KADER’den yerel yöneticilere mektup… Kadınlar ne istiyor? 

31 Mart’ta yapılacak olan yerel seçimler için aday adaylığı başvuruları sonlanırken, toplumun birçok kesimi taleplerini dile getirmeye başladı. Emek ve kadın örgütleri de çağrıda bulunan kesimlerden… Siyasi parti temsilcilerine mektup gönderen Kadın Adayları Destekleme Derneği (KADER), kadın-erkek dengesine dikkat çekti. 
Mektupta yer alan bilgiler ise şöyle: “Ülkemizde yıllardır siyasetin eril haline tanıklık ediyor ve bunun en önemli sebebinin kadınların eşit temsilde yer alamaması olduğunu biliyoruz. Yakın tarihte gerçekleşen genel seçimler ve ardından birçok partinin gerçekleştirdiği kongre ve kurultaylar buna örnek… Bu iki güncel veriye bakarak bile kadınların seçimle ve atamayla geldikleri siyasal temsil organlarında eşit temsilden söz etmek neredeyse imkânsız.”

KADINLARIN EŞİT TEMSİLİNE TANIKLIK EDEMİYORUZ
“Kadınlar ilk kez 8 Şubat 1935 Genel Seçimlerinde seçilme hakkı elde ettiğinde 444 milletvekilinden oluşan parlamentoda sadece 18 kadın vekil yer alabilmişti” denilen mektupta, “Bugün ise elde edilen onca kazanımdan sonra Cumhuriyet tarihinin “en yüksek” sayısına ulaşan mecliste 600 milletvekilinden 119’unun kadınlardan oluşmasına sevinmeli miyiz? Tabi ki hayır. Peki, bazı illerimizin bu zamana kadar hiç kadın milletvekili çıkarmamasına… 1935 yılında dünya sıralamasında kadın temsili açısından 2.sırada yer alan Türkiye’nin, bugünlere geldiğimizde Parlamentolar Arası Birliğinin 2023 verilerine göre dünya sıralamasında oranı yüzde 17,4 olup 131.sırada yer alıyor olmasına üzülmeli ve bunu dert edinmeli miyiz? 100 yıllık Cumhuriyet tarihimizin belediye başkanlarının belirlendiği 19 yerel seçimde seçilen 32 binden fazla belediye başkanı içinde sadece 150 kadın başkanın olmasına ne diyeceğiz? Yani yerel seçimlerde de kadınların eşit temsiline tanıklık edemiyoruz” eleştirisi yapıldı. 

DERNEK KADIN MUHTAR SAYISINA DİKKAT ÇEKTİ
Eşitsiz temsile başka bir örnek daha gösteren dernek, kadın muhtar sayısına dikkat çekerek “2019 seçimlerindeki kadın muhtar oranı, 1930 yılıyla aynı; bu oran %2,14 ve toplam dört ilde (Bitlis, Muş, Sinop ve Şanlıurfa da) hiç kadın muhtar yok. Trajik gerçekten… Trajik ama gerçek olan bu tablo siyasette kadının eşit temsiline değil, ‘temsili’ olarak kadının varlığına işaret ediyor. Yani tüzük ve yönetmeliklerde cinsiyet kotası, pozitif ayrımcılık vb. kadınların haklarını güvenceye alan maddelerin yer alması partilerin erkek siyaset anlayışında bir değişiklik oluşturmuyor. Organların seçiminde, adaylıkların belirlenmesinde, kurulan komitelerin neredeyse çoğunu erkeklerin oluşturduğunu biliyorken; buralardan kadınların kotalara, anayasal güvence altına alınan eşit temsil hakkına rağmen çıkmayacağını biliyoruz. En temelden, yani kendi siyaset aracımız olan partilerimizden eşit temsili uygulamaya başlamazsak toplumda bir fark yaratamayacağımız çok açık. Patriarkanın toplumu şekillendirmesinde en temel özellik cinsiyete dayalı rollerdir. Kadınların toplumsal yaşama katılımının artması için oluşturulmayan her politik zemin, siyasette yer almalarını da olumsuz etkiliyor” dedi. 

ERKEKLER TARAFINDAN OLUŞTURULAN BARİYERLER…
Mektupta, “Siyasal alan dâhil, kadınların kendilerini gerçekleştirebilmelerinin yolunun erkekler tarafından oluşturulan bariyerlerle kapandığını görüyoruz. Sadece siyasetin değil toplumsal yaşamın neredeyse her kurumu eril anlayışla şekilleniyor. Bu da eşit temsile engel oluşturuyor. Bunu değiştirmek mümkün. Önümüzde yerel seçimler var. Kadınların siyasette eşit temsilinin anayasal güvence altına alınması elzem… Kadınlar ve erkekler arasında eşit temsil farkını kapatacak, somut olarak temsili artıracak, anayasa ve seçim yasalarına eklenecek maddelerle bir pozitif değişiklik yaratmak mümkün. (Slovenya* örneğinde olduğu gibi) Cumhuriyetin ikinci yüzyılında yeni bir bakış ve siyasetin bu eril halinin sorgulanması gerekli. Bu yüzden Ka.Der’in kurulma sebebi ve yaptığı çalışmaların ana eksenine bakarsak siyasette kadının eşit temsil hakkı sağlanabilirse toplumda da eşit haklarımızın mümkün olduğunu söylüyoruz” sözleri de vurgulandı.

KADINLARIN TALEPLERİ 
Kadın Adayları Destekleme Derneği son olarak ise “Kadınların eşit temsilinin sağlanması sadece sivil toplum kuruluşlarının ve kadınların değil siyasette söz sahibi olan bütün partilerin mücadele alanı olmalıdır. Ancak eşit temsil sağlandığında gerçek demokrasiden bahsedebilir, toplumun her kesimiyle eşit bir yönetim şekli oluşturabiliriz. Bu nedenle yerel seçimlerde partinize çeşitli kademelerde aday adaylığı için başvuran kadınlara, sırf kadın olduğu için değil; gerçekten liyakatli oldukları ve bu şekilde eşitliği sağlayabileceğiniz için yer vermeniz, ülkemizde değişim ve dönüşümün gerçekleşmesinde ön açacaktır. Bir parti lideri olarak sizi değişimin kilidini açmaya tüm kadınlar olarak davet ediyoruz” çağrısında bulundu. 
 

Haber Merkezi