Kadın sağlığına medeni hal engeli tartışması

Merkezi Hekim Randevu Sistemi’nde (MHRS) yapılan yeni bir düzenleme, kadın sağlığına erişimde ayrımcılık tartışmalarını yeniden gündeme taşıdı. Bazı hastanelerin kadın hastalıkları ve doğum polikliniklerinde randevu almaya çalışan kadınlar, ‘25 yaş altı evli, 25 yaş üstü tüm kadınlara (gebelik harici) bakılmaktadır’ uyarısıyla karşılaştı. Bu durum, 25 yaş altındaki bekar kadınların jinekolojik muayene hakkından mahrum bırakıldığı iddialarına yol açtı.

Kamuoyunda geniş yankı uyandıran uygulamayla ilgili olarak açıklama yapan Türkiye Psikiyatri Derneği (TPD) ve Cinsel Eğitim Tedavi ve Araştırma Derneği (CETAD), bu düzenlemenin kadınların sağlık hakkına açık bir müdahale olduğunu belirtti. Açıklamada, “Medeni hal sorgulaması ile hizmeti ihtiyaca göre yönlendirme arasında bağ kurmak, uygulamada çok ciddi olumsuz sonuçlara yol açacaktır” denildi.

EŞİT, ÜCRETSİZ VE AYRIMCILIKTAN UZAK KOŞULLARDA SAĞLIK HİZMETİ

Sağlık Bakanlığı ise söz konusu düzenlemeye dair yaptığı açıklamada, MHRS sisteminin ayrımcılık gözetmediğini ve randevu sürecinde yapılan bilgilendirmenin hizmetin niteliğini artırmayı amaçladığını savundu. Ancak TPD ve CETAD, medeni halin bir sağlık parametresi olarak kullanılmasının bilimsel bir dayanağı olmadığını, bunun toplumsal cinsiyet eşitliği, tıp etiği ve hasta mahremiyetine aykırı olduğunu vurguladı. Açıklamada ayrıca, üreme sağlığı hizmetlerine erişimin zorlaştığı, kürtajın fiilen yasaklandığı, HPV aşısının hâlâ ücretli olduğu ve doğum sürecinde kadınlara yönelik dayatmaların arttığı bir ortamda, bu uygulamanın kadınları daha da güvencesiz ve bağımlı hale getireceği ifade edildi. Kadınların eşit, ücretsiz ve ayrımcılıktan uzak koşullarda sağlık hizmeti alma hakkını savunduklarını belirten TPD ve CETAD, söz konusu uygulamanın derhal kaldırılması çağrısında bulundu.