanat eğlence, dinlence ve spor sektöründe yer alan işletmelerin yüzde 52,9’unda part-time çalışan bulunuyor. Part-time çalışma açısından ikinci sırada insan sağlığı ve sosyal hizmet faaliyetleri sektörü yer alıyor. Bu sektördeki işletmelerin ise yüzde 47,1’inde part-time çalışan bulunmakta. Üçüncü sırada ise yüzde 39,4 ile konaklama ve yiyecek hizmeti faaliyetleri yer alıyor. İzmir’de part-time çalışanı olmayan işletmelerde kadın çalışan oranı yüzde 27,9 iken part-time çalışanı olan işletmelerde kadın çalışan oranı yüzde 36,3 seviyesinde. Türkiye geneli verileri incelendiğinde ise part-time çalışanı olmayan işletmelerde kadın çalışan oranı yüzde 25,6 iken part-time çalışanı olan işletmelerde kadın çalışan oranı yüzde 37,3 seviyesinde. Hem ülke genelinde hem de İzmir ilinde part-time çalışma kadın istihdamını olumlu etkilemekte.
EN ÇOK ARANAN KRİTER
Raporda İzmir ilinde 20+ çalışanı olan işletmeler genç personel seçerken aradıkları kriterler de yer aldı. İşverenlerin yüzde 76,6’sı pratik beceri, yüzde 64,2’si iş deneyimi ve yüzde 40,2’si ise diploma/sertifika arıyor. Türkiye genelinde ise en yüksek tercih edilen kriter, İzmir’de olduğu gibi yüzde 72,6 ile pratik beceri kriteri. Bunu sırasıyla yüzde 64,7 ile iş deneyimi ve yüzde 35,7 ile diploma/sertifika kriterleri izliyor.
TEMİNİNDE GÜÇLÜK ÇEKİLEN MESLEKLER
Araştırma kapsamında yapılan ziyaretler sonucu Türkiye genelinde 20+ istihdamlı 22 bin 626 işletmede eleman temininde güçlük çekildiği tespit edildi. İzmir’de ise 20+ istihdamlı bin 534 işletme temininde güçlük çekilen meslekler olduğunu ifade edildi. İşletmelerin yüzde 24,4’ü son bir yıl içerisinde eleman temininde güçlük çektiğini belirtirken ülke genelinde bu oran yüzde 23,3 seviyesinde gerçekleşti. Eleman temininde güçlük çeken işletme sayısının en fazla olduğu sektörler imalat, toptan ve perakende ticaret ile konaklama ve yiyecek hizmetleri sektörleri. Bu üç sektörün temininde güçlük çektiği eleman sayısı, İzmir ilinde toplam temininde güçlük çekilen sayının yüzde 74,9’unu oluşturuyor. İzmir’de 7 bin 731 kişilik işgücü temininde güçlük çekildiği tespit edildi. Temininde güçlük çekilen kişi sayıları sektör bazında incelendiğinde özellikle imalat sektörü ön plana çıkıyor.
İSTİHDAM BEKLENTİLERİ
Türkiye genelinde 20+ istihdamlı işletmelerde 2020 yılında istihdamın yüzde 3,6 artacağı beklenmekte olup İzmir ilinde ise bu oran yüzde 3,2 olup ülke genelinin altında gerçekleşti. Gelecek dönem, net istihdam artışının en fazla olması beklenen ilk üç meslek sırasıyla, dikiş makinesi operatörü-kumaş, beden işçisi (genel), makineci (dikiş) olup, güvenlik görevlisi (silahlı), kurye, yer altı maden işletmesi hazırlık elemanı ise en fazla net istihdam azalışı beklenen ilk üç meslek olarak sıralandı.
2020’DE DAHA DA KOLAYLAŞACAK
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, önümüzdeki dönemde part time çalışmayla ilgili yeni düzenleme yapılacağını açıklamıştı. Oktay, TBMM Genel Kurulu’nda 2020 yılı bütçesini anlatırken, işgücü piyasası deneme ve denkleştirme süresi ve kısmi süreli çalışma konularının taraflar arasında mutabakatla esnekleştirilmesinin planlandığını söylemişti.